Dla tych, co na morzu

Ranking latarni morskich Wybrzeża, cz.I

Najpierw były ogniska rozpalane na plażach i wieżach kościelnych, potem pojawiły się urządzenia fotooptyczne, dziś mamy elektryczność, komputery i zdalne sterowanie. Choć nie ma już prawdziwych latarników, są latarnie rozsiane po całym Wybrzeżu, będące dla żeglarzy sygnałem bezpieczeństwa – ich światło pozwala spokojnie odetchnąć strudzonym wilkom morskim: ląd już niedaleko. Stworzyliśmy ranking latarni według ich wysokości.

Świnoujście
Stoi w przemysłowej dzielnicy Świnoujścia – Warszowie. Swą służbę zaczęła w 1857 r. Jest najwyższą latarnią na Wybrzeżu i jedną z najwyższych na świecie. Oprócz białego wysyła też światło czerwone, ze względu na trudne warunki nawigacyjne na Odrze. Niestety, mocno podniszczona konstrukcja uniemożliwia zwiedzanie. Kwalifikowana do wpisania na listę zabytków.

Niechorze
Usytuowana przy krawędzi stromego klifu nosi miano najładniejszej latarni w Polsce. Powstała na zlecenie Niemieckiego Ministerstwa Żeglugi, oddana do użytku w 1866 r. Budowa kosztowała 56 tys. talarów (ciekawe, ile to jest teraz?). Położenie, choć malownicze, nie należy do najbezpieczniejszych, toteż klif na długości 500 m zabezpieczono betonową opaską.

Hel
Światło latarni wybudowanej na Helu w 1670 r. było za słabo widoczne i konieczne okazało się wzniesienie drugiej, która dodatkowo miała funkcjonować latem. Potem postawiono murowaną konstrukcję wysadzoną podczas wojny przez obrońców Helu. Obecna latarnia stoi od 1942 r.

Gąski
Położona ok. 100 m od brzegu morza, powstała w latach 1876-1878, a od 1927 r. zaopatrzona jest światło elektryczne i urządzenie przesłonowe, które poruszając się, dawało przerwy co sekundę. Kwalifikowana jest do ochrony prawnej jako zabytek.

Stilo
Wznosi się 1000 m od morza, 800 m na północ od wsi Sasino. Powstała w latach 1904-1906 i jak na owe czasy jej stalowe elementy połączone śrubami były bardzo nowoczesnym rozwiązaniem. Tak jest też obecnie, gdyż po latarni w Porcie Północnym w Gdańsku jest najbardziej nowoczesną na Wybrzeżu. W 1975 r. zamontowano zespoły reflektorów z żarówkami halogenowymi na obrotowym stole.

Jarosławiec
Uruchomiona została w lipcu 1838 r., wybudowano ją 400 m od brzegu, obok starej latarni, za niskiej, aby dojrzeć jej światło z morza. Mały taras widokowy wokół latarni, opadający lekko ku dołowi, stanowi doskonały punkt widokowy na okolice Jarosławca.

Rozewie
Jest jednym z najstarszych urządzeń nawigacyjnych nie tylko na Wybrzeżu. Jej ślady są widoczne na szwedzkich mapach z 1696 r. Obecna latarnia rozpoczęła pracę w 1822 r. Na czas jej modernizacji w 1910 r. kilkadziesiąt metrów na zachód wybudowano wieżę, która pełniła rolę latarni (stoi do dziś). W 1994 r. zainstalowano stację referencyjną systemu satelitarnego określania pozycji (GPS). W Rozewiu zorganizowana jest ekspozycja dotycząca dziejów latarnictwa. Latarnia została wpisana do rejestru zabytków.

Gdańsk – Nowy Port
Zwana jest latarnią Wisłoujście. Powstała w pobliżu twierdzy Wisłoujście głównie po to, by chronić żeglarzy przed zdradzieckimi mieliznami przy ujściu Wisły. W czasie wojny Niemcy mieli tam stanowisko CKM. Nieczynna od czerwca 1984 r.

Krynica Morska
Stoi ok. 500 m od centrum Krynicy. W 1945 r. uległa zniszczeniu i dopiero po sześciu latach wybudowano nową wieżę. Jest wdzięcznym obiektem do fotografowania, gdyż po ostatnim malowaniu jej czerwień widać z odległości 5-6 mil morskich (Mm).

Kołobrzeg
Stojąca u ujścia Parsęty w obecnej formie istnieje od 1945 r., choć pierwszy sygnał wysłano już w 1666 r. W latarni znajduje się fotokomórka, która zależnie od pogody określa moment włączenia światła. Na ścianie fortu znajdują się tablice poświęcone rybakom, którzy zginęli na morzu.

Czołpin
Oddana do użytku w 1875 r. Położona jest ok. 1 km od brzegu morza, na terenie Słowińskiego Parku Narodowego, i z tego względu została osłonięta siatką meteorologiczną. Z parkingu na terenie parku można tam dojść tylko pieszo (ok. 1400 m). Jest najbardziej oddaloną od ludzkich siedzib latarnią. Z udostępnionego dla zwiedzających tarasu można podziwiać ruchome wydmy oddzielające jezioro Łebsko od morza.

Wisełka
Latarnia ta, zwana też ,,Kikutem”, zlokalizowana jest na terenie Wolińskiego Parku Narodowego, ok. 3 km czerwonym szlakiem z Wisełki. Została oddana do użytku w 1962 r. Obecnie jest w pełni zautomatyzowana i bezobsługowa. Chociaż stanowi cel licznych wycieczek, nie jest udostępniona zwiedzającym.

Jastarnia
Powstała w 1938 r., ale już po roku, jak to z latarniami na Półwyspie Helskim było, wysadzono ją w powietrze. W obecnej formie stoi od 1950 r. i jest w pełni automatyczna.

Ustka
Stoi po wschodniej stronie falochronu u ujścia Słupi. Powstała w latach 70. XIX w. W sezonie letnim jest udostępniona turystom, a wtedy nie zapomnijmy zapytać o ducha, który podobno tam grasuje.

Sopot
Stoi u nasady molo, jest przystosowanym kominem Zakładu Balneologicznego. Z wieży rozciąga się wspaniały widok na molo i część Sopotu.

Darłowo
Pierwsze sygnały świetlne w Darłowie były widoczne już w 1715 r., a dzięki armatorom powstała latarnia z prawdziwego zdarzenia. Budowę rozpoczęto w 1885 r., a obecny wygląd uzyskała w 1927 r.

Gdańsk – Port Północny
Najnowsza w Polsce latarnia zaczęła służbę w 1984 r. Jej kształt w żadnym wypadku nie jest klasyczny, a o tym, że to latarnia, można się przekonać wieczorem, gdy widać jej blask. Źródłem światła jest zespół halogenowych reflektorów na obrotowym stole.

 

 

 

Wydanie: 2002, 24/2002

Kategorie: Przegląd poleca

Komentarze

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy