W pandemii seniorzy nauczyli się wielu nowych rzeczy, ale ich poglądy polityczne nie drgnęły
Dr hab. Barbara Worek – Instytut Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
W artykule „Rozwój kompetencji dorosłych Polaków w warunkach pandemii COVID-19”, napisanym wspólnie z Jarosławem Górniakiem i Katarzyną Lisek, opublikowanym w raporcie „Bilans Kapitału Ludzkiego w latach 2019-2020”, stwierdza pani, że mimo tylu zgonów, rodzinnych tragedii i ogromnych kosztów, można mówić także o pozytywnych skutkach tej pandemii.
– Każdy kryzys jest bardzo bolesny, ponieśliśmy wielkie straty gospodarcze i społeczne, zmarło ponad 100 tys. osób. O tym wszystkim zawsze będziemy pamiętali. Ale każdy kryzys wywołuje też w społeczeństwie zmiany pozytywne. Powoduje otwarcie się na nowe możliwości, uczy myślenia, przyśpiesza nabywanie umiejętności korzystania z rzeczy, z których nie korzystaliśmy. Poddaliśmy badaniom aktywność edukacyjną seniorów w grudniu 2019 r. i w grudniu 2020 r., w czasie pandemii.
Czy w wyniku pandemii staliśmy się narodem mądrzejszym?
– Dużo nas pandemia nauczyła. Nasze badania wykazały na przykład, że pandemia znacznie przyśpieszyła proces cyfryzacji kraju. Pozostawanie w domu zmusiło seniorów do korzystania z internetu. Bardzo wielu dorosłych odkryło, że komputer czy smartfon może służyć do pozyskiwania wiadomości, do uczenia się czegoś nowego, nawiązywania kontaktów w sieciach społecznościowych, komunikowania się wideo za pomocą takich narzędzi jak WhatsApp czy Skype.
Zaobserwowaliśmy, że ogromne zmiany zaszły szczególnie w kontaktach ludzi starszych ze służbą zdrowia i z urzędami. Dużo więcej osób po 60. roku życia potrafi już skontaktować się z przychodnią przez internet, uzyskać receptę, załatwić sprawę w urzędzie. Najwyższy stopień aktywności edukacyjnej zauważyliśmy wśród kobiet po 60. roku, mających wyższe wykształcenie. One są zdecydowanie aktywniejsze niż mężczyźni. Ale i panie bez wyższego wykształcenia, kiedy przechodzą na emeryturę i mają już dorosłe dzieci, bardziej niż mężczyźni chcą się uczyć nowych rzeczy.
W raporcie przeczytałem, że 55% naszych seniorów nie chce się niczego uczyć, bo stwierdza, że są zbyt starzy na naukę. Czy to panią nie martwi?
– Bardzo mnie smuci taka postawa i warto dążyć do tego, aby uczenie się nie kojarzyło się tylko ze szkołą i osobami młodymi.
Cały tekst można przeczytać w „Przeglądzie” nr 27/2022, dostępnym również w wydaniu elektronicznym.
Dr hab. Barbara Worek – profesor w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizuje się w projektach badawczych dotyczących wykluczenia społecznego, rynku pracy i uczenia się przez całe życie.
Fot. archiwum prywatne
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy