Godna praca w sektorze rolnym w Norwegii – dobre praktyki

Godna praca w sektorze rolnym w Norwegii – dobre praktyki

Związek zawodowy rolników w Polsce od 1 maja 2020 r. do 31 sierpnia 2022 r. realizuje projekt „Godna praca dla pracowników rolnictwa poprzez dialog społeczny”. Jednym z kluczowych zadań w ramach projektu było zorganizowanie wizyty studyjnej w Norwegii. Wizyta odbyła się w dniach 10-13 kwietnia 2022 r. i wzięło w niej udział sześć osób z Polski – przedstawiciele Związku Zawodowego Pracowników Rolnictwa oraz ekspertka merytoryczna projektu. W wyniku wizyty studyjnej i nawiązania współpracy z norweskim związkiem zawodowym Solidaritet Ekte Fagforening powstały następujące rekomendacje wprowadzenia dobrych praktyk w zakresie godnej pracy w rolnictwie w Polsce:

  1. Przepisy prawne należy znacząco uprościć i wprowadzić maksymalnie podobne ich rozumienie we wszystkich państwach członkowskich, tak aby ich stosowanie było jasne, spójne i powszechne oraz nie powodowało rozbieżności interpretacyjnych.
  2. W pierwszej kolejności wskazuje się konieczność znaczącej poprawy dostępu do informacji dla wszystkich stron: w tym pracowników, pracodawców oraz organów administracyjno-kontrolnych. Związki zawodowe mogą w tym procesie odgrywać kluczową rolę. Rola ta jest podkreślana przez ustawodawcę unijnego w specjalnych dyrektywach.
  3. Należy podkreślić, że bariera językowa stanowi w wielu przypadkach istotną przeszkodę dla pracownika migrującego, a także utrudnia współpracę z osobami czy organami mogącymi udzielić szybkiej i sprawnej pomocy.
  4. W odniesieniu do polityki informacyjnej związków zawodowych bardzo mocno podkreślana jest konieczność zacieśnienia międzynarodowej współpracy pomiędzy związkami różnych krajów. W celu poprawy przestrzegania przepisów musi istnieć związkowy system informacyjny, niezależny od innych instytucji czy istniejących systemów.
  5. W ramach współpracy związkowej wart uwagi jest również pomysł wprowadzenia tzw. czasowych związków zawodowych. Miałoby to polegać na tym, że w przypadku migrujących pracowników z Polski, Rumunii, Łotwy czy Litwy właściwa centrala związkowa w danym kraju informowałaby o tym odpowiedni związek zawodowy w kraju, do którego pracownicy są delegowani.
  6. W działalności związkowej należy też realizować projekty służące dotarciu do pracowników migrujących wraz z udzieleniem im niezbędnych informacji co do ich warunków zatrudnienia w poszczególnych państwach Unii Europejskiej.
  7. Mając zatem świadomość wielu przeszkód, zarówno prawnych, jak i ekonomicznych, należy działać na rzecz jak najszybszego rozpoczęcia merytorycznych rozmów i dążyć do wprowadzenia w najbliższej przyszłości stosownej regulacji w prawie unijnym. Być może pierwszym krokiem w tym kierunku byłaby możliwość zawierania ponadnarodowych układów zbiorowych pracy, które wprowadziłyby wyższe standardy dotyczące warunków zatrudnienia oraz kwestii wynagrodzenia pracowników objętych układem.
  8. Związki zawodowe wielokrotnie wypowiadały się na temat zaostrzenia kar, gdyż skala łamania praw pracowniczych przez niektórych przedsiębiorców była rażąca.
  9. Wskazano również konieczność wprowadzenia szerokiej odpowiedzialności solidarnej, nie tylko w sektorze budownictwa, lecz także w innych sektorach gospodarki, przede wszystkim w celu realnego zabezpieczenia praw pracowników, zwłaszcza prawa do terminowego wynagrodzenia.
  10. W trakcie rozmów dotyczących eliminowania nadużyć pojawiła się też koncepcja rozpowszechnienia obowiązku posiadania tzw. karty pracownika, w której zawarte byłyby informacje kluczowe i dla samego pracownika, i dla organów kontrolujących na temat pracownika i jego zatrudnienia.
  11. Należy również brać pod uwagę sprawy związane z ubezpieczeniem społecznym dla pracowników migrujących. Generalna zasada stanowi, że w stosunku do takich osób, pomimo że wykonują one pracę za granicą, stosuje się przepisy ubezpieczeniowe kraju, w którym są one zatrudnione.
  12. W ocenie uczestników projektu zaproponowane rozwiązania są w pełni uzasadnione, gdyż w Unii Europejskiej nie może istnieć żadna dyskryminacja czy nierówne traktowanie w zatrudnieniu, w szczególności z powodu narodowości pracownika.
  13. Aparat pomocy powinien być w większym stopniu włączony na wczesnym etapie, gdy wstępne rozmowy są prowadzone przez policję lub inne urzędy, ponieważ mogą one zyskać inną formę zaufania, a tym samym uzyskać dostęp do innych informacji, które dają pełniejszy obraz sytuacji.
  14. Niezbędna do wzmocnienia pracy przy identyfikowaniu spraw jest też współpraca między aparatem rządowym, aparatem pomocowym i innymi graczami życia zawodowego, takimi jak środowisko biznesowe i związki zawodowe.

Więcej informacji o projekcie: zzpr-godnapraca.pl.


Supported by Norway through the Norway Grants 2014-2021, in the frame of the Programme „Social Dialogue – Decent Work”. Realizowane ze wsparciem Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog Społeczny – Godna Praca”

Wydanie: 2022, 33/2022

Kategorie: Przegląd związkowy

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy