W najnowszym (36/2020) numerze Przeglądu polecamy

W najnowszym (36/2020) numerze Przeglądu polecamy

W poniedziałek 31 sierpnia w kioskach 36 numer tygodnika PRZEGLĄD (dostępny także w wersji elektronicznej). Polecamy w nim:

TEMAT Z OKŁADKI
Czerwony alert dla szkół
Od marca MEN nie zrobiło nic, by poprawić złe warunki nauki w wielu szkołach, gdzie uczniowie siedzą sobie na głowie z powodu ciasnoty (podwójny rocznik w szkołach ponadpodstawowych, przeładowane podstawówki). To stwarza zagrożenie nie tylko rozprzestrzenianiem się COVID-19, ale też sezonowej grypy czy wszawicy. Minister Piontkowski działa jednak konsekwentnie według strategii: ruszamy 1 września po linii najmniejszego oporu, dokładamy płyn do dezynfekcji i spoty reklamowe, a za miesiąc zamknie się przeludnione szkoły jednym ruchem. Pewnie zresztą będzie to decyzja innego już ministra. A nauczyciele? Niech się boją, niech wietrzą sale, każą dzieciom myć rączki, niech myślą wespół z dyrektorem, jak dzielić klasy…

KRAJ
Sklepowe ofensywy antymaseczkowców
Wolni i nieposłuszni – tak o sobie myślą. Zrzeszają się w mediach społecznościowych, wymieniają rzekomymi dowodami, że koronawirus nie jest bardziej szkodliwy od grypy, przerzucają radami typu „nie przyjmuj mandatów za brak maseczki”. W Nowym Tomyślu organizują wspólne wyjścia do sklepów – oczywiście bez maseczek. Ich narracja jest zwykle prosta: kto wierzy rządowi i „głównym mediom”, jest głupcem i daje sobą manipulować. W najbardziej skrajnej wersji pandemia to bujda na resorach, wymyślona w celu destabilizacji gospodarki lub depopulacji ludności. W łagodnej – COVID-19 nie jest specjalnie groźny, ale np. noszenie maseczek już tak, ponieważ „zwiększa ilość dwutlenku węgla, a zmniejsza ilość tlenu”.

Przekupstwo i koncerny farmaceutyczne
Na początku sierpnia środowiskiem medycznym wstrząsnął komunikat CBA informujący, że w jednej ze stołecznych restauracji funkcjonariusze lubelskiej delegatury zatrzymali byłego przewodniczącego Komisji ds. Produktów Leczniczych – Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Szybko okazało się, że chodzi o prof. Aleksandra M., osobę bardzo znaną i wpływową w branży farmaceutycznej. Zapowiada się bardzo długi proces, ponieważ w Polsce o korupcji w medycynie i branży farmaceutycznej wszyscy wiedzą wszystko, tylko o dowody jest niezwykle trudno.

Porządki Wąsika
Gdy minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński coraz częściej ma kłopoty zdrowotne, pod jego nieobecność resortem rządzi pierwszy zastępca Maciej Wąsik. I nie pozwala panoszyć się ludziom byłego pisowskiego wiceszefa MSWiA Jarosława Zielińskiego. Od kilku miesięcy pozbawia ich stołków w Państwowej Straży Pożarnej, która mu podlega. Zaczęło się od wymiany komendanta głównego, ostatnio z funkcją pierwszego strażaka województwa podlaskiego pożegnał się nadbryg. Jarosław Wendt.

Rodos jest za miedzą
Trochę z nich kpiono. Bo to takie skrawki ziemi, często z biedaaltanką. Działkowcy zaś na pytanie, gdzie jadą na urlop, prześmiewczo odpowiadali: „Na Rodos”. A zaskoczonym wyjaśniali, że to skrót od Rodzinny Ogród Działkowy Otoczony Siatką. W czasach pandemicznych ograniczeń wyjeżdżający „na Rodos” zaczęli budzić powszechną zazdrość tych, którzy tkwili w mieszkaniach. I bardzo wiele osób zapragnęło mieć działkę. Największe zainteresowanie działkami było w dużych i średnich miastach, bo ludzie chcieli wyjść z bloków, a parki i lasy były pozamykane.

SYLWETKI
Myśli zaangażowane
Hurtowe potraktowanie okresu PRL jako „czarnej dziury” skutecznie odcięło młode pokolenie Polaków od niedawnej przeszłości, zrywając łańcuch pokoleń, co jest przecież istotą ciągłości życia narodowego, i rodząc kuriozalne wręcz niezrozumienie realnych dylematów, przed którymi stała starsza część społeczeństwa. Po drugie, zawłaszczenie pojęcia patriotyzm przez tzw. obóz postsolidarnościowy zrodziło tendencje do utożsamiania elity narodu ze stowarzyszeniem skłóconych kombatantów, legitymując jednocześnie piętnowanie krytyków tego stowarzyszenia mianem „postkomunistów” lub metrykalnych tylko Polaków.

Fragmenty dziennika prof. Andrzeja Walickiego

Profesorka Janion
Nie była przesadnie miła, uśmiechała się rzadko, na jej twarzy rysowała się determinacja wymieszana z cichą rozpaczą. Dużo czasu spędzała w domu wśród książek, w legendarnej bibliotece, w której tworzyła najważniejsze publikacje o polskim romantyzmie. Pisała tylko ręcznie, podkreślając, jak ważny jest kontakt dłoni z papierem. Polska queerowa królowa, lewaczka, feministka, profesorka Maria Janion zmarła 23 sierpnia w Warszawie w wieku 93 lat.

PUBLICYSTYKA
Jesień Bat’ki
W rozwiązywaniu białoruskiego węzła Polska nie ma nic do roboty. Wpływy Warszawy w Mińsku są żadne. Prezydent Łukaszenka nie będzie rozmawiał z naszymi dyplomatami. Zbyt dobrze pamięta, czym w 2014 r. skończyło się dla Wiktora Janukowycza biesiadowanie w Kijowie z ministrem spraw zagranicznych RP Radosławem Sikorskim.
Nawet najbardziej życzliwi opozycji dziennikarze przyznają, że dotąd nie udało się wywołać powszechnych strajków w państwowych firmach ani w urzędach. W prywatnych spółkach nie ma mowy o przerwach w pracy. Z drugiej strony władzy nie udało się zdusić protestów społecznych. Sytuacja jest patowa. Pozostaje czekać – pisze Marek Czarkowski.

Uzależnieni od Ameryki
Hołubiliśmy Trumpa wbrew reszcie Europy, realizowaliśmy pomysły Trumpowskiej administracji, gdy szło o Chiny i Iran, odpuszczaliśmy relacje w ramach UE na rzecz bilateralizmu – w którym zawsze będziemy od USA słabsi. Krzycząc o suwerenności i niezależności w relacjach z amerykańskim sojusznikiem, plasterek po plasterku się ich pozbawialiśmy. Dziś w sprawach tak kluczowych jak technologie i energetyka po prostu jesteśmy od USA coraz bardziej zależni. Może peryferyjne państwa są na to skazane – ale rząd PiS ten bezalternatywny, jednobiegunowy kurs wybrał świadomie i włączył turbodoładowanie – komentuje Jakub Dymek.

ZAGRANICA
Włosi zamknęli dyskoteki, by otworzyć szkoły
Osoby powyżej szóstego roku życia są zobowiązane do noszenia maseczek w placówkach oświatowych. Maseczkę będzie można zdjąć podczas lekcji, siedząc w pojedynczej ławce pozwalającej na utrzymanie odpowiedniego dystansu, oraz podczas przerwy śniadaniowej. Obowiązuje częsta dezynfekcja rąk i zachowanie bezpiecznego dystansu przynajmniej 1 m. W salach lekcyjnych należy zagwarantować 2 m kw. na każde stanowisko nauczania. Największym problemem jest wyposażenie szkół w te stanowiska, czyli w jednoosobowe ławki, i znalezienie dodatkowych pomieszczeń poza budynkami szkolnymi, by odciążyć przepełnione klasy.

HISTORIA
Solidarność jak koń trojański
Mało która w historii siła twierdząca, że opiera się na ruchu związkowym, a nawet na samorządności pracowniczej, otrzymywałaby aż takie wsparcie środowisk konserwatywnych. Sprawiedliwość społeczna, prawo udziału pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwem, niezależność związkowa – wszystko to zostało wykorzystane i zapomniane, jak tylko zaczęto dochodzić do władzy. Elity wolały marzyć o swobodzie podróżowania, nowoczesności, inwestycjach zagranicznych, swobodzie przedsiębiorczości, otwartych rynkach, dobrobycie, efektywności, kompetencji, Europie, nie precyzując jednak, co to oznacza.

Poeta lewicowych dróg
Środowisko konserwatywno-nacjonalistyczne tak dalece zmonopolizowało w Polsce narrację historyczną, tak silnie utożsamiło pojęcie patriotyzmu z postawami prawicowymi, że samo poruszanie tematu orientacji społeczno-politycznej tak sztandarowej postaci jak Krzysztof Kamil Baczyński tworzy w tej propagandowej opowieści niebezpieczny wyłom. Z tej perspektywy jego życiorys wygodniej sprowadzić do kilku prostych klisz – poezji, uczuć wobec żony i matki oraz śmierci w powstaniu. Pozostałe elementy niezbyt bowiem odpowiadają propagandowym potrzebom prawicy.

KULTURA
Tunezja? Nie mylić z krajami arabskimi!
– Zależało mi na pokazaniu stanu społeczeństwa, ale nie chciałam robić dokumentu, który musiałby nieść bagaż sytuacji politycznej. Mnie interesowało opowiadanie o Tunezji z dystansu. To, że główna bohaterka jest psychiatrą, pozwoliło mi pokazać prywatną rewolucję jej pacjentów. Arabska wiosna nie miałaby szans powodzenia, gdyby poszczególne jednostki nie przeszły własnej przemiany. Człowiek, który wybija się ze swoich przyzwyczajeń i norm, jest gotowy na naprawdę dużo. Chciałam to pokazać w gabinecie Salmy, której Tunezyjczycy zwierzają się z gniewu, frustracji, marzeń i radości – opowiada Manele Labidi, autorka filmu „Arab Blues”.

Qulturalia

OBSERWACJE
Fortuna na zwierzaka
Wpisujemy swój adres, e-mail, dane kontaktowe, ale przede wszystkim możliwie najbardziej szczegółowe informacje dotyczące naszego zwierzaka. Wiek, wagę, przebyte choroby, alergie, a nawet co i kiedy go stresuje, na co reaguje pozytywnie, w jaki sposób okazuje radość i który domownik jest jego ulubionym. Maev na tej podstawie tworzy „spersonalizowany, ekspercki program regeneracji i pielęgnacji Twojego zwierzęcia”. Oczywiście to, co kryje się za start-upową nowomową, można odkryć, dopiero kiedy zdecydujemy się na wykupienie wspomnianego programu. A te potrafią kosztować jednorazowo nawet kilkaset dolarów.

ZDROWIE
Migrena dudni, wierci, rozrywa
Problem dotyczy 4 mln osób w Polsce, 300 tys. choruje na przewlekłą migrenę, która atakuje 15 dni w miesiącu. Te osoby są przeważnie na rencie, bo w ich przypadku nie ma mowy o stałym zajęciu, 11% takich migreników ma depresję i trudno się temu dziwić. – Żyjemy w ciągłym strachu przed kolejnym atakiem choroby, którego nie da się przewidzieć. Samotni, sfrustrowani życiem w ciągłym bólu, zmęczeni tym i niewidzący nadziei na lepsze jutro – opowiada Izabela Kowalczyk, migreniczka, inicjatorka akcji „Migrena to nie ściema”.

EKOLOGIA
Żegnaj, koralu
Dokument NOAA z 2016 roku przewiduje, że do 2050 r. ponad 98% raf koralowych na całym świecie będzie corocznie cierpieć z powodu „stresu termicznego skutkującego blaknięciem”. We wcześniejszym raporcie World Resources International, będącym kompilacją badań ponad 25 grup naukowych i działających na rzecz ochrony środowiska, podawano, że „szybkie, szeroko zakrojone działania mogą okazać się bardzo skuteczne w ratowaniu raf”. Ostrzegano jednak, że jeśli nie zostaną podjęte natychmiast, do 2030 r. 90% wszystkich raf będzie „zagrożonych”, a do 2050 r. znikną wszystkie rafy koralowe ziemi. Jako przyczyny tego stanu wymieniono zaburzanie klimatu przez człowieka, wyższe temperatury wody, kwaśnienie oceanów, transport morski, rabunkowy połów ryb, rozwój urbanistyczny wybrzeży i spływanie nawozów do mórz.

Fragmenty książki Dahra Jamaila „Koniec lodu”

FELIETONY I KOMENTARZE
Jerzy Domański: To nie tak miało być
Jan Widacki: Fikcja i twarda rzeczywistość
Andrzej Szahaj: Ponadpartyjna fikcja ochrony przyrody
Roman Kurkiewicz: Gliński, czyli napijmy się nacjonalizmu
Tomasz Jastrun: Zmień płeć
Wojciech Kuczok: Pierwszorzędna drugorzędność
Agnieszka Wolny-Hamkało: Awantura wokół „św. Zakonu Rycerek i Rycerzy Tęczy”, czyli jak się dobrze przyłączyć

Wydanie: 2020, 36/2020

Kategorie: Kraj

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy