Gotówka i niegotówka Rozliczenia bezgotówkowe to szybsze i wygodniejsze dokonywanie płatności Pieniądz gotówkowy to obowiązujące znaki pieniężne, w Polsce – banknoty i monety emitowane przez Narodowy Bank Polski. Natomiast pieniądz bezgotówkowy przyjmuje formę zapisów księgowych na rachunkach bankowych. Najczęściej stosowane na co dzień formy rozliczeń bezgotówkowych to: polecenie przelewu, w tym zlecenie stałe, polecenie zapłaty i płatności kartami. Polecenie przelewu Polecenie przelewu polega na zleceniu bankowi dyspozycji przelania kwoty z rachunku bankowego osoby płacącej na wskazany przez nią inny rachunek bankowy. Osoba zlecająca dokonanie przelewu jest określana mianem płatnika lub zleceniodawcy. Osoba, na której konto trafiają pieniądze, to odbiorca lub beneficjent. Warunkiem wykonania polecenia przelewu jest posiadanie przez zleceniodawcę odpowiedniej kwoty na rachunku bankowym. Dyspozycja polecenia przelewu może być złożona w oddziale banku lub za pomocą systemów bankowości elektronicznej. Dokonywanie przelewów przez internet to nie tylko wygodny sposób regulowania swoich zobowiązań, takich jak opłaty, spłata karty kredytowej, ale także idealny sposób realizacji płatności dla osób często kupujących w sklepach internetowych. Zlecenie stałe Wygodnym rozwiązaniem regulowania comiesięcznych płatności są zlecenia stałe. Dzięki nim można zlecić bankowi regulowanie w naszym imieniu płatności, których wysokość jest stała lub zmienia się rzadko. To dobre rozwiązanie w przypadku np. czynszu, alimentów, rat pożyczek i kredytów. Klient przekazuje do banku informację – może to zrobić w oddziale, przez internet lub telefon – że chce, by określonego dnia bank przelewał określoną sumę pieniędzy na wskazany rachunek. Jeśli np. czynsz wzrośnie, można zlecenie zmodyfikować. Pamiętać należy, by na koncie były pieniądze na pokrycie tych zleceń. Polecenie zapłaty W przypadku płatności, których wysokość zmienia się z miesiąca na miesiąc, wygodniejszym rozwiązaniem jest polecenie zapłaty. Realizowane jest ono na podstawie wyrażonej przez klienta (nazywanego dłużnikiem), np. abonenta telefonii komórkowej, zgody na automatyczne obciążanie przez dostawcę usługi (wierzyciela) kwotą zobowiązania rachunku w jego banku. kartowy pieniądz Trzy podstawowe rodzaje kart płatniczych to: karty debetowe, karty kredytowe i karty obciążeniowe (charge). Karty debetowe są wydawane do konta osobistego. W momencie przeprowadzania transakcji przy użyciu karty debetowej bank pobiera należności z konta posiadacza takiej karty. Aby transakcja mogła dojść do skutku, klient musi mieć odpowiedni stan środków na swoim koncie. Możemy wydać maksymalnie tyle, ile mamy na rachunku bieżącym. Wykaz operacji dokonanych za pomocą karty debetowej klient otrzymuje w formie wyciągu papierowego lub – coraz częściej – może sprawdzić go w internecie, logując się na swoje konto w banku. Nazwa karta debetowa bierze się z tego, że w momencie używania karty debetowej transakcja jest od razu księgowana, obciążając rachunek bankowy klienta. W tym znaczeniu słowo debet (z ang. debit) oznacza natychmiastowe obciążenie konta. Karty debetowe stanowią zdecydowaną większość – ok. 80% wszystkich kart płatniczych używanych przez Polaków. Karty kredytowe to instrument płatniczy zawierający limit kredytowy przyznany przez bank. Posiadacz karty kredytowej co miesiąc otrzymuje wykaz transakcji wykonanych kartą (lub może sprawdzić to na swoim koncie internetowym w banku) oraz informacje dotyczące sposobu i terminu rozliczenia – jest tam wymieniona całość zadłużenia oraz minimalna wymagana kwota spłaty. Jeżeli w określonym terminie spłaci całość zobowiązań wobec banku, nie zapłaci odsetek, jeżeli tylko część, od pozostałej kwoty bank naliczy odsetki. W sprzyjających okolicznościach okres bezodsetkowy może trwać do 58 dni. Karty kredytowe stanowią mniej niż 20% kart płatniczych używanych przez Polaków. Karty obciążeniowe, inaczej zwane kartami z odroczonym terminem płatności, są połączeniem karty kredytowej z kartą debetową. Z jednej strony, podobnie jak w przypadku karty kredytowej, bank udziela klientowi limitu kredytowego, z drugiej strony, karta obciążeniowa jest powiązana z rachunkiem bankowym (jak karta debetowa). Odroczona płatność polega tu na tym, że klient zobowiązuje się do zapewnienia środków na spłatę całości (a nie części, jak przy kartach kredytowych) zadłużenia w określonym terminie, a bank pobiera wtedy środki z rachunku klienta (plus ewentualne prowizje). Tego typu karty to mniej niż









