Eureka

Eureka

STUDIA

Kadry dla elektrowni jądrowej
Powstająca na Politechnice Warszawskiej specjalizacja energetyka jądrowa, dzięki współpracy z Uniwersytetem w Sztokholmie, ma kształcić co roku około dziesięciu specjalistów. Za kilkanaście lat utworzą oni kadrę pierwszej polskiej elektrowni atomowej. Ma powstać około 2020 r. w Żarnowcu lub Klempiczu. Według Pentora, 60% Polaków popiera jej budowę. Politechnika do realizacji swoich planów będzie potrzebowała pieniędzy. Unijne stypendia z programu Socrates-Erasmus nie wystarczą. Władze Wydziału Mechanicznego, Energetyki i Lotnictwa rozesłały listy z prośbą o finansowe wsparcie projektu. Pewne jest to, że o brak chętnych na studia nie trzeba się martwić.

INTERNET

Gazeta w komórce
Czasopisma w wersji na telefon komórkowy podbijają już Francję, Wielką Brytanię i Niemcy. W Polsce serwisy mobizine (skrót od: mobile – komórka i magazine – czasopismo) pojawią się jeszcze w tym roku. Takie serwisy oferują użytkownikom telefonów komórkowych dostęp do skróconych wersji artykułów. Mogą je odbierać posiadacze aparatów z systemem operacyjnym Symbian i Java. Wystarczy pobrać ze strony internetowej mobizine specjalny program Mobizines reader, za pomocą którego zamawia się serwisy prasowe. Artykuły i zdjęcia przegląda się po ich pobraniu przez łącza bezprzewodowe. Zawartość serwisu jest darmowa, ale płaci się własnemu operatorowi komórkowemu za pobranie danych według standardowych stawek.

TECHNOLOGIE

Ciśnieniomierze w wersji hi-tech
Na polskim rynku pojawił się Topcom BMP WRIST 5331 WHO. To niezwykle prosty w użyciu ciśnieniomierz nadgarstkowy. Informuje użytkownika o zbyt wysokiej wartości ciśnienia, jeżeli przekroczy ono dopuszczalne normy, wynik podświetlany jest na czerwono. Podświetlenie wyników na niebiesko oznacza, że nasze ciśnienie jest w normie. Ciśnieniomierz informuje o przekroczeniu wartości maksymalnej ciśnienia oddzielnie dla wartości skurczowych i rozkurczowych. Posiada także możliwość własnoręcznego ustawienia alarmowych wartości granicznych. Wyposażony jest w trzystrefową pamięć z możliwością przechowywania do 30 pomiarów w każdej strefie. Urządzenie jest objęte dwuletnią gwarancją i kosztuje 99 zł.

Jak radio w wodzie
Inżynierzy z firmy Fitness Technologies opracowali wodoodporne radio Swimmer’s Choice, którego można słuchać w czasie pływania w morzu i na basenie. Mocuje się je na specjalnej opasce na głowie lub przypina do okularów pływackich. Radio odbiera stacje FM o zakresie częstotliwości 88-108 MHz. Odbiornik ma wymiary 5×2,5×2,5 cm i waży zaledwie 28 g. Audycji słucha się przez specjalne miękkie słuchawki. Swimmer’s Choice kosztuje ok. 40 dol.

Robot ochroniarz
W jednej z południowokoreańskich szkół średnich w Seulu pojawił się nietypowy ochroniarz. Kosztuje 100 tys. dol. To robot Ofro, który jako pierwszy na świecie będzie pilnował uczniów i „ochraniał” ich w razie niebezpieczeństw. Jest on wyposażony w kamerę i mikrofon, może w każdej chwili łączyć się z członkami grona pedagogicznego i informować ich o wszelkich podejrzanych sytuacjach. W razie zagrożenia nauczyciele będą mogli przez megafon poinstruować sprawcę o określonej procedurze zachowania. W ostateczności do szkoły przyjadą ochroniarze z umówionej firmy. Poruszający się z prędkością 5 km na godzinę Ofro może automatycznie patrolować teren, ma zaprogramowane mapy lub może być sterowany ręcznie.

FIZYKA

Idealny kilogram
Zdaniem naukowców, obecny wzorzec kilograma, stop platynowo-irydowy (90% platyny, 10% irydu), nie jest zbyt dokładny. Powstał jeszcze w XIX w. i trzymany jest w Sčvres pod Paryżem. Problem w tym, że jego waga od tego czasu zmieniła się o około 0,1 miligrama. Po miesiącach pracy skomplikowanymi metodami udało się niedawno uzyskać materiał do nowego, idealnego wzorca. Jest to krystaliczny krzem, wielokrotnie przetapiany, w którym domieszka obcych atomów wynosi jeden na 10 mln atomów krzemu. Teraz z otrzymanego bloku będzie wycinany i szlifowany nowy wzorzec. Nie będzie to jednak prosta sprawa, prace potrwają nawet trzy lata.

EKOLOGIA

Naćpane powietrze

Narkotyki, w tym głównie kokaina, są w powietrzu w Rzymie. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez ekspertów z Krajowej Rady Badań Naukowych. Największe stężenie kokainy, a także konopi indyjskich zaobserwowano w rejonie rzymskiego uniwersytetu. Naukowcy zauważyli, że poziom kokainy w powietrzu jest wyższy zimą niż w innych miesiącach. Ślady narkotyków znaleziono także w powietrzu w rejonie parków. Specjaliści badają teraz przyczynę zatrucia środowiska w Rzymie substancjami odurzającymi. Ich zdaniem, nie można jednoznacznie powiedzieć, że świadczy to o wysokim spożyciu narkotyków.

Nawóz dla oceanów
Amerykańskie przedsiębiorstwo Planktos zamierza w prosty sposób spowolnić globalne ocieplenie. Nawożenie oceanów specjalną odmianą żelaza spowoduje, że bujnie rozrosną się glony morskie, które w procesie fotosyntezy absorbują dwutlenek węgla z atmosfery. Statek firmy Planktos, „Weatherbird II”, jest już w drodze na Południowy Pacyfik, gdzie zamierza rozsypać żelazny nawóz aż na 10 tys. km kw. oceanu. Eksperci ostrzegają jednak, że taka operacja może przynieść więcej strat niż korzyści, doprowadzi bowiem do radykalnych przemian w ekosystemach morskich. Dotychczasowe eksperymenty dowiodły zresztą, że większość „żelaznego nawozu” bezużytecznie opada na dno.

ARCHEOLOGIA

Grób sprzed 5 tysięcy lat
Bogato wyposażony grób sprzed niemal 5 tys. lat odkryli w Egipcie, w północno-wschodniej delcie Nilu polscy archeolodzy. Wspólne prace od niemal 10 lat prowadzili w tym regionie naukowcy z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, Instytutu Archeologii UJ oraz Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Na stanowisku, którego nazwę tłumaczy się jako Wzgórze Kurczaka, znajdują się pozostałości osady z samych początków państwa faraonów. Rok temu sensacją było odnalezienie w tym miejscu dwóch około półmetrowych złotych figurek, przedstawiających władcę i jego syna.

MEDYCYNA

Szczepionka na ptasią grypę

Międzynarodowy zespół naukowców z Wietnamu, Szwajcarii i USA wyizolował z krwi czterech Wietnamczyków, którzy na ptasią grypę chorowali i przeżyli, przeciwciała wirusa H5N1. Próby na myszach pokazały, że przeciwciała potrafią wyleczyć zwierzęta zainfekowane różnymi typami wirusa. Zawierająca je szczepionka działa skutecznie nawet trzy dni po zakażeniu. Naukowcy przekonują, że to ważny krok w walce z ptasią grypą, ale na próby na ludziach trzeba jeszcze poczekać.

Dziedziczna białaczka
Naukowcy z Ohio State University Comprehensive Cancer Center w Columbus odkryli dziedziczną mutację genetyczną, która zwiększa ryzyko zachorowania na przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL). To jeden z najczęstszych rodzajów białaczek u dorosłych. Występuje najczęściej u mężczyzn i rozwija się głównie u osób po 50. roku życia. Blisko 90% przypadków CLL jest określanych jako sporadyczne. Jednak jeden na 10 chorych z CLL ma krewnych (najczęściej trzech), którzy również cierpią na to schorzenie. Oznacza to, że w jego rodzinie istnieje jakaś genetyczna predyspozycja do CLL. Dalsze analizy wykazały, że ryzyko zachorowania na CLL jest związane z dziedziczną mutacją w genie DAPK1. Normalnie gen ten pomaga uruchomić procesy samobójczej śmierci (tzw. apoptozy) w komórkach patologicznie zmienionych. W ten sposób zapobiega rozwojowi groźnych nowotworów. Dziedziczna mutacja znacznie jednak osłabia to ochronne działanie.

Metroseksualni żyją zdrowiej

Mężczyźni, mający także „miękkie” kobiece cechy, nazywani metroseksualnymi, prawdopodobnie żyją dłużej niż klasyczni macho. W każdym razie rzadziej zapadają na choroby serca. Do takiego wniosku doszła grupa brytyjskich naukowców, kierowana przez Kate Hunt z Glasgow University. W 1998 r. badacze rozpoczęli obserwację ponad 700 mężczyzn w wieku 55 lat. Po dziewięciu latach okazało się, że panowie o wybitnie męskich cechach, takich jak dominująca osobowość, zdolności przywódcze, agresywność i skłonność do ryzyka, żyją w większym stresie niż dżentelmeni skłonni raczej do okazywania serdeczności i współczucia, a więc cech uważanych za kobiece. Częściej też zapadają na choroby układu krążenia.

ZDROWIE

Gdy dokucza kręgosłup
Ponad jedna trzecia dorosłej populacji cierpi z powodu ostrych lub przewlekłych dolegliwości mięśni i kości, a kobiety trzy razy częściej niż mężczyźni, alarmują lekarze. Poradnik „Zdrowe kości, mięśnie, stawy” pomoże tym, którzy wolą zapobiegać, niż leczyć, ale również wesprze osoby, których problem osłabionego układu kostno-mięśniowego już dotyczy. Wśród wielu istotnych rad najcenniejsze to te: co zrobić, by złagodzić codzienne dolegliwości, w jaki sposób dbać o plecy, biodra i kolana, jak można skutecznie zapobiegać osteoporozie i zmniejszyć ból związany z zapaleniem stawów. Niezwykle obszerna i świetnie zilustrowana publikacja zawiera informacje na temat właściwego odżywiania i najlepszych form ruchu na poszczególnych etapach życia, oraz zapobiegania i leczenia poszczególnych schorzeń.

Zdrowe kości, mięśnie, stawy, Reader’s Digest, Warszawa 2007

 

Wydanie: 2007, 24/2007

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy