książki nadesłane

Sprawiedliwe wyroki sędziego Baogonga
Anonim z XVI wieku
tłum. Tadeusz Żbikowski
Iskry, Warszawa 2008

Zbiór anonimowych opowiadań chińskich reprezentuje popularny nurt literatury detektywistyczno-sądowniczej. Ich bohater, Baogong, to postać historyczna, wysokiej rangi urzędnik z epoki Song (960-1279), a także jedna z najbardziej znanych postaci chińskiej literatury popularnej, teatru, opery i sztuki ludowej. To właśnie za czasów dynastii Song powstawały najwcześniejsze utwory kryminalno-sądownicze. Baogong jest pierwowzorem postaci nieprzekupnego, mądrego i cieszącego się przychylnością bóstw sędziego, który w podróży po całym cesarstwie rozwiązuje zagadkowe morderstwa, ale poświęca również czas drobnym wykroczeniom i na nowo przegląda akta dawno zapomnianych spraw, docierając wszędzie tam, gdzie dzieje się niesprawiedliwość. Wędrówka szlachetnego sędziego jest dla czytelnika pretekstem do przyjrzenia się dawnemu społeczeństwu chińskiemu, jego życiu codziennemu, relacjom rodzinnym oraz występkom, jakich dopuszczali się ludzie. Inaczej niż w kryminalnej literaturze zachodniej w noweli chińskiej zbrodnia i jej przyczyny przedstawiane są już na początku utworu, co bynajmniej nie przeszkadza w śledzeniu akcji, w której sędzia odkrywa sprawcę przestępstwa. Inną cechą charakterystyczną tej literatury jest też element dydaktyczny utworów: dobro zwycięża, a winowajca zawsze musi ponieść karę, niezależnie od swojej pozycji.

Pu Songling
Mnisi-czarnoksiężnicy,
czyli niesamowite historie o dziwnych ludziach
tłum. Tadeusz Żbikowski
Iskry, Warszawa 2008

Wybór 17 nowel z popularnego dzieła \”Dziwne opowieści spisane w studio Liaozhai\” pióra chińskiego literata i urzędnika Pu Songlinga (1640-1715). Historie te należą do gatunku opowieści o dziwnych zdarzeniach: przedstawiają tajemniczy świat chińskich wierzeń, który zaludniają czarnoksiężnicy o powierzchowności biedaków czy ludzie mający wiedzę o najgłębszych zakamarkach ludzkiej jaźni, którzy potrafią kierować działaniami innych. Na pozór błahe wydarzenia prowadzą w świat magii, a wiele zagadek pozostaje niewytłumaczonych. Ale historie te to nie tylko fantastyka, lecz także sporo realistycznych obrazków z życia, niepozbawionych celu dydaktycznego: los wynagradza sprawiedliwych.