Największe szanse na zatrudnienie w Niemczech mają pracownicy sezonowi i rzemieślnicy
Spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej najwięcej Polaków w celach zarobkowych przyciągają Niemcy. Każdego roku legalną pracę w tym kraju podejmuje ok. 230 tys. obywateli polskich. Zainteresowanie niemieckim rynkiem pracy spowodowane jest wyższymi niż w innych krajach UE zarobkami oraz niewielką odległością.
Zezwolenie niezbędne
Znalezienie pracy w Niemczech wymaga trochę zachodu. Tym bardziej że sytuacja gospodarcza w tym kraju nie jest najlepsza, a firmy zwalniają pracowników. Z sondażu opublikowanego przez tygodnik „Welt am Sonntag” wynika, że prawie dwie trzecie Niemców (63%) jest zdania, iż skutkiem rozszerzenia UE będzie utrata miejsc pracy. Nic więc dziwnego, że niemieckie władze podjęły kroki mające na celu ograniczenie dostępu do rynku pracy obywatelom krajów wchodzących do UE i wprowadziły tzw. okresy przejściowe. Maksymalnie mogą one wynieść siedem lat. Wiadomo już, że Niemcy skorzystają z okresu przejściowego przez co najmniej pierwsze dwa lata. Potem podjęte zostaną decyzje co do dalszego ich utrzymania – po dwóch, a następnie po trzech latach od rozszerzenia Unii. W okresie przejściowym obywatele polscy nadal będą potrzebowali zezwolenia na pracę w Niemczech, o które należy się postarać przed podjęciem zatrudnienia.
Nieograniczone prawo dostępu do niemieckiego rynku pracy uzyskają osoby zatrudnione w Niemczech w dniu 1 maja 2004 r. lub co najmniej 12 miesięcy po tej dacie, pracujące dla niemieckiego pracodawcy. Dotyczy to także członków ich rodzin, którzy w chwili przystąpienia do Unii mieszkali z nimi lub przebywali w Niemczech co najmniej 18 miesięcy. Jeśli chodzi o pracowników z nowych krajów UE, w myśl umowy akcesyjnej, w przypadku udzielenia ponownego zezwolenia na zatrudnienie w Niemczech będą oni mieli pierwszeństwo przed chętnymi z krajów trzecich.
Ponadto przedsiębiorstwa i osoby prowadzące samodzielną działalność gospodarczą będą mogły osiedlać się w Niemczech, o ile spełnią wszystkie wymogi niemieckiego prawa. Jednak zgodnie z uregulowaniami przejściowymi, polski przedsiębiorca nie będzie mógł zatrudniać pracowników z krajów akcesyjnych, w tym z Polski – poza najważniejszymi stanowiskami w firmie.
Przede wszystkim sezonowo
Po przystąpieniu do UE zostanie zniesiony obowiązek posiadania wizy dla obywateli państw akcesyjnych, niezależnie od celu i czasu trwania pobytu. Jednak będą oni potrzebować zezwolenia na pobyt dla obywateli UE, jeśli chcą przebywać w Niemczech dłużej niż trzy miesiące. Udzielenie tego zezwolenia nastąpi wówczas, gdy właściwy niemiecki urząd pracy potwierdził pisemnie udzielenie pozwolenia na pracę. O udzieleniu zezwolenia decyduje urząd ds. cudzoziemców.
Warto pamiętać, że po 1 maja nadal przeprowadzane będą kontrole osób na „granicach wewnętrznych”. Ale wpisy znajdujące się w Centralnym Rejestrze Cudzoziemców lub w Systemie Informacyjnym Państw Grupy z Schengen (SIS), dotyczące Polaków, którym wydano zakazy wjazdu, z dniem przystąpienia Polski do UE zostaną usunięte. Pozostaną tam jedynie dane tych osób, które dokonały poważnych naruszeń prawa.
Znalezienie pracy w Niem- czech nie jest jednak niemożliwe. Jak w przypadku większości krajów UE szansę na pracę mają przede wszystkim rzemieślnicy (piekarze, kucharze, stolarze, cukiernicy) oraz personel medyczny, zwłaszcza pielęgniarki i opiekunowie osób starszych. Poszukiwani są też informatycy, inżynierowie i kadra menedżerska.
Jednak dotychczas najwięcej Polaków pracuje w Niemczech sezonowo. Zatrudnienie znajdują w takich branżach jak: rolnictwo, przetwórstwo warzyw i owoców, ogrodnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, rzadziej w hotelarstwie i gastronomii. Najczęściej pracują na akord. Czas zatrudnienia wynosi przeważnie trzy miesiące, choć trafiają się również prace sześcio- i dziewięciomiesięczne. Ofert można szukać w polskich urzędach pracy.
Polacy mogą też znaleźć zatrudnienie jako tzw. pracownicy-goście. Podejmują oni zatrudnienie w celu doskonalenia zawodowego albo pogłębiania znajomości języka. Również w tym przypadku w nawiązaniu kontaktu pośredniczą polskie urzędy pracy. Można wtedy pracować przez rok, z możliwością przedłużenia o kolejne sześć miesięcy. Obywatel polski ma prawo do zatrudnienia w charakterze pracownika-gościa tylko raz. Po zakończeniu pracy należy opuścić kraj. Kandydaci muszą posiadać co najmniej wykształcenie zawodowe, mieć ukończone 18 i nieprzekroczone 40 lat, posiadać doświadczenie zawodowe, a także znać język niemiecki. Niestety, roczny limit tego typu zatrudnienia wynosi zaledwie tysiąc osób. W dodatku kolejnym ograniczeniem jest konieczność pracy na stanowisku zgodnym z wyuczonym zawodem.
Obywatel Polski może też wyjechać do Niemiec w charakterze pracownika zatrudnionego w ramach umowy o dzieło. Jest to opcja dla osób zatrudnionych przez polskie przedsiębiorstwa, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie prac budowlanych, izolacyjnych i konserwację zabytków w Niemczech. Zezwolenie na pracę przyznawane jest na okres nie dłuższy niż dwa lata, a dla stanowisk administracyjnych i kierowniczych maksymalnie na cztery. Firmy są zobowiązane do załatwiania w imieniu pracowników zezwoleń na pracę i pobyt.
Ułatwienia dla studentów
Niemieckie prawo zezwala również na podjęcie pracy studentom. Polakom studiującym w Niemczech wolno zatrudnić się maksymalnie do trzech miesięcy w roku. Nie jest wtedy wymagane pozwolenie na pracę.
Formalności unikną także studenci uczący się w Polsce i podejmujący pracę w Niemczech (maksymalnie na trzy miesiące), a także odbywający praktykę związaną z kierunkiem studiów (maksymalnie sześć miesięcy) – jeżeli w ich załatwieniu pośredniczy Centralne Biuro Pośrednictwa Pracy (Zentralstelle für Arbeitsvermittlung – ZAV).
Każda osoba zatrudniona w Niemczech zgodnie z prawem podlega niemieckim przepisom ubezpieczeniowym. Osoby bezrobotne z krajów akcesyjnych, tak samo jak bezrobotni z innych państw UE, nie mają – zgodnie z uregulowaniami Wspólnoty – prawa do świadczeń z niemieckiego systemu opieki społecznej, jeżeli udają się do Niemiec w celu poszukiwania pracy. W przypadku pobytów w celu turystycznym nadal zdecydowanie zaleca się posiadanie ubezpieczenia na wypadek choroby.
Emeryci i renciści z państw Unii mogą przebywać w Niemczech bez prawa korzystania z pomocy społecznej. Konieczne będzie też posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego pokrywającego wszelkie ryzyko.
Członkowie rodziny mają prawo do pobytu, pod warunkiem że osoba, której rodziny są członkiem, sama ma prawo do pobytu oraz dysponuje odpowiednim mieszkaniem. Za członka rodziny uważa się małżonka, krewnych linii zstępnej (dzieci, wnuki), którzy nie ukończyli jeszcze 21. roku życia, krewnych linii wstępnej (rodzice, dziadkowie) i zstępnej, którym osoba uprawniona do pobytu lub jej małżonek zagwarantuje utrzymanie. W przypadku wjazdu i pobytu partnerzy życiowi są równoprawni z małżonkami.
Polska w oczach Europejczyków
Petra Tomažin, Słowenia
tłumaczka z języka polskiego
Kiedy słyszę słowa Polska i Polacy, to…
…pierwsze skojarzenie, jakie przychodzi mi na myśl, to mnóstwo ludzi na długich ulicach, gdzie pojedynczy człowiek nie jest ważny. Chyba że jest obcokrajowcem – wtedy wszyscy mu się przyglądają. Polacy zwracają uwagę na cudzoziemców.
W polskim domu główną rolę odgrywa kobieta, mężczyzna zazwyczaj ogląda w telewizji wiadomości. Poza tym wszyscy, nawet dzieci, czytają gazety. Znają więc wszystkich aktualnych aktorów sceny politycznej i społecznej. To w Polsce rodzaj obsesji.
Polacy kochają kulturę, uwielbiają też załatwiać różne sprawy. Kochają też Amerykę. Mimo że bardzo rzadko udaje się nawiązać naprawdę szczerą relację z Polakiem – bo mają w sobie strach, że ktoś coś im zabierze albo ich wykorzysta – można z nimi godzinami gadać o historii, nauce i sztuce. Są niesamowitymi źródłami informacji na ten temat. Polacy mają inne niż my doświadczenia historyczne. I dobrze, bo dzięki temu możemy dużo sobie nawzajem dać.
Poza tym Polska to kraj przepięknych leśnych krajobrazów, a w miastach – czerwonej cegły wśród szarych socjalistycznych bloków. To również filmy Kieślowskiego, których po prostu nie można nie kochać.
Czy wiecie że…
Od 1 maja 2004 r. kierowcy wyjeżdżający do jednego z obecnych państw Unii Europejskiej i dziewięciu innych krajów europejskich (Węgier, Czech, Słowacji, Słowenii, Chorwacji, Szwajcarii, Cypru, Islandii i Norwegii) nie będą musieli wykupywać zielonej karty. Wystarczy jednolita umowa ubezpieczenia OC komunikacyjnego. Przepisy te dotyczą samochodów zarejestrowanych na stałe w Polsce.
Miesięczne pensje w Niemczech (brutto)
Pracownik bankowości 11,6-19 tys. zł
Hostessa ok. 13 tys. zł
Kasjerka w supermarkecie ok. 8 tys. zł
Kelner ok. 7 tys. zł
Kucharz w dobrej restauracji ok. 20 tys. zł
Portier 6 tys. zł
Recepcjonistka 5-8 tys. zł
Sprzątaczka w biurowcu 5,8 tys. zł
Telemarketer w call center 7-8 tys. zł
Taksówkarz ok. 9 tys. zł
Szeregowy wojskowy zawodowy ok. 8 tys. zł
Opiekunka do dziecka 900 zł-4 tys. zł
Operator wózka widłowego 7-8 tys. zł
Ochroniarz 8-9 tys. zł
Mechanik w autoryzowanym warsztacie samochodowym 9,5 tys. zł
Wzięty architekt 17-23 tys. zł
UE w liczbach
Niemcy
1687 euro – średnia miesięczna pensja w Niemczech
Przykładowe ceny*:
1,25 sześć jajek
1,99 1 kg jabłek
0,75 1 kg ziemniaków
0,99 1 kg cukru
0,59 czekolada
4,99 paczka markowej kawy
3,20 paczka papierosów
0,80 codzienna gazeta
15,00 płyta CD
5,90 bilet do kina w stolicy
1,05 litr benzyny 95
* ceny podane w euro
Telefony i adresy warte zapamiętania
Ambasada Republiki Federalnej Niemiec
ul. Dąbrowiecka 30
03-932 Warszawa
tel.: (0-22) 58-41-700
faks: (0-22) 58-41-739
www.ambasadaniemiec.pl
Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu
ul. Podwale 76
50-449 Wrocław
tel.: (0-71) 377-27-00
faks: (0-71) 342-41-14
Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku
al. Zwycięstwa 23
80-219 Gdańsk-Wrzeszcz
tel.: (0-58) 340-65-00, 340-65-10 faks: (0-58) 340-65-38, 340-65-18
Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie
ul. Stolarska 7, 31-043 Kraków
tel.: (0-12) 424-30-00
wydział ekonomiczno-handlowy, tel.: (0-12) 424-30-15
dział wizowy, tel.: (0-12) 424-30-39
faks: (0-12) 424-30-10
Centralne Biuro Zatrudnienia w Niemczech (ZAV)
Zentralstelle für Arbeitsvermittlung
Der Bundesanstalt für Arbeit
53107 Bonn
tel.: +49 (0) 228 713-0
faks: +49 (0) 228 713 1111
www.arbeitsamt.de
www.zav.de
Bliższych informacji na temat procedury zatrudnienia w ramach umowy o dzieło udziela Urząd Pracy w Duisburgu, Arbeitsamt Duisburg, Wintgenstr. 29-33, 47058 Duisburg, tel.: 0049/203/302-0, faks: 0049/203/302-351.
www.praca.gov.pl – serwis informacyjny urzędów pracy
(na stronie znajdują się gotowe formularze zgłoszeniowe do pracy za granicą, oferty pracy, a także adresy pośredników)
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy