Banał, pudło, pisk

Autor: Przegląd | 27 sierpnia, 2001

Krytyczny ranking prof. Jerzego Bralczyka

PSL. Blisko ludzkich spraw
Jest to jedno z lepszych haseł. Jest trochę banalne, ale ma dobry rytm, jest trochę syczące – to daje dobry efekt. Hasło jest nieźle wymyślone, może być identyfikatorem PSL-u.

SLD. Przywróćmy normalność, wygrajmy przyszłość
Gdyby to były dwa różne slogany, każdy by mi się podobał. A tak, jest mniej więcej jak z dwoma grzybami w barszczu – mogą być nawet i smaczne, ale nie jestem pewien, czy barszcz to zniesie.
Hasło jest chyba zbyt rozwlekłe i ma za dużo spółgłosek. Mam też zastrzeżenia do słowa „wygrajmy”. Kojarzy się z reklamowym chwytem typu „wygraj Sony!”. To jest tryb życzący. Pierwsza część hasła 'przywróćmy normalność’ może być skuteczna, odwołuje się do resentymentów. Dla jednych ta normalność była 5 lat temu, dla innych 25… Więc, w pewnym sensie, hasło odwołuje się do przeszłości. I o tyle jest niespójne – bo zwycięska, wygrana przyszłość ma być przeszłością!

Platforma Obywatelska.
Normalni ludzie, normalne państwo
To jest zero, hasło puste. Mówi się tak, kiedy nie ma nic poza chęcią wygrania. Wtedy powstaje taka wydmuszka, ma działać samo zaklęcie „normalność”.

Prawo i Sprawiedliwość.
Prawo i Sprawiedliwość
Po pierwsze, niefortunny jest skrót nazwy partii – czyli Pisk. A po drugie – tu podobnie jest jak z normalnością. Każdy może rozumieć prawo i sprawiedliwość inaczej, na swój sposób. To hasło bardzo ogólne, typu: niech demokracja będzie zawsze demokracją. No pięknie, tylko co to znaczy?
„Prawo” i „sprawiedliwość” działają życzeniowo, na dodatek mają ten sam źródłosłów.

Unia Wolności.
Silna klasa średnia – to silna Polska
To chyba nie jest hasło wyborcze. To jakieś powiedzenie, które mogłoby być użyte w długim, nudnym przemówieniu i które mało kto by zauważył. Ta cała konstrukcja – że jedno jest drugim, że najpierw silna klasa średnia, a jeżeli to nastąpi, to silna będzie Polska – ten sposób argumentowania, to wszystko jest demodé, to są lata 70.
Poza tym nie bardzo wiadomo, co to jest ta klasa średnia? Inteligencja? Administracja? Przemysłowcy? Sama nazwa nie jest tu najlepsza, tym bardziej że – jak mniemam – w grupie ludzi, do których adresowane jest hasło, „średniość” ciągle nie brzmi najlepiej.
Cóż, Unia Wolności jest dziś w zdecydowanej defensywie, także intelektualnej, i to hasło świadczy o tym najlepiej.

AWSP.

Inni dużo mówią – My zmieniamy Polskę
To hasło ma kilka wad. Pierwsza wada formalna – jest zbyt długie. I myślowo skomplikowane. To hasło wymaga od odbiorcy kombinowania – kim są „inni”, kto jest „my”. Po drugie, to hasło jest też niedobre dlatego, że zaczyna się od czegoś w rodzaju negacji, od „innych”, a nie od „nas”. Jeśli mówimy o kimś innym, oznacza to, że siebie określamy i przedstawiamy w opozycji do tego kogoś a nie przez swoje własne cechy. Czyli, z założenia, przyznajemy sobie drugą pozycję.
Poza tym, rzadko sprawdzają się hasła krytykujące mówienie. Tym bardziej że ta krytyka to też są słowa…
Ale przede wszystkim wadą hasła jest to, że mija się ono ze społecznymi oczekiwaniami. Powiedzieć głośno „my zmieniamy Polskę” w sytuacji, w której 80% Polaków uważa, że kraj zmienia się na gorsze… Jak to nazwać? Przecież nawet zwolennicy AWS nie myślą, że cztery reformy były udane!
Poza tym hasło nie ma rytmu.

Notował R.W.