Ile powinien zarabiać lekarz i ksiądz

Ile powinien zarabiać lekarz i ksiądz

Polacy prezentują postawy bardzo egalitarne i oczekują od państwa, że będzie ono zmniejszać ekonomiczne różnice pomiędzy różnymi grupami społecznymi

Instytut Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza przeprowadził w dniach 22-26 stycznia badanie poświęcone poczuciu sprawiedliwości społecznej. Sondaż został przeprowadzony na próbie 1057 respondentów w ramach badań omnibusowych ośrodka Mareco Polska / Gallup International.
Temat badania i prezentowane opinie są kontynuacją problematyki, którą podejmowaliśmy kilka miesięcy temu i publikowaliśmy na łamach „Przeglądu” 7 października 2007 r. pod wiele mówiącym tytułem „Państwo na straży sprawiedliwości społecznej”.
Pytania zadane w prezentowanym poniżej badaniu są w pierwszej jego części bardzo podobne do tych, które zadaliśmy w poprzednim badaniu. Nie jest więc zaskoczeniem, że wyniki są też bardzo podobne. Polacy prezentują poglądy i postawy bardzo egalitarne i oczekują od państwa, że będzie ono strażnikiem i wykonawcą idei sprawiedliwości społecznej. Przede wszystkim zaś oczekujemy, że państwo będzie takim regulatorem, który zmniejsza ekonomiczne dystanse pomiędzy różnymi grupami społecznymi.
W pierwszej części badania przedstawiliśmy respondentom pięć stwierdzeń, do których mieli się ustosunkować. Cztery z nich bezpośrednio korespondują z ideą egalitaryzmu. Poglądy, jakie zostały wyrażone w badaniu, są interesujące, zwłaszcza gdy porównamy postawy ogółu badanych z postawami wyborców czterech reprezentowanych w Sejmie formacji politycznych. Postawy wyborców Platformy Obywatelskiej wyraźnie odbiegają od postaw prezentowanych przez wyborców pozostałych partii. Wyborcy Platformy, co raczej zrozumiałe, prezentują najmniej egalitarne poglądy.

Rząd powinien dbać o to, by nikt nie był bardzo bogaty, gdy inni żyją w biedzie.
ogółem w% PO w % PiS w % LiD w % PSL w %
zdecydowanie tak 29.5 18.8 37.8 39.2 38.5
raczej tak 27.7 30.7 24.4 30.4 23.1
raczej nie 19.8 27.3 13.3 13.0 23.1
zdecydowanie nie 12.7 17.6 16.7 8.7 7.7
trudno powiedzieć 10.3 5.6 7.8 8.7 7.6

Lepiej, by nie było wielkich różnic społecznych, nawet gdyby miało to spowolnić rozwój gospodarczy.
ogółem PO PiS LiD PSL
zdecydowanie tak 20.7 12.5 23.3 36.2 30.8
raczej tak 31.4 32.9 33.3 29.0 23.1
raczej nie 24.9 30.4 24.4 18.8 30.8
zdecydowanie nie 11.4 16.0 8.9 11.6 7.7
trudno powiedzieć 11.6 8.2 10.1 4.4 7.6
Podatki powinny być tym wyższe, im wyższe są dochody podatnika.
ogółem PO PiS LiD PSL
zdecydowanie tak 27.9 25.1 33.3 40.6 30.8
raczej tak 30.0 33.2 31.1 33.3 38.5
raczej nie 22.3 25.7 21.1 20.3 7.7
zdecydowanie nie 9.4 10.3 7.8 4.3 7.7
trudno powiedzieć 10.4 5.7 6.7 1.5 15.3

Ludzie zamożni zasłużyli na to własną pracą.
ogółem PO PiS LiD PSL
zdecydowanie tak 15.7 20.4 6.7 10.1 38.5
raczej tak 37.8 37.3 41.1 52.2 38.5
raczej nie 20.8 23.2 23.3 14.5 7.7
zdecydowanie nie 9.6 8.8 16.7 13.0 0.0
trudno powiedzieć 16.1 10.3 12.2 10.2 15.3

Piąte stwierdzenie, które poddaliśmy ocenie badanych, dotyczy porównania poziomu sprawiedliwości społecznej w PRL i współczesnej Polsce. Blisko dwukrotnie więcej zostało sformułowanych opinii, że w PRL więcej było sprawiedliwości niż w obecnej Polsce. Znamienne jest także to, że opinię taką wyrażają nie tylko wyborcy lewicy, ale wszystkich partii politycznych. Sympatycy PiS, PSL i LiD w znakomitej większości są zdania, że PRL była bardziej sprawiedliwa niż obecna Polska. Wśród wyborców PO taka opinia także dominuje, z tym że w stopniu znacznie mniejszym niż w pozostałych przypadkach.

W Polsce dzisiejszej jest więcej niesprawiedliwości niż w PRL.
ogółem PO PiS LiD PSL
tak 45.4 40.7 56.7 59.4 53.9
nie 23.3 27.3 20.0 21.8 15.3
nie wiem/trudno powiedzieć 31.3 32.0 23.3 18.8 30.8

W drugiej części badania spytaliśmy respondentów o ich poglądy na temat zarobków różnych grup zawodowych, zasadności postulatów płacowych w przypadkach, gdy takie występują, lub akceptacji dla nich, gdyby miały wystąpić. Na dwie pozycje z prezentowanych poniżej wyników warto zwrócić uwagę. Duchowni i politycy zdaniem obywateli nie zasłużyli na wyższe zarobki. Pogląd ten wyrażony jest większością opinii. Źródłem takiego stosunku do zarobków duchownych i polityków z pewnością nie jest wyłącznie przekonanie o wysokim statusie materialnym tych dwóch grup społeczno-zawodowych, ale wyraża się w nim także opinia o sposobie pełnienia ich ról społecznych. Stosunek do zarobków pozostałych kategorii społecznych i zawodowych, o które pytamy w sondażu, nie wymaga komentarza i jest ciekawą ilustracją naszych poglądów.

Czy Pana/Pani zdaniem na zdecydowanie wyższe dochody zasługują:
ogółem PO PiS LiD PSL
LEKARZE
tak 64.7 70.8 62.3 71.0 68.2
nie 28.6 25.7 34.4 26.1 30.8
nie wiem/trudno powiedzieć 6.7 3.5 3.3 2.9 1.0

DUCHOWNI
tak 9.4 7.2 14.4 8.7 23.1
nie 81.3 85.6 78.9 84.1 76.9
nie wiem/trudno powiedzieć 9.3 7.2 6.7 7.2 0.0

POLITYCY
tak 8.3 9.7 5.6 17.4 15.4
nie 84.3 83.7 90.0 81.2 76.9
nie wiem/trudno powiedzieć 7.4 6.6 4.4 1.4 7.7

NAUCZYCIELE
tak 74.0 76.8 74.4 68.1 76.9
nie 20.1 19.7 23.3 29.0 23.1
nie wiem/trudno powiedzieć 5.9 3.5 2.3 2.9 0.0

DYREKTORZY WIELKICH FIRM
tak 18.6 19.7 18.9 24.6 30.8
nie 70.6 72.1 75.6 71.0 61.5
nie wiem/trudno powiedzieć 10.8 8.2 5.5 4.4 7.7

ROLNICY
tak 57.9 58.0 61.1 52.2 53.8
nie 32.5 35.7 35.6 46.4 46.2
nie wiem/trudno powiedzieć 9.6 6.3 3.3 1.4 0.0

UCZENI
tak 60.6 67.7 58.9 59.4 53.8
nie 30.1 27.3 35.5 39.1 46.2
nie wiem/trudno powiedzieć 9.3 5.0 5.6 1.5 0.0

PRYWATNI PRZEDSIĘBIORCY
tak 29.4 33.8 30.0 23.2 15.4
nie 58.5 57.1 61.1 73.9 84.6
nie wiem/trudno powiedzieć 12.1 9.1 8.9 2.9 0.0

DZIENNIKARZE
tak 25.5 28.2 21.1 26.1 36.2
nie 60.7 60.8 70.0 69.6 56.2
nie wiem/trudno powiedzieć 13.8 11.0 8.9 4.3 7.6

PRAWNICY
tak 20.7 20.4 18.9 24.7 23.1
nie 67.8 69.3 74.4 71.0 76.9
nie wiem/trudno powiedzieć 11.5 10.3 6.7 4.3 0.0

 

Wydanie: 12/2008, 2008

Kategorie: Opinie

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy