Eureka

Eureka

TECHNOLOGIE

Pogrozić komputerowi palcem
Być może już wkrótce będzie można skutecznie pogrozić opornemu komputerowi palcem. Naukowcy z uniwersytetu w Bonn opracowali bowiem system sterowania komputerem za pomocą ruchów dłoni. Trzy kamery rejestrują ruchy palców użytkownika, następnie komputerowy program zamienia je na odpowiednie komendy. Pracujący przy komputerze nie musi zakładać specjalnych elektronicznych rękawic. Wynalazek ten może zrewolucjonizować nie tylko gry komputerowe. Także lekarze będą mogli dzięki niemu sprawniej poruszać się po monitorze w kompleksowych obrazach z tomografu.

MEDYCYNA

Chiński wirus
Wirus ptasiej grypy H5N1 w wersji niebezpiecznej dla ludzi pochodzi z południowochińskiej prowincji Guangdong (Kuangtung). Do takiego wniosku doszli wirusolodzy z Uniwersytetu Kalifornijskiego po przebadaniu 192 próbek wirusa pochodzących z Azji i Rosji. Zdaniem naukowców, choć teraz istnieją już inne źródła wirusa, w swej podstawowej odmianie H5N1 stale powtarza się on właśnie w Guangdongu.
Wirus H5N1, który w 2003 r. pojawił się w Azji Południowo-Wschodniej, może być śmiertelny dla ludzi. Dane Światowej Organizacji Zdrowia pokazują, że dotychczas zmarło 167 osób zarażonych wirusem. Najwięcej ofiar było w Indonezji i Wietnamie. Chiny zarejestrowały kilkanaście zgonów.

MEDYCYNA

Polki cenią własne zdrowie
Kobiety bardziej niż mężczyźni dbają o swoje zdrowie, częściej poszukują informacji medycznych i zwracają większą uwagę na reklamy leków. Podczas wizyty u lekarza 62% kobiet wypytuje o szczegóły kuracji. Tak zachowuje się tylko niespełna połowa mężczyzn – wynika z badania przeprowadzonego przez TNS OBOP. Kobiety częściej korzystają z badań okresowych (39% kobiet i 27% mężczyzn) i chętniej jadają owoce i warzywa (70% kobiet i nieco ponad 30% mężczyzn). Kobiety dwukrotnie częściej niż mężczyźni interesują się prasą, książkami i programami telewizyjnymi na temat medycyny, zdrowia i urody. Panowie szukają najczęściej informacji na temat konkretnych przypadków, dla pań liczy się zdobywanie ogólnej wiedzy.

ARCHEOLOGIA

Skarb pod restauracją
Właściciel restauracji w Canterbury w Wielkiej Brytanii może mówić o nie lada szczęściu. Podczas wykopów pod nową część lokalu natknął się na resztki średniowiecznych budowli. Dogrzebał się też do autentycznego śmietnika pełnego rozmaitych skorup z XIV i XV w. Do pracy przystąpili archeolodzy i wykopali dziwny kawałek mosiężnej płytki w kształcie ćwiartki koła, pokrytej oryginalnymi rysunkami. Po oczyszczeniu okazało się, że to astrolabium – bardzo rzadki przyrząd do pomiaru czasu i położenia. Na świecie odkryto jeszcze tylko siedem podobnych urządzeń. To pochodzi prawdopodobnie z 1388 r. i jest jedynym astrolabium przystosowanym wyłącznie do korzystania w dzień.

ZWIERZĘTA

Pobudka niedźwiedzi
Na Podkarpaciu pojawiły się pierwsze niedźwiedzie. Tamtejsi leśnicy widzieli już samice z potomstwem. Podobnie w Bieszczadach w nadleśnictwie Stuposiany. Także w bieszczadzkim nadleśnictwie Lutowiska tylko jednego dnia leśnik zauważył tropy trzech niedźwiedzi. Nic w tym dziwnego, bo w lasach Podkarpacia, głównie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, żyje blisko 120 niedźwiedzi. To niemal wszystkie osobniki niedźwiedzia brunatnego zamieszkujące Polskę. Zwierzęta tego gatunku ważą około 300 kg i dożywają 50 lat. Są wszystkożerne, przez cały rok gromadzą zapasy energetyczne na zimę. Przypadkowe spotkanie z nimi może być dla człowieka niebezpieczne.

TECHNOLOGIE

Sieć superwiatraków
Siła wiatru jest jednym z ważnych źródeł energii odnawialnej. Jak jednak wiadomo, na wiatr nie zawsze można liczyć. Problem ten zamierza rozwiązać irlandzka firma Airtricity. Jej inżynierowie zaproponowali połączenie nadmorskich parków wiatrowych siecią elektryczną. W ten sposób powstanie gigantyczny system pozyskiwania energii wiatrowej od Bałtyku i Morza Północnego po Morze Irlandzkie i Zatokę Biskajską, a nawet po Morze Śródziemne. „W ten sposób zawsze będziemy mieć wiatr. Prąd prześlemy w miejsce, w którym akurat panuje cisza. Wtedy energia wiatrowa stanie się rzeczywiście niezawodna”, zapowiada dyrektor firmy na zagranicę, Torben Andersen. Dyrektorzy Airtricity liczą na zgromadzenie środków inwestycyjnych w wysokości 22,5 mld euro – także od Europejskiego Banku Centralnego. Pierwszym elementem wiatrowego łańcucha ma być ogromna instalacja na południowym wybrzeżu Morza Północnego. Na powierzchni 3 tys. km kw. powstanie 2 tys. wiatraków, które wyprodukują prąd na potrzeby 8 tys. gospodarstw domowych w Wielkiej Brytanii, Holandii i Niemczech.

FIZYKA

Blisko zera bezwzględnego
Grupa fizyków pod kierunkiem prof. Wojciecha Gawlika z UJ schłodziła atomy rubidu do temperatury wyższej od zera bezwzględnego zaledwie o niespełna jedną dziesięciomilionową stopnia Celsjusza. W ten sposób osiągnięto pierwszy w Polsce – i w krajach Europy Środkowo-Wschodniej – kondensat Bosego-Einsteina, czyli kondensat atomów 87 Rb (rubidu). Doświadczenie przeprowadzono w Krajowym Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej (FAMO) z siedzibą na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tak niska temperatura nie występuje gdziekolwiek we wszechświecie poza kilkoma laboratoriami fizyki. Kondensat Bosego-Einsteina to piąty stan skupienia materii – poza stałym, ciekłym, gazowym i plazmą, czyli zjonizowanym gazem.

ARCHEOLOGIA

Kobieta sprzed wieków
Między 10 marca a 10 maja w piwnicach Muzeum Archeologicznego w Poznaniu można oglądać wystawę poświęconą wizerunkowi kobiety we wczesnym średniowieczu. Będzie można przekonać się, jak czesały się kobiety sprzed tysiąca lat, jakie nosiły ubiory, ozdoby, a nawet jaki makijaż był wtedy modny. Autorzy wystawy chcą przybliżyć współczesnym paniom wizerunek kobiet z czasów wczesnych Słowian i wikingów. Warto przypomnieć, że w obu tych kulturach kobiety cieszyły się ogromnym szacunkiem i zajmowały wysoką pozycję społeczną. Były nie tylko towarzyszkami mężczyzn i matkami. Brały również udział w zgromadzeniach, na których ustanawiano prawo.

INTERNET

Spam ciągle króluje
Ponad 90% wiadomości wysłanych pocztą elektroniczną w lutym tego roku to spam. Takie wyniki podała firma SoftScan. W styczniu 2007 r. oprogramowanie SoftScan zakwalifikowało jako spam aż 87,70% wiadomości. W lutym było jeszcze gorzej. Poziom spamu osiągnął dokładnie 90,03%, a w najgorszym dniu nawet 96,22%. Rozsyłanie spamu na tak ogromną skalę to przede wszystkim efekt gigantycznych sieci zombie. Chodzi o komputery podłączone do internetu, służące m.in. spamerom jako serwery do wysyłania wiadomości e-mail. Statystyki pokazują, że na około 600 mln komputerów podłączonych do internetu aż jedna czwarta to zombie.

ZWIERZĘTA

Bociany już lecą
Europejscy ornitolodzy informują, że lecące z Afryki bociany docierają powoli do granic Polski. Niedawno widziano je już w Grecji, Turcji, Bułgarii i Rumunii. Zgodnie ze swoimi zwyczajami, ptaki powinny pojawić się w Polsce w okolicach 19 marca. W ubiegłym roku pierwszego bociana, który wrócił do kraju z ciepłych stron, widziano 7 marca. Dotarł on wówczas, jako tzw. zwiadowca, do Nakła w podprzemyskiej gminie Stubno. Miejsce, jakie wybrał, nie było przypadkowe. Znajduje się tam około 100 bocianich gniazd.

DEMOGRAFIA

Idzie wyż
Choć Polki rodzą najmniej dzieci spośród wszystkich kobiet w krajach Unii Europejskiej (wskaźnik dzietności wynosi 1,24, unijna średnia to 1,51, czyli statystycznie na jedną parę przypada półtora dziecka), to po raz pierwszy od dwóch lat odnotowano w naszym kraju większą liczbę urodzin niż zgonów. To, zdaniem demografów, mogą być nieśmiałe zwiastuny nadciągającego wyżu demograficznego. Z danych GUS wynika, że zdecydowanie więcej dzieci rodzi się w większych miastach. Demografowie wyraźnie jednak zaznaczają, że większy przyrost naturalny nie jest efektem wprowadzenia becikowego. To raczej konsekwencja zjawiska demograficznego echa. Obecnie matkami zostają kobiety z wyżu demograficznego przełomu lat 70. i 80.

NAUKA

Uczmy się języków obcych
Angielski – wiadomo, język obowiązkowy, ale jeden to za mało. Zwłaszcza kiedy szturmujemy zachodnie rynki pracy. Pragnącym poszerzać wiedzę w zakresie języków romańskich, przychodzi z pomocą Wydawnictwo Edgard. Multimedialne kursy („Włoski – mówisz i rozumiesz. Multimedialny kurs dla początkujących i zaczynających naukę” oraz „Profesor Pierre. Słownictwo dla początkujących, średnio zaawansowanych i zaawansowanych”) to propozycja dla osób, które nie mają czasu na tradycyjne kursy lub uznają je za niewystarczające. Na płytach znajduje się wszystko, co potrzebne do przyswojenia żywego języka niezbędnego w codziennych sytuacjach. Każdy program dobiera czas i zakres powtórek w zależności od opanowanego materiału, a żeby nauka była także przyjemna, urozmaicono je łamigłówkami, przysłowiami i sentencjami.

Wydanie: 11/2007, 2007

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy