W najnowszym (6/2020) numerze Przeglądu polecamy

W najnowszym (6/2020) numerze Przeglądu polecamy

W poniedziałek 3 lutego w kioskach 6 numer tygodnika PRZEGLĄD (dostępny także w wersji elektronicznej). Polecamy w nim:

TEMAT Z OKŁADKI
Polowanie na Kwaśniewskich
Skruszony gangster „Masa” też nie był wzorem uczciwości, ale jego zeznania bardzo wymiarowi sprawiedliwości pomogły. Może zatem w ten sposób warto podejść do tego, co mówi dziś agent Tomek? Jeżeli przeanalizujemy jego słowa, okaże się, że nie mówi zbyt wiele. Oczywiście przedstawiany przez niego opis państwa, które poluje na swoich obywateli i w którym najwyżsi urzędnicy de facto zlecają przestępcze działania, szokuje. Ale trudno nie odnieść wrażenia, że Kaczmarek wszystkiego nie powiedział. Że w zanadrzu trzyma inne sprawy, które mogą ostatecznie zatopić Kamińskiego i Wąsika, a może również ich mocodawcę. Że jego dotychczasowe zeznania to rodzaj pytania: czy mam mówić więcej? Tak jakby z jednej strony wiedział, że tylko światło jupiterów zapewnia mu bezpieczeństwo, a z drugiej – jakby składał rządzącym ofertę.

Spowiedź skruszonego agenta
Zdaniem Ryszarda Kalisza na podstawie zeznań agenta Tomka prokuratorzy powinni już wszcząć postępowanie przeciwko Kamińskiemu i Wąsikowi. – Moim zdaniem prokuratura katowicka, która wszczęła postępowanie w sprawie fałszywych zeznań agenta Tomka, powinna też wszcząć postępowanie w zakresie treści zeznań, które teraz złożył. On przecież wyraźnie powiedział, że był przez swoich szefów nakłaniany do fabrykowania dowodów – mówi szef Kancelarii Prezydenta RP w latach 1998-2000.

KRAJ
Dorsz a sprawa polska
Pod koniec grudnia Komisja Europejska zaproponowała pomoc dla rybaków objętych zakazem. Ma to być rekompensata za trwałe zaprzestanie działalności połowowej. – Nie chcemy złomować kutrów, bo potem nie będziemy mogli wrócić do łowienia. Ostatnia kasacja była w 2017 r., następne złomowanie prognozowano na rok 2025. Zainwestowaliśmy w swoje kutry i nie wiemy, na jakich zasadach to złomowanie ma się odbyć. Nie będziemy niszczyć dziedzictwa, na które pracowały całe pokolenia. Co zrobiła Unia, by ograniczyć np. połowy paszowe? – pyta Henryk Indyk. W sobotę, 25 stycznia, na redy wszystkich portów wypłynęły oflagowane kutry. Henryk Indyk protestował w Helu.

Polska transformacja z ludzkiej strony
– Z sentymentem wspominam np. inżynierów z FSO, bardzo wiekowych panów, którzy nie ukrywali emocji, opowiadając o nieistniejącym już zakładzie pracy. Pamiętam, jak jeden mówił z rozrzewnieniem: „Usiąść i płakać tylko. Zostały ruiny i gruzy. Nic więcej”. Jestem w kontakcie z jego córką, która dopytuje się, kiedy książka wyjdzie, bo jej ojciec bardzo na nią czeka. I to są takie wzruszające momenty, kiedy widzimy, że nasza praca ma sens, bo robimy ją także dla tych ludzi, żeby ich historie mogły dotrzeć do szerszego grona odbiorców – mówi socjolożka Joanna Wawrzyniak. Wspólnie z Aleksandrą Leyk w książce „Cięcia. Mówiona historia transformacji” oddała głos pracownikom i pracownicom sprywatyzowanych przedsiębiorstw.

Mundur i dziewczyna
Bydgoszczanka Basia Morawiak, uczennica tamtejszego liceum plastycznego, lubi szperać w lumpeksach, poszukując ciuchowych skarbów. Szuka ubrań do noszenia na co dzień, ale i do przerobienia na kostiumy, które z pasją projektuje od kilku lat. Nie mogła uwierzyć, że za 2 zł kupiła wojenny zabytek. – Myślałam, że to podróbka i w internecie szukałam porad, jak rozpoznać fałszywy mundur. Okazało się, że m.in. po guzikach. Te prawdziwe muszą być pełne, ciężkie, mosiężne, a nie takie cienkie blaszki, jakie teraz produkują. Moja marynarka miała pełne! Inne testy internetowe też zdała.
Gdy tylko zobaczyła plakietkę z nazwiskiem i datą, wiedziała, że ta marynarka nie może zostać u niej w domu.

PUBLICYSTYKA I OPINIE
Reforma bez końca i celu
„Reforma” polskiego wymiaru sprawiedliwości trwa już piąty rok. PiS i jego koalicjanci nie są wyłącznie nieudolni. Przeciwnie! Można z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że zadanie, którego się podjęli wykonują sumiennie i sprawnie. Po prostu reforma ma wyglądać, jak wygląda: zawile, skomplikowanie, rozwlekle. Ma powodować inflację ustaw i prawa. Nowelizacje, poprawki do poprawek, orzeczenia i wyroki piętrzą się jak kolejne warstwy geologiczne, skrywając to, co legło u podstaw dzisiejszego zamieszania. I, jak sądzę, nie jest to przypadkiem ani wynikiem niekompetencji – pisze Jakub Dymek. Dziś chodzi już tylko o to, aby reformować dalej.

Mściwe prawo
Zabranie wysługi emerytalnej za służbę w PRL sprawiło, że 59 funkcjonariuszy emerytów zmarło w następstwie nagłych zawałów i udarów lub popełniło samobójstwo. Ustawy o takich skutkach jeszcze w III RP nie było – pisze gen. Andrzej Kapkowski, w latach 1996-1997 szef UOP. Koronny argument, że kaci mają więcej niż ofiary, okazał się naciąganym hasłem propagandowym. Z pojedynczych przypadków emerytur sięgających ok. 18 tys. zł brutto zrobiono nagłośnioną regułę, nie podając opinii publicznej późniejszych i wymuszonych z Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW danych, że średnia wysokość emerytur wynosiła ok. 2,5 tys. zł netto.

ZAGRANICA
Odbudowa czerwonego mostu
W partii nie brakuje takich, którzy z sentymentem wspominają Tony’ego Blaira, ale nawet oni rozumieją, że w nowej dekadzie nie ma szans na powrót do programu z lat 90. Z kolei lewe skrzydło musi się pogodzić z tym, że skoro program Corbyna nie przyciągnął wyborców, to samo stanie się z jego kopią, nawet gdy na czele partii będzie ktoś inny. Każdy kandydat na nowego przewodniczącego stara się odnaleźć równowagę między przestarzałym blairyzmem a nieskutecznym, nawet jeśli słusznym, corbynizmem. Być może za kilka lat ta proponowana równowaga pozwoli nowemu liderowi wprowadzić się na Downing Street – na razie jednak będzie musiała się sprawdzić, gdy stanie on na czele gabinetu cieni.

Ruch Spadających Gwiazd
Beppe Grillo, a w ślad za nim pozostali liderzy Ruchu stracili umiejętność odczytywania nastrojów społecznych. Nie zauważyli, że po turbulencjach lat pokryzysowych sytuacja na południu Europy zaczyna się stabilizować, w dodatku wcale nie dzięki nim. Nie potrafili też skutecznie rozwiązać nowych problemów, takich jak fala migrantów, wzrost przestępczości czy starzenie się populacji. Wciąż bazowali na ekonomicznej frustracji i nienawiści do Brukseli, a oba te uczucia we włoskim społeczeństwie zaczynały już się rozchodzić po kościach. Aż wreszcie zgasły, tak jak gwiazdy, które na polityczne niebo Włoch wyniósł stary komik z coraz mniej śmiesznymi żartami.

Plastikowa awangarda
Niemcy są w awangardzie walki z plastikiem, uchodzą wręcz za europejskich fanatyków ekologicznego stylu życia, a zarazem wciąż należą do ścisłej czołówki, jeśli chodzi o produkcję tworzyw sztucznych oraz ilość plastikowych odpadów. Zużycie plastiku w Niemczech wciąż wzrasta, ponieważ rośnie tam popyt na zakupy w internecie. A towary zamówione w sieci najczęściej wymagają plastikowego opakowania, by zapobiec uszkodzeniom podczas przesyłki. Poza tym do modnych papierowych torebek w sklepach spożywczych i hipermarketach konsumenci ciągle wkładają wiele plastiku. Na cóż bowiem ekologicznie poprawna torebka, skoro przeciętny Niemiec jest singlem i wobec tego gorliwym konsumentem potraw, które można szybko przyrządzić w mikrofalówce?

PRZEGLĄD ZWIĄZKOWY
Walka o emerytury stażowe – nowe otwarcie
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych od kilkunastu lat zabiega o wprowadzenie emerytur stażowych, tj. możliwość uzyskania prawa do świadczenia emerytalnego po osiągnięciu okresów składkowych w wymiarze 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, bez względu na wiek osoby uprawnionej. To nasz pomysł i nasz projekt popierany przez związkowców, pracowników, obywateli – przypominają działacze związkowi, Renata Górna oraz Bogdan Grzybowski.

HISTORIA
Zabić stolicę Polski
Regularne rzędy kameralnych, przytulnych kamieniczek, a w nich sprawdzone pod kątem politycznym, prawomyślne niemieckie rodziny. Do tego zespół monumentalnych gmachów publicznych skupionych nad brzegiem Wisły. Po prawej stronie rzeki baraki dla grupy polskich niewolników. W sumie senne i prowincjonalne miasto na wschodnich kresach Wielkoniemieckiej Rzeszy. Taka miała być przyszłość Warszawy według wizji hitlerowskich planistów w przypadku zwycięstwa Wehrmachtu nad Związkiem Radzieckim. Stołeczne władze samorządowe, tak samo zresztą jak wojewódzkie i państwowe, najwyraźniej nie dostrzegają grozy i historycznej realności tego planu.

NAUKA
Nawet noblistka korzysta z Wikipedii
– Mnie, a mam poglądy raczej lewicowe, wiele wpisów wydaje się konserwatywnie usytuowanych, co może świadczyć o tym, że Wikipedia jest raczej obiektywna. W każdym razie obiektywizm jest celem, do którego dążymy. Nie zawsze to się udaje, ale drogą do tego celu jest dyskusja i uzgodnienie stanowisk na podstawie źródeł – tłumaczy dr hab. Paweł Jochym, współzałożyciel polskiej Wikipedii, pracownik Instytutu Fizyki Jądrowej PAN. – Gdyby Wikipedia stała się miejscem cenzurowania oczywistych faktów, byłaby to jej kompletna klęska połączona z utratą wiarygodności. Ideałem dla Wikipedii i jej autorów jest podawanie obiektywnych faktów – dodaje.

KULTURA
Taki trochę drugi Kutz
– Dużo już o Śląsku powiedziałem i boję się, że nie mam nic nowego do dodania. Wymyślam więc teraz, że nie lubię Śląska, że jest przekleństwem – zwierza się Robert Talarczyk, dyrektor Teatru Śląskiego w Katowicach. – Nie potrafimy, ja też mam z tym problem, opowiedzieć o tym Śląsku współczesnym w sposób krytyczny i różniący się od tego, w jaki opowiadano o nim wcześniej. Nawet gdy reżyserowałem „Dracha” Szczepana Twardocha, który już w samej literaturze jest bardzo krytyczny, nie uchroniłem się przed sentymentalną opowieścią o śląskiej rodzinie, zamiast intensywniej skupić się na strasznym fatalizmie zapisanym w tej książce – przyznaje.

Qulturalia

ZDROWIE
Antyszczepionkowcy wciąż w natarciu
Rośnie liczba osób odmawiających szczepienia dzieci. Tylko do końca października 2019 r. potwierdzono 44 475 przypadków unikania szczepień ochronnych, o 4 tys. więcej niż w całym 2018 r., w którym to odnotowano 30% więcej uchylających się od szczepień niż rok wcześniej. W ostatniej dekadzie liczba niezaszczepionych dzieci i nastolatków wzrosła aż 13-krotnie. Zamiast odmawiać szczepień, bo odmowa nieuchronnie prowadzi do wzrostu zachorowań, warto raczej zadbać o poszerzenie wiedzy o niepożądanych odczynach poszczepiennych (NOP-ach). Na tym przede wszystkim – nie na walce z systemem – powinny skupić się organizacje pozarządowe.

Branża farmaceutyczna wymyśla choroby
Przemianowanie zgagi na GERD przyniosło producentom niebywały sukces. Do chwili wygaśnięcia patentu Glaxo na Zantac w 1997 r. 240 mln osób na całym świecie otrzymało recepty na leczenie refluksu tym lekiem. A GERD nie był jedyną chorobą, która pojawiła się ni stąd, ni zowąd i zaczęła nękać społeczeństwo. Tylko patrzeć i podziwiać, jak stworzono mnóstwo nowych zespołów chorobowych, spopularyzowano je i poszerzono ich definicje, tak żeby objęły jak największe obszary codziennego życia. (…) Zadanie nie polegało na stworzeniu czegoś zupełnie nieprawdziwego. Wiele z tych schorzeń było od dawna zdefiniowanych, a dla cierpiących na nie osób postawienie diagnozy i leczenie byłyby ogromną pomocą. Szansa biznesowa polegała jednak na poszerzeniu ich rozpoznania na miliony innych ludzi w szarej strefie.

Fragmenty książki Jacques’a Perettiego „Zakulisowe umowy, które zmieniły świat”.

FELIETONY I KOMENTARZE
Jerzy Domański: Przestroga Turskiego
Bronisław Łagowski: Mrok
Jan Widacki: Czy w tym szaleństwie jest metoda, czy to już tylko czyste szaleństwo?
Roman Kurkiewicz: Patriorealistycznik
Tomasz Jastrun: Agent Tomek znowu na scenie
Ludwik Stomma: Duda pod Cecorą
Wojciech Kuczok: Wygnanie z zeszłego stulecia

Wydanie: 06/2020, 2020

Kategorie: Kraj

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy