Eureka

Eureka

TECHNOLOGIE
Wraki przeciw huraganom
Po huraganie Katrina władze amerykańskiego stanu Luizjana obawiają się podobnych klęsk żywiołowych. Politycy i naukowcy zamierzają więc zbudować u wybrzeży stalową barierę – zatopić na płytkich wodach stare zbiornikowce, okręty badawcze i frachtowce, o które będą się rozbijać fale. „Jesteśmy w tak rozpaczliwej sytuacji, że nie możemy kwitować podobnych projektów śmiechem”, mówi Paul Kemp z uniwersytetu stanowego. Politycy w Luizjanie liczą, że rząd w Waszyngtonie przekaże im w tym celu 125 dużych statków, przeznaczonych na złom. Senator z Luizjany, Walter Boasso, twierdzi, że można na wrakach posadzić drzewa, żeby wyglądały estetycznie, zagrożony huraganami stan nie może jednak długo czekać z realizacją tego projektu.

INTERNET
Panowie się przeceniają
Badania amerykańskich naukowców pokazały, że mężczyźni zdecydowanie przeceniają swoje umiejętności w zakresie korzystania z internetu. Z kolei panie zazwyczaj mają o sobie zbyt niskie mniemanie. Naukowcy z Northwestern University wzięli pod lupę umiejętności ponad stu ochotników. Kobiety mówiły najczęściej o sobie, że są „dość wykwalifikowane” lub „niezbyt wykwalifikowane”. W tej samej grupie mężczyźni uznawali się za „bardzo wykwalifikowanych” lub przynajmniej „dość wykwalifikowanych”.
Tymczasem, zdaniem naukowców, mimo tak różnej samooceny poziom wiedzy na temat internetu u obu płci jest porównywalny. Chodzi, oczywiście, o ludzi w zbliżonym wieku, podobnie wykształconych i o zbliżonych dochodach.
Co ciekawe, żaden z badanych mężczyzn nie uznał siebie za „niewykwalifikowanego”, a żadna kobieta nie nazwała siebie „ekspertką”.

DEMOGRAFIA
W Łodzi żyją najkrócej
Łódzcy demografowie przeprowadzili badania, z których wynika, że w województwie łódzkim żyje się najkrócej w Polsce. Średnia życia mężczyzn wynosi tam tylko 69 lat, a kobiet – 78,5 roku. Co gorsza, liczba zgonów w Łodzi i całym województwie jest prawie dwa razy większa od liczby urodzeń. Gdzie szukać powodów tej sytuacji? Zdaniem naukowców, długość życia zależy od jego poziomu i warunków. Tymczasem zarówno płace, jak i warunki mieszkaniowe w tym regionie są wyraźnie gorsze niż w innych częściach kraju. Z kolei na postawę prozdrowotną ma wpływ poziom wykształcenia. A to akurat nie jest najmocniejsza strona mieszkańców woj. łódzkiego. Jak pokazują statystyki, odsetek osób z wyższym i średnim wykształceniem należy tu do najniższych w kraju.

EKOLOGIA
Ekologiczna obojętność
Zmniejsza się liczba Polaków zaniepokojonych stanem środowiska naturalnego. Jeszcze w latach 90. takie obawy wyrażało 78% badanych. Dziś jest to 40%. Tak przynajmniej wynika z sondażu przeprowadzonego przez CBOS.
Badania pokazały również, że zmniejszyła się liczba osób postrzegających swoją okolicę jako miejsce szczególnie zanieczyszczone. Coraz mniej osób uważa też, że to mieszkańcy miasta czy gminy powinni przede wszystkim podejmować działania na rzecz poprawy stanu środowiska. Sześć lat temu myślało tak 56% Polaków, a ostatnio – tylko 49%.
67% badanych jest przekonanych, że w ich miejscowościach środowisko naturalne chronione jest zdecydowanie lepiej niż jeszcze pięć lat temu. Innego zdania jest 8% ankietowanych, a co piąty uważa, że nic się nie zmieniło.

LETNIE SPOTKANIA Z NAUKĄ
Nauka nad jeziorem
W lipcu i sierpniu w Ośrodku Pracy Twórczej Instytutu Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Czarlinie-Skoczkowie nad jeziorem Wdzydze będą się odbywać Letnie Spotkania z Nauką. Chętni posłuchają wykładów z dziedziny biotechnologii, geologii, fauny i flory Bałtyku. Zasadą tych spotkań będzie mówienie w sposób zrozumiały nawet o rzeczach niezwykle trudnych.
Poszczególni naukowcy zaprezentują swoje 45-minutowe wykłady o charakterze popularnonaukowym, których zadaniem będzie m.in. popularyzacja prowadzonych w Polsce badań. Po każdym wykładzie będzie czas na dyskusję. Udział w spotkaniach zapowiedzieli już: prof. Magdalena Fikus (Instytut Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie), prof. Andrzej Zbierski (Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku), prof. Stanisław Massel (Instytut Oceanologii PAN w Sopocie) i prof. Andrzej Sawicki (Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku).

KLIMAT
Odwilż na Dachu Świata
Lodowce w górach Tybetu topnieją w dramatycznym tempie. Ich powierzchnia zmniejsza się o 7% rocznie. Taką informację podała państwowa chińska agencja Sinhua, powołując się na dane z 681 stacji meteorologicznych, zebrane w ciągu ostatnich 40 lat. Od lat 80. XX w. przeciętna temperatura w Tybecie wzrosła o 0,9 stopnia Celsjusza. Następstwa tego procesu mogą się okazać katastrofalne. Jak oświadczył Dong Guangrong z Chińskiej Akademii Nauk, zmniejszanie się pól lodowych w Himalajach oznacza więcej posuch i burz piaskowych, przyspieszy też inwazję pustyń. Już w ubiegłym roku organizacja obrońców środowiska WWF ostrzegała, że zanik lodowców na Dachu Świata doprowadzi najpierw do niszczycielskich powodzi, a potem do suszy i braku wody w Nepalu, Indiach i Chinach.

INTERNET
Luksusowy wortal
Wydawcy portalu o2.pl postanowili uruchomić luksusowy wortal dla zamożnych. Mają już dla niego odpowiednią nazwę: LuxLux. Przedsięwzięcie będzie promowane hasłem „Drogie życie jest jak narkotyk”. Jak przekonują pomysłodawcy, serwis ma się koncentrować na rynku szeroko rozumianych dóbr z wyższej półki. Jest skierowany do kobiet i mężczyzn w wieku powyżej 25 lat, mieszkańców miast, aktywnych, zamożnych, wykształconych, zadbanych. W portalu znajdą nie tylko praktyczne porady, w co się ubrać, jaki kosmetyk wybrać, lecz również informacje, jak spędzać wolny czas czy urządzać mieszkanie. Wydawcy luksusowego portalu porównują swój pomysł z papierowymi wydaniami magazynów „Vogue”, „Vanity Fair” i „Harper’s Bazar”. W LuxLux mają być jednak dodatkowo jeszcze informacje rodem z magazynów o jachtingu, turystyce, wnętrzarskich i wielu innych.

STUDIA
Wyrzucają za ściąganie
Coraz więcej uczelni wypowiada zdecydowaną walkę oszukiwaniu i ściąganiu. Tym razem Politechnika Łódzka od przyszłego roku akademickiego wprowadza ostre sankcje za ściąganie. Student przyłapany na oszukiwaniu podczas egzaminu automatycznie nie zaliczy przedmiotu, a szansę na powtórkę będzie miał dopiero w następnym semestrze. Co ważne, stosowny zapis na ten temat znalazł się już w nowym regulaminie studiów. Ten ostatni zacznie obowiązywać od 1 października

WYPRAWY
Polacy idą na Spitsbergen
Z Lublina wyruszyła XVIII Wyprawa Polarna Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Czterech naukowców spędzi najbliższe miesiące w Stacji Polarnej UMCS Calypsobyen w Bellsundzie. Misja potrwa najprawdopodobniej do 4 września tego roku. Przez ten czas naukowcy zbadają warunki pogodowe i klimatyczne zachodniej części Spitsbergenu i funkcjonowanie ekosystemów polarnych w warunkach zmian klimatu. Będą również obserwować ewolucję kriosfery (lodowce i wieloletnia zmarzlina), a także prześledzą wpływ zanieczyszczeń środowiska na wybrane polarne ekosystemy. Wyprawa polskich naukowców jest związana tematycznie z Międzynarodowym Rokiem Polarnym 2007/2008 i z międzynarodowym programem badawczym „Termika wieloletniej zmarzliny”, realizowanym w ramach International Permafrost Association.

LUDZIE NAUKI
Honory dla prof. Szafrana
Uniwersytet Otto-von-Guericke w Magdeburgu postanowił uhonorować tytułem doktora honoris causa prorektora ds. nauczania Politechniki Wrocławskiej, prof. Janusza Szafrana. Polski naukowiec urodził się w 1943 r. w Krakowie i sam jest absolwentem wrocławskiej politechniki. Dyplom magisterski otrzymał tam w 1966 r. Od 2002 r. jest profesorem zwyczajnym. Od lat prowadzi badania nad zastosowaniem automatyki w elektroenergetyce oraz urządzeń cyfrowych do sterowania systemu elektroenergetycznego.

ZWIERZĘTA
Kto widział dzięcioła?
Ostatni raz dzięcioła wielkodziobego widziano w 1944 r. Przez ponad 60 lat uznawano więc ten gatunek za wymarły. Dzięcioł wielkodzioby (Campephilus principalis) był jednym z największych ptaków tego gatunku. Zaliczano go również do sześciu gatunków ptaków Ameryki Północnej uznawanych za wymarłe w ciągu ostatnich 130 lat. Występował w lasach południowo-wschodnich stanów USA, które w dużej mierze zniszczono z powodu wyrębów w latach 1880-1940.
Jednak w 2005 r. kilka osób, i to niezależnie od siebie, przyznało, że widziało tego ptaka na własne oczy. Jednego osobnika udało się nawet zarejestrować kamerą, choć nie wszyscy naukowcy byli w stanie rozpoznać tożsamość ptaka. Wszystkie te spotkania miały miejsce na terenie tzw. Big Woods, czyli leśnych obszarów we wschodnim Arkansas. Od grudnia zeszłego roku te rejony przeżywały istny najazd naukowców, przyrodników i ornitologów. Jednak czas płynął, a poszukiwania nie przynosiły rezultatów. Dlatego ostatnio, ze względu na porę letnią i zieleniący się las, badania trzeba było odłożyć do zimy.

INTERNET
Kazachstan cenzuruje internet
Władze Kazachstanu kontrolują już nie tylko tradycyjne media. Ostatnio ogłosiły, że chcą nadzorować również internet. Jeszcze niedawno wydawnictwa internetowe mogły się cieszyć pełną wolnością słowa. Bez większych problemów krytykowały więc rządy prezydenta Nursułtana Nazarbajewa. I miały spore grono odbiorców, bo około jednej czwartej z 15-milionowego Kazachstanu ma dostęp do sieci. Są to głównie osoby młode.
Teraz Kazachstan dołączył do innych państw cenzurujących internet: Chin, Birmy, Arabii Saudyjskiej, Białorusi, Iranu, Korei Północnej, Kuby, Libii, Malediwów, Nepalu, Syrii, Tunezji, Turkmenistanu, Uzbekistanu i Wietnamu.

TECHNOLOGIE
Energia od przechodniów
Pomysłowość naukowców, poszukujących nowych źródeł energii odnawialnej, nie zna granic. Brytyjka Claire Price, specjalistka od architektury, uważa, że nowym cudownym źródłem energii mogą się stać wstrząsy, drgania i wibracje, które w wielkich miastach wywołują pociągi, tramwaje, auta, a nawet piesi. Już w tym roku mają zostać przetestowane schody, które przechwytują część energii kinetycznej, tworzonej przez chodzących po nich ludzi. Schody przekazują tę energię do specjalnych generatorów z elementami drgającymi, które zamieniają ją na prąd elektryczny, zasilający latarnie. Być może w przyszłości budynki i ulice będą oświetlane właśnie dzięki takiej „drganiowej” energii.

Wydanie: 2006, 29/2006

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy