Psychotest: Czy jesteś asertywny?

Psychotest: Czy jesteś asertywny?

Czy jesteś asertywny?

Poszukując odpowiedzi na pytanie, dlaczego jednym ludziom żyje się szczęśliwiej w rodzinie i pracy, a drugim jest znacznie trudniej, naukowcy odkryli, że chodzi głównie o sposób komunikacji wynikający z pewnej szczególnej postawy życiowej. O to, czy w kontaktach z innymi potrafimy wyrażać siebie w sposób bezpośredni, stanowczy i uczciwy, ale też o to, czy potrafimy bronić swojego psychologicznego „terytorium” w sposób respektujący poglądy i granice innych ludzi. W ten sposób stara zasada „żyj i pozwól żyć innym” doczekała się nowego wcielenia i dzisiaj jest znana pod nazwą asertywności.
Czy i ty potrafisz jasno wyrażać swoje potrzeby, poglądy i odczucia, tak aby nie naruszać praw i godności innych, nie zmuszając ich do uległości lub agresji? Poniższy test pomoże ci to sprawdzić.

1. Czy zdarza ci się nie zareagować, np. gdy zauważysz, że rachunek w restauracji jest zawyżony?
2. Czy potrafisz prosto w oczy powiedzieć rozmówcy, że cię uraził?
3. Czy stanowczo reagujesz, gdy ktoś krzywdzi kogoś innego?
4. Czy przezwyciężasz trudności w realizacji swoich planów?
5. Czy poprosiłbyś przyjaciela o pożyczkę, nawet jeżeli wcześniej kilkakrotnie ci odmówił?
6. Czy wyrażasz swoje zdanie nawet wtedy, kiedy zdajesz sobie sprawę, że inni będą cię krytykować?
7. Czy czujesz opór, prosząc innych o pomoc?
8. Czy otwarcie odmawiasz odpowiedzi na niedyskretne pytania?
9. Czy potrafisz głośno przyznać, że czyjeś zachowanie cię zawstydza?
10. Czy mówisz „nie mogę”, chcąc powiedzieć „nie chcę”?
11. Czy podczas ważnej rozmowy potrafisz o siebie zadbać (usiąść wygodnie, poprosić o coś do picia itp.)?
12. Czy umiesz odmówić, gdy ktoś prosi cię o przysługę?
13. Czy zdarza ci się zostać dłużej w pracy tylko dlatego, że wydaje ci się, że wychodzenie o czasie jest nie na miejscu?
14. Czy czujesz się wykorzystywany?
15. Czy potrafisz przyjąć odmowę bez urazy?
16. Czy pod naciskiem łatwo zmieniasz zdanie?
17. Czy podczas gorącej dyskusji pamiętasz o swoich celach?
18. Czy czujesz się źle, kiedy robisz coś, na co nie masz ochoty?
19. Czy zdarza ci się wiedzieć lepiej niż inni?
20. Czy czujesz się dobrze tylko wtedy, kiedy wszyscy się z tobą zgadzają?

Przyznaj teraz sobie po 1 punkcie za odpowiedzi „tak” w punktach:
2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 15, 17, 18,
oraz za odpowiedzi „nie” w punktach:
1, 7, 10, 13, 14, 16, 19, 20.

Jeśli uzyskałeś od 15 do 20 punktów
Prawdopodobnie nie masz najmniejszych problemów z określaniem własnych celów, stanów i uczuć, a także z przekazywaniem ich otoczeniu. Potrafisz nie przejmować się krytyką, ale potraktować ją jako informację, którą warto wziąć pod uwagę. Niełatwo też zwieść cię komplementami. Umiesz prosić i odmawiać. W twoich wypowiedziach przeważa komunikat typu „ja”. Jesteś szczery i otwarty. Nie pozwalasz sobie na agresję ani uległość. Pamiętaj jednak, że są sytuacje, w których twoje bezpieczeństwo może zależeć od szybkiej ucieczki lub mocnej pięści. Dlatego warto elastycznie korzystać ze wszystkich trzech postaw (asertwnej, agresywnej i uległej).

Jeśli uzyskałeś 8-14 punktów
Potrafisz zachowywać się asertywnie, ale nie zawsze. Zdarza ci się działać wbrew sobie, potrafisz z grzeczności nie odmówić prośbie lub nie zwrócić się po pomoc tylko dlatego, że boisz się odmowy. Czasami możesz popadać w gniew, a potem tego żałować. Prawdopodobnie dajesz się uwodzić komplementom i jesteś wrażliwy na przykre słowa krytyki. Nie przejmuj się, większość ludzi tak właśnie reaguje. Proponuję, abyś skupił się bardziej na swoich celach, planach i uczuciach. Masz do nich prawo.

Jeśli uzyskałeś mniej niż 8 punktów
Asertywność to postawa, którą przyjmujesz rzadko. Prawdopodobnie preferujesz rozwiązania siłowe i albo jesteś w nich stroną uległą, albo dominującą. W interakcji z drugim człowiekiem przegrywasz lub wygrywasz. Być może zatem życie to dla ciebie arena walki. Każdy ma prawo do wyboru preferowanej postawy życiowej, a co za tym idzie – efektów swojego postępowania. Asertywność nie jest jedyną możliwą strategią życiową, jest jednak – w codziennych, normalnych warunkach – najbardziej efektywna. Proponuję, żebyś zapoznał się z prawami asertywności i próbował je zastosować. Może to poprawić twoje relacje z otoczeniem.

Masz prawo do…
Prawa asertywności według A. Towned
1. Mam prawo wyrażać własne myśli i opinie, nawet jeśli różnią się one od poglądów innych ludzi.
2. Mam prawo wyrażać własne uczucia i być za nie odpowiedzialnym.
3. Mam prawo mówić ludziom „tak”.
4. Mam prawo powiedzieć „nie” bez poczucia winy.
5. Mam prawo powiedzieć „nie wiem”.
6. Mam prawo powiedzieć „nie rozumiem”.
7. Mam prawo zmieniać zdanie bez konieczności usprawiedliwiania się.
8. Mam prawo do popełniania błędów i do tego, by czuć się za nie odpowiedzialnym.
9. Mam prawo prosić o to, czego chcę.
10. Mam prawo do szacunku innych ludzi oraz do tego, by ich szanować.
11. Mam prawo do tego, by mnie wysłuchano i traktowano poważnie.
12. Mam prawo do niezależności.
13. Mam prawo odnieść sukces.
14. Mam prawo zdecydować się na brak asertywności.

Prawa człowieka według H. Fensterheima
* Masz prawo do robienia czegoś dopóty, dopóki nie rani to kogoś innego.
* Masz prawo do zachowania swojej godności poprzez asertywne zachowanie – nawet jeśli rani to kogoś innego – dopóty, dopóki twoje intencje nie są agresywne, lecz asertywne.
* Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb dopóty, dopóki uznajesz, że druga osoba ma prawo odmówić.
* Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania tej sprawy z drugą osobą i wyjaśnienia jej.
* Masz prawo do korzystania ze swoich praw.

Mira Dziekańska
Członek zarządu HINT Sp. z o.o., współwłaścicielka firmy, psychoterapeutka, psycholog pracy. Absolwentka Wydziału Nauk Społecznych UAM w Poznaniu. Doświadczona trenerka i kotrenerka warsztatowych form szkoleniowych, absolwentka Szkoły Trenerów Biznesu w Warszawie oraz stażu dla psychoterapeutów Gestalt – terapia holistyczna.

Wydanie: 2004, 33/2004

Kategorie: Kraj

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy