Laur za modę na Polskę

Prof. Norman Davies laureatem tegorocznej Nagrody im. Andrzeja Drawicza

Blisko 300 gości, Sala Kolumnowa Pałacu Prezydenckiego jako miejsce spotkania i honorowy patronat Prezydenta Rzeczypospolitej – tak wyglądała sceneria tegorocznej uroczystości z okazji wręczenia Nagrody im. Andrzeja Drawicza za rok 2001. Nagroda ustanowiona została 2 listopada 1999 roku, z inicjatywy prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. W ten sposób upamiętniona została postać Andrzeja Drawicza, wybitnego intelektualisty, wielkiego autorytetu moralnego, pisarza i publicysty, także współpracownika w latach 1996-1998, do momentu śmierci, „Przeglądu Tygodniowego”, którego ówczesny zespół redakcyjny wydaje dziś „Przegląd”.
Nagrodę im. Andrzeja Drawicza przyznaje co roku Rada Fundacji SEMPER POLONIA, a przewodniczącym Kapituły Nagrody jest minister Marek Ungier, szef Gabinetu Prezydenta RP. Nagroda – jak mówi regulamin jej przyznawania – nadawana jest osobom lub instytucjom wnoszącym istotny wkład w pomnażanie roli i znaczenia polskiego dziedzictwa w świecie, a w szczególności za kształtowanie naszych partnerskich kontaktów z innymi narodami w duchu tolerancji, poszanowania odmienności i wzajemnego zrozumienia.
W roku 2000 laureatem Nagrody został Milo Anstadt, dziennikarz i publicysta holenderski, za „działalność publicystyczną i przybliżenie Holendrom portretu historycznego narodu i państwa polskiego oraz zaangażowanie w obiektywną prezentację stosunków polsko-żydowskich na tle wydarzeń w Europie”.
W roku 2001 otrzymał ją brytyjski historyk i dziennikarz, prof. Norman Davies, autor wielu książek o dziejach Polski, m.in. „Orzeł biały, czerwona gwiazda. Wojna polsko- sowiecka 1919-1920”, „Boże igrzysko” i „Serce Europy”.
Wręczając Nagrodę, Aleksander Kwaśniewski powiedział m.in.: „Ponad dwa lata temu zaproponowałem utworzenie Nagrody im. Andrzeja Drawicza. Uznałem, że osobom szczególnie zasłużonym w dziele pomnażania roli i znaczenia polskiego dziedzictwa w świecie należy się od nas, Polaków, podziękowanie za ich działalność współtworzącą i promującą pozytywny obraz Polski w świecie. (…) Wielu naszych zagranicznych przyjaciół pomaga nam w tym dziele, propagują polskie osiągnięcia, dorobek kulturalny i gospodarczy, upowszechniają wiedzę o nas, objaśniają nasze sprawy, przybliżają szerokiemu światu Polskę i Polaków. Tegoroczny laureat, prof. Norman Davies, któremu serdecznie gratuluję uzyskanego wyróżnienia, jest postacią, której Polakom z pewnością objaśniać nie trzeba. Zyskaliśmy w nim niestrudzonego badacza naszych dziejów i równie pracowitego autora, którego książki, bestsellery, przybliżyły dzieje Polski publiczności czytelniczej całego niemal świata. Przez zawsze przyjazny, choć z brytyjska czy z walijska trzeźwe, na nas spojrzenie autora zdobyły (też) serca i umysły Polaków”.
Sam laureat w wywiadzie dla „Przeglądu” (którego pełny tekst opublikujemy w następnym numerze) stwierdził z kolei: „W latach komunizmu, kiedy większość Polaków patrzyła na wszystko co rosyjskie wrogo, albo z podejrzliwością – ze względu na dominację polityczną Moskwy nad Polską, Andrzej Drawicz potrafił widzieć w Rosji wiele dobrego. W kulturze, w ludziach, w duszy rosyjskiej. Choćby w dramatach Czechowa. Mówił Polakom: nie odwracajcie się do Rosjan, bo oni na to nie zasługują. W pewnym sensie realizuję od lat podobną misję w świecie anglojęzycznym, w odniesieniu do Polski. W minionym okresie nie było na Zachodzie mody na Polskę, podobnie jak nie było tej tzw. mody na Czechy czy Węgry. Mówiło się: stracony obszar, gdzieś za żelazną kurtyną. Albo nie mówiło się o was w ogóle. A ja mówiłem – i mówię – ludziom w Europie: Polska może być wielkim krajem. Jest w tym kraju dużo dobrego, ciekawego i ważnego. Myślę, że to jest właśnie działanie w duchu Nagrody, którą z rąk prezydenta Kwaśniewskiego otrzymałem”.
W roku 2001 obok prof. Daviesa nominowani do Nagrody byli także prof. Jerzy Pomianowski oraz Czesław Słania, mieszkający w Szwecji, nadworny grawer królów Szwecji i Danii, wybitny grafik i autor tysięcy znaczków oraz banknotów w świecie.

(MG)