Pomysł przeniesienia dowództwa Wojsk Lądowych na Dolny Śląsk dziwi i śmieszy
Minister obrony narodowej podpisał ostatnio aneks do planu rozwoju sił zbrojnych na lata 2009-2012, w ramach którego utrzymano plan przeniesienia dowództwa Wojsk Lądowych z Warszawy do Wrocławia. Z rosnącym rozbawieniem, potem zażenowaniem, a w końcu z przerażeniem obserwuję dyskusję w mediach na ten temat. Szczególne emocje wywołuje argumentacja kierownictwa MON uzasadniająca ten manewr. Nie chcę się zagłębiać w tej chwili w mnogość argumentów ekonomicznych podnoszonych przez zwolenników i przeciwników tej zmiany dyslokacji, aczkolwiek rozumiem, że w dobie kryzysu owe dziesiątki czy nawet setki milionów złotych wymieniane jako przewidywany koszt muszą wywierać na obserwatorze spore wrażenie. Podobnie zresztą jak argumenty związane z koniecznością przeniesienia kilkuset oficerów do Wrocławia. Pamiętam, że gdy formowano dowództwo Wojsk Lądowych w końcu lat 90.,
pierwszą rozpatrywaną lokalizacją
było Zegrze pod Warszawą (zaczęto nawet już inwestować w tamtejsze obiekty). Dopiero po likwidacji dowództwa Warszawskiego Okręgu Wojskowego przeznaczono na ten cel warszawską Cytadelę. Zalecano wtedy, aby pozyskiwać do nowego dowództwa oficerów z Warszawy lub z najbliższych okolic, właśnie ze względów mieszkaniowych. Rodziło to wątpliwości co do jakości kadr dowództwa, skoro największe jednostki wojsk lądowych z najbardziej doświadczoną kadrą były rozmieszczone z dala od Warszawy. Oczywiście, że może zrodzić się i taki pomysł, aby nie budować tysiąca mieszkań we Wrocławiu, lecz uruchomić specjalny pociąg „wojskowy” relacji Warszawa-Wrocław lub specjalne połączenie lotnicze. Jak odbiłoby się to na jakości pracy dowództwa, łatwo sobie wyobrazić.
Niestety, w tym wszystkim nie to jest najistotniejsze. Dyskusja przetaczająca się w mediach, a szczególnie przedstawiane przez MON argumenty świadczą bowiem o niebywałej niekompetencji, niekonsekwencji i o ogólnym pogubieniu się w tym wszystkim przez kierownictwo resortu. Nie chcę dać wiary niektórym doniesieniom prasowym, mówiącym o tym, że motorem tych decyzji jest mieszkający nadal we Wrocławiu sekretarz stanu ds. społecznych Ministerstwa Obrony Narodowej Czesław Piątas. Gdyby był w tym choć cień prawdy, oznaczałoby to niesłychaną
prywatę kosztem wojska,
państwa i podatników, a więc coś, co tylko Trybunał Stanu powinien potem rozpatrywać. Resort z całą powagą stwierdza, że istotnym powodem tej operacji ma być przesunięcie tego dowództwa poza zasięg niektórych rodzajów broni. Kierunek przesunięcia nie pozostawia złudzeń co do źródła, skąd spodziewane są domniemane uderzenia, co z kolei będzie bardzo „sprzyjać” atmosferze w czasie najbliższej wizyty premiera Rosji Władimira Putina w Polsce. Niektórzy oficerowie z ministerstwa bez ogródek mówią, że chodzi tu o rosyjskie rakiety Iskander. Inni śmieją się, że to i tak nic nie da, bo cała Polska jest w zasięgu rakietowych pocisków okrętowych wystrzeliwanych z obszaru Bałtyku. Tak czy inaczej z wojskowego punktu widzenia wygląda to na manewr związany z przyjęciem odpowiedniego ugrupowania bojowego systemu dowodzenia, mający na celu zapewnienie żywotności dowództwa Wojsk Lądowych w wypadku wojny. Przecież ewentualny atak tego typu rakiet na terytorium Polski byłby niechybnie początkiem konfliktu o wielkiej skali lub globalnego, co dla Polski jednoznacznie oznacza stan wojny z zaangażowaniem całego potencjału naszego kraju.
Cała ta operacja w stosunku do dowództwa miałaby jakiś sens, gdyby nie fakt, że dowództwo Wojsk Lądowych (podobnie jak pozostałe dowództwa rodzajów sił zbrojnych) jest strukturą funkcjonującą jedynie w czasie pokoju, o czym kierownictwo MON doskonale wie (w każdym razie powinno wiedzieć). Już w fazie narastania konfliktu powinien być rozwijany wojenny system dowodzenia poprzez tworzenie jego poszczególnych elementów w miejscach znanych tylko nielicznym osobom w państwie. Publiczne traktowanie dowództw rodzajów sił zbrojnych jako obiektów ewentualnych uderzeń jest absolutnie nieuzasadnione, ponieważ w czasie wojny żadnymi obiektami nie będą, a w czasie pokoju niedopuszczalne jest stwarzanie dla nich zagrożenia atakami, np. terrorystycznymi. Musimy poza tym jeszcze pamiętać, że jesteśmy członkiem układu NATO i że w razie potrzeby, oprócz rodzimego systemu dowodzenia, sojusz rozwinie międzynarodowe dowództwa na poszczególnych teatrach działań.
Jeżeli nasi stratedzy z MON biorą pod uwagę możliwość
nieoczekiwanego uderzenia rakietowego
w warunkach pokoju i całkowitego zaskoczenia, że np. wspomniana rakieta Iskander może uderzyć w obiekt w Polsce jak grom z jasnego nieba, to tym samym przyznają, że Polska nie ma służb specjalnych, w tym wypadku wywiadu i rozpoznania, i że wojna może nas zaskoczyć w każdej chwili. Mam jednak cichą nadzieję, że tak nie będzie, bo nawet jeżeli nasz wywiad „przegapi” symptomy zbliżającego się konfliktu, to może ostrzegą nas w porę sojusznicy z NATO, którzy w ostatnim okresie nie likwidowali swoich służb specjalnych, lecz wręcz odwrotnie. Trudno zatem sobie wyobrazić, że dowództwo Wojsk Lądowych w Warszawie zostanie znienacka zmiecione z powierzchni ziemi.
Zauważam również niekonsekwencję min. Bogdana Klicha, który z jednej strony postanawia rozmieścić pierwszą baterię rakiet Patriot w okolicach Warszawy w celu osłony stolicy przed uderzeniami rakietowymi, a z drugiej strony ewakuuje z miasta poza zasięg rakiet podległe sobie dowództwo. Wygląda na to, że wiara min. Klicha w skuteczność rakiet Patriot i ich amerykańskich obsług jest mocno ograniczona. Jeżeli tak, to po co brnąć w przyszłości w tę technologię, narażając podatników na wielomiliardowe wątpliwe wydatki?
W końcu sprawa natury bardziej ogólnej. Skoro min. Klich widzi w Warszawie takie zagrożenie dla dowództwa Wojsk Lądowych, że zamierza przemieścić je do Wrocławia, dowództwo Sił Specjalnych umieścił w Krakowie, a dowództwo Sił Powietrznych w dalszej perspektywie zamierza przedyslokować do Poznania (w fatalnym położeniu jest dowództwo Marynarki Wojennej, bo ze strefy bezpośredniego „zagrożenia” nie ma go gdzie przemieścić), to dlaczego nie widzi takiego zagrożenia dla najważniejszych, centralnych instytucji państwa? Kontynuując tok myślenia min. Klicha, należałoby przede wszystkim stolicę Polski przesunąć poza zasięg rakiet. Kraków słowami piosenki już prosił, aby stolicy nie przenosić do ich miasta. Cóż robić w tym wypadku – a może stolica we Wrocławiu?
Autor jest generałem dyw. rez., w swojej karierze dowodził m.in. dwoma pułkami, dwiema dywizjami, był zastępcą dowódcy dwóch okręgów wojskowych. W latach 2001-2006 był dyrektorem Departamentu Kontroli MON
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy