Kiedy się zadzwoni pod warszawski numer 498-15-07, nie trzeba czekać tak długo jak na zgłoszenie się policji czy pogotowia ratunkowego. Sympatyczny żeński głos informuje, że to infolinia Centrum Szymona Wiesenthala. Aby jednak otrzymać informację o rocznym bilansie poszukiwań nieukaranych zbrodniarzy Holokaustu na podstawie donosów, trzeba się porozumieć z Efraimem Zuroffem w Jerozolimie, który jest dyrektorem SWC (Simon Wiesenthal Center).
W Izraelu też odbierają natychmiast. Szef SWC wyjaśnia, że rok po uruchomieniu w Polsce specjalnej infolinii do zgłaszania takich przypadków nikt jeszcze nie otrzymał nagrody w wysokości 10 tys. euro. Do oddziału centrum dzwoniono kilkadziesiąt razy. Głównie z Warszawy, Łodzi, Radomia, miejscowości koło Pułtuska i Siedlec. Wcześniej centrum starało się o zamieszczenie w prasie (przede wszystkim na Podlasiu, gdzie doszło do pogromów na Żydach) ogłoszeń z numerem infolinii. Po weryfikacji telefonów od ludności o współudział w mordach na Żydach w czasie wojny podejrzewa się 20 osób.
Efraim Zuroff zapowiada, że jeden wniosek o ściganie zostanie przesłany do IPN. Dotyczy on kobiety, strażniczki w obozie koncentracyjnym na Majdanku, która, jak się przypuszcza, mieszka w Austrii.
Akcja „ostatniej szansy” Centrum Szymona Wiesenthala organizowana jest od lat w kilkunastu krajach, m.in. na Litwie, Łotwie, w Estonii i Rumunii. Na Węgrzech spotkała się ze sprzeciwami natury formalnej i została zawieszona. Tamtejszy rzecznik praw obywatelskich uznał, że przekazywanie centrum danych osobowych jest niezgodne z prawem. W Austrii 90% dzwoniących chciało tylko powiedzieć, jak bardzo nienawidzi Żydów. Inaczej było w Niemczech. Tu obywatele naprawdę chcą się rozliczyć z przeszłością.
Do tej pory centrum tylko dwa razy zdecydowało się na wypłacenie nagrody dla informatorów, ale nie było to w Polsce. Jeden nagrodzony, potomek ofiary, odmówił przyjęcia pieniędzy.
Tagi:
Bronisław Tumiłowicz
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy