Bonus dla obcokrajowców

Autor: Beata Dżon-Ozimek | 3 lipca, 2017

Polacy i inni obywatele UE mogą od 1 lipca skorzystać z nowych zachęt rządu Austrii do zatrudniania pracowników

Korespondencja z Wiednia

1 lipca Austria wprowadziła długo dyskutowane wsparcie dla pracodawców. Przy zatrudnianiu nowych pracowników zaoszczędzą 50% kosztów płac – poniesie je budżet państwa. Chodzi o zachętę do stwarzania nowych miejsc pracy. Według szacunków rządu federalnego może z niej skorzystać 30 tys. przedsiębiorców.

Rozwiązanie przedstawione przez kanclerza Austrii Christiana Kerna (SPÖ, Socjaldemokratyczna Partia Austrii) i byłego już wicekanclerza Reinholda Mitterlehnera (ÖVP, Austriacka Partia Ludowa) nazwane zostało hamulcem dla obcokrajowców i bonusem dla swoich. Miało zniechęcić do zatrudniania pracowników z Europy Wschodniej, głównie z Polski, Węgier i Słowacji.

Gdy Bruksela skrytykowała ów bonus – za niezgodność z prawem Unii Europejskiej i dyskryminację ze względu na przynależność państwową – projekt skorygowano. Teraz mówi się, że to bonus dla obcokrajowców, bo rząd Austrii wycofał warunek posiadania przez zatrudnianego austriackiego obywatelstwa. Wziął też pod uwagę interesy branż sezonowych zagrożonych brakiem rąk do pracy: rolnictwa, turystyki, hotelarstwa, gastronomii, budownictwa czy przemysłu winiarskiego. Minimalny okres zatrudnienia skrócono z sześciu miesięcy do czterech. To właśnie ukłon w stronę rolnictwa, które potrzebuje pracowników tylko w szczycie prac polowych, np. przy zbiorach.

Na zmniejszenie kosztów może liczyć pracodawca, który od 1 lipca zatrudni Austriaka lub obcokrajowca zarejestrowanego jako bezrobotny w austriackim urzędzie pracy AMS (Arbeitsmarktservice Österreich), mającego ukończoną austriacką szkołę lub studia bądź zatrudnianego wcześniej przez inną austriacką firmę i zmieniającego pracę (wystarczy, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy pracował tam sześć tygodni). Bonus obowiązuje także wówczas, jeśli zatrudniany cudzoziemiec wykonuje zawód, w którym nie zastąpi go Austriak, bądź ma czerwono-biało-czerwoną kartę, dającą szczególne prawa obcokrajowcom, również w sprawie pracy.

W praktyce przedsiębiorca będzie otrzymywał maksymalnie przez trzy lata zwrot 50% kosztów płac (składki zdrowotnej, wypadkowej, emerytalnej i ubezpieczenia od bezrobocia itd.). Były wicekanclerz i orędownik tego rozwiązania Reinhold Mitterlehner zapowiadał, że pracodawca zaoszczędzi w ten sposób 4 tys. euro rocznie. Program rządu SPÖ i ÖVP ma kosztować państwo 2 mld euro i działać do wyczerpania tej kwoty, do 2021 r.

Od 2008 r. stworzono w Austrii niemal 200 tys. nowych miejsc pracy. Rząd socjaldemokratów i ludowców uważa projekt za jeden z ważniejszych czynników pobudzenia gospodarki – ma on się przyczynić do powstania 160 tys. nowych miejsc pracy.

SPÖ i ÖVP stały na stanowisku, że ograniczanie bonusu do Austriaków jest zgodne z prawem unijnym, podobne rozwiązanie funkcjonuje zresztą w Luksemburgu. Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości mówi, że pracownicy z państw członków UE zasadniczo powinni być traktowani jednakowo, ale „ograniczenia są dozwolone, jeśli są uzasadnione względami polityki społecznej i zatrudnienia”.

Projekt nie przewiduje żadnego wsparcia dla uchodźców spoza UE. „To nie ma nic wspólnego z niechęcią do cudzoziemców, nie chodzi o metrykę, ale o rozwiązanie problemów, które ma Austria”, podkreślił kanclerz Kern w wystąpieniu wideo na Facebooku. „Chciałbym uniknąć stwarzania kolejnych zachęt dla osób z krajów o niskich zarobkach, które przybywają do nas, podnosząc ciśnienie na rynku pracy”, mówił w wywiadzie dla tabloidu „Kronen Zeitung”. Austriacka prasa nazwała program wsparcia przedsiębiorców wprost bonusem dla obcokrajowców. Oficjalnie to bonus zatrudnieniowy.

Arbeiterkammer, Izba Pracy, podaje liczbę 192 tys. pracowników z samych krajów UE na terenie Austrii, zamieszkanej przez 8,7 mln osób, z czego ok. 1,3 mln (14,9%) to obcokrajowcy. Według urzędu statystycznego zdolnych do pracy jest ok. 4,5 mln mieszkańców kraju. W 2016 r. zatrudnionych było niespełna 3,6 mln osób, w tym ok. 18% obcokrajowców. Bezrobocie w Austrii na koniec 2016 r. wynosiło 9,1%. W styczniu br. bez pracy było ponad 422 tys. osób.