Eureka

Eureka

zwierzęta
Niedźwiedzia bezsenność
Niedźwiedzie w rosyjskich obwodach kemerowskim i tomskim mają nie lada problem. Zwyczajowa pora ich zimowego odpoczynku dawno już nadeszła, a przez to, że pogoda bardziej przypomina wiosnę niż jesień, nie mogą zasnąć. Najczęściej w połowie listopada tamtejsze misie dawno już śpią. Teraz jednak ich gawry podtapiają deszcze, dlatego zwierzęta muszą ciągle przenosić się z miejsca na miejsce. Problem tylko z pozoru jest błahy. Zdaniem myśliwych z obwodu kemerowskiego, im dłużej niedźwiedzie będą szukać miejsca na barłóg, tracąc przy tym zgromadzony zapas tłuszczu, tym szybciej mogą się zbudzić wiosną i być agresywne. Według miejscowych meteorologów w tym roku listopad w obwodzie kemerowskim jest cieplejszy o 8 stopni niż zazwyczaj. Dzienne temperatury dochodzą nawet do 12 stopni (poprzednio notowano takie 70 lat temu).

medycyna
Nagroda dla polskiego limfologa
Polski uczony, prof. Waldemar L. Olszewski, został wyróżniony nagrodą Best Career Investigator Award przyznaną przez dwie amerykańskie organizacje medyczne – National Lymphedema Network i Lymphology Association of North America. Profesor jest światowym prekursorem mikrochirurgii układu naczyń limfatycznych, opracował też metody profilaktyki zdrowotnej dla mieszkańców krajów tropikalnych. Kieruje Zakładem Chirurgii Transplantacyjnej w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie. Prof. Waldemar Olszewski bada układ limfatyczny od 1962 r. Zaprojektował i wykonał pierwsze w świecie zespolenia limfatyczno-żylne w zastojach limfatycznych. Do dziś zaprojektowane przez niego zespolenia zastosowano w ponad 100 tys. operacji. W latach 80. odkrył specyficzną właściwość ludzkich naczyń limfatycznych – rytmiczną kurczliwość (oznacza to, że kurczą się analogicznie do skurczów serca).

medycyna
Druga młodość kręgosłupa
W Klinice Neurochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Centralnym Szpitalu Klinicznym w Katowicach przeprowadzono pionierską operację wszczepienia protezy dysku szyjnego – prodisc c. To nowoczesne urządzenie, które idealnie naśladuje pracę ludzkiego dysku.
Operację wykonano u 34-letniego mężczyzny, zawodowego kierowcy, który od wielu lat cierpiał z powodu bólu kręgosłupa. Miał zaburzenia czucia, jego ruchy upośledzała sztywność szyi. Z czasem okazało się, że krążek międzykręgowy uległ degeneracji, dysk stracił dawną sprężystość. Dzięki protezie chory wróci do pełnej sprawności. Prodisc c i jego lędźwiowy odpowiednik – prodisc l stosowane są bardzo rzadko. Barierą jest cena – około 10 tys. zł. Każdorazowo o refundacji decyduje NFZ.

medycyna
Walczą z chłoniakiem
2 i 9 grudnia lekarze z warszawskiego Centrum Onkologii będą bezpłatnie przyjmować osoby, które zauważyły u siebie niepokojące objawy, mogące świadczyć o pojawieniu się chłoniaka, czyli nowotworu układu chłonnego.
Każdego roku w województwie mazowieckim nowotwór węzłów chłonnych rozpoznaje się u prawie 800 osób. Na chłoniaki chorują ludzie w każdym wieku.
Brak specyficznych symptomów powoduje, że początki choroby często mylone są z anginą lub przeziębieniem i w związku z tym lekceważone. Tymczasem wczesne rozpoznanie chłoniaka może uratować życie, zwiększa szanse na całkowite wyleczenie oraz pozwala leczyć chorych w mniej obciążający sposób.
Spotkania odbędą się w godzinach 10.00-14.00 w Centrum Onkologii przy ul. Roentgena 5. Wymagają wcześniejszej rejestracji (dokonują jej lekarze pod bezpłatnym numerem 0-800-493-494 od poniedziałku do czwartku w godz. 16.00-22.00).

archeologia
Grobowiec władcy Azteków?
Pisaliśmy już w „Przeglądzie” o sensacyjnym odkryciu w stolicy Meksyku. W ruinach Wielkiej Świątyni Azteków w centrum metropolii odnaleziono pokryty płaskorzeźbami kamień o masie 12,4 ton. Przez miesiąc archeolodzy odkopywali i oczyszczali monolit. Okazało się, że widoczną na nim podobiznę azteckiego boga Tlaltecuhtli otaczają wizerunki czaszek i skrzyżowanych kości. Zdaniem archeologa Eduarda Matosa, jest to datacja powstania płaskorzeźb – 1502 r. Naukowcy uważają, że pod kamieniem kryje się grobowiec władcy Azteków imieniem Ahuizotl, który był ojcem ostatniego cesarza unicestwionego przez Hiszpanów imperium Azteków – Moktezumy. Trwają prace mające na celu podniesienie kamienia. Jeśli przypuszczenia archeologów się potwierdzą, będzie to pierwszy odnaleziony grobowiec azteckiego monarchy.

zwierzęta
Ptaki nie lubią zmian klimatu
Z dwóch poważnych raportów firmowanych przez WWF, dotyczących ptaków na świecie i w Polsce, wynika, że już są obserwowane – i będą się pogłębiać – zmiany zasięgów lęgowych wielu gatunków, choćby z powodu zmiany ich bazy pokarmowej. Winę za ten stan rzeczy ponoszą w dużej mierze zmiany klimatyczne. Bywa na przykład, że termin przylotu ptaków rozmija się z masowym występowaniem owadów, którymi zwykle się żywiły. Ze względu na coraz cieplejszy klimat coraz więcej ptaków wybiera nowe miejsca zimowania. Polskie ptaki, zamiast emigrować daleko na zachód Europy, będą zimować w zachodniej Polsce. Gęsi gęgawe ze Szwecji, zamiast lecieć do Hiszpanii, spędzą zimę w Holandii. Innym śmiertelnym zagrożeniem dla migrujących ptaków jest ciągłe rozszerzanie się pustynnych terenów na południe od Sahary.

biotechnologia
Bioniczny szerszeń
Izraelscy naukowcy pracują nad bronią nowej generacji do zwalczania palestyńskich partyzantów, nieuchwytnych w wąskich uliczkach miast. Wykorzystują przy tym zdobycze biotechnologii. Według dziennika „Ahuizotl”, powstanie latający robot wielkości szerszenia, zdolny do wykrywania i fotografowania celów, a być może także zabijania ludzi. Innym wynalazkiem będą „bioniczne rękawice”, dające człowiekowi siłę supermana, oraz miniaturowe wykrywacze zamachowców samobójców. Prototypy tej futurystycznej broni mają być gotowe za trzy lata. „Wojna w Libanie pokazała, że potrzebujemy mniejszego sprzętu. Wysyłanie przeciw terroryście samobójcy samolotu wartego 100 mln dol. jest nielogiczne”, stwierdził wicepremier Izraela, Szimon Peres.

internet
E-Europejczyk
Prawie połowa europejskich gospodarstw domowych ma komputer, ale tylko 23% szerokopasmowe łącze – wynika z badania Eurobarometr zrealizowanego przez TNS Opinion&Social na zlecenie Komisji Europejskiej. Im większe gospodarstwo domowe, tym częściej jest w nim komputer osobisty. W nowych państwach UE widać z kolei, że im większe miasto, tym bardziej prawdopodobne, że w domu będzie komputer PC. Najwięcej gospodarstw domowych z dostępem do internetu jest w Holandii, Szwecji i Danii. W Finlandii, Luksemburgu i Wielkiej Brytanii ponad 50% gospodarstw domowych ma połączenie z internetem. W Polsce odsetek ten wynosi 13%. Winne są wysokie ceny i brak dostępu do łączy szerokopasmowych.

internet
najlepszy tłumacz w sieci
Amerykański National Institute of Standards and Technology opublikował badania dotyczące algorytmów automatycznego tłumaczenia między językami. Wynika z nich, że bezapelacyjnym zwycięzcą został Google. W badaniach analizowano przekład z języka arabskiego oraz chińskiego mandaryńskiego na angielski. W każdym przykładzie można było otrzymać ocenę od zera do jednego, gdzie jedynka oznaczało doskonały przekład, niczym praca doświadczonego tłumacza.
Na czym polega fenomen Google? Algorytm dzieli tekst na fragmenty składające się z kilku wyrazów. Następnie przeszukuje bazę najnowszych przekładów, żeby odnaleźć najbardziej prawdopodobne znaczenie konkretnej frazy. W takich przypadkach wygrywa to tłumaczenie, które stosowane było najczęściej.

fizyka
Nanocząsteczki pod lupę
Naukowcy zachwycają się nanocząsteczkami i nanotechnologiami, ale coraz częściej zadają pytanie, czy te osiągnięcia są bezpieczne dla ludzi. Stąd pewnie wziął się pomysł, o którym na łamach pisma „Nature” wspominał dr Andrew Maynard z Waszyngtonu. Zaproponował on, że przeprowadzi długofalowy, pięciostopniowy program badania i kontroli nanocząsteczek pod kątem ich toksyczności i zabezpieczania ludzi stykających się z nanotechnologiami (szczególnie osób pracujących w laboratoriach). Warto też sprawdzać poziom nanocząsteczek znajdujących się w wodzie i powietrzu. Program, który bierze pod uwagę regulacje prawne i stworzenie nowoczesnych czujników pomiarowych, miałby zostać zrealizowany do 2022 r.

konkurs
Sztuka życia
Ruszył Konkurs Artystyczny „Rak – to wielka sztuka żyć od nowa”. Jest adresowany do wszystkich osób, które w jakikolwiek sposób zetknęły się z chorobą nowotworową. Ideą konkursu jest wyrażenie poprzez sztukę emocji towarzyszących tej chorobie. Inicjatorami konkursu są: Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”, Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomią „Pol-Ilko” oraz Stowarzyszenie Wspierające Chorych na Chłoniaki „Sowie Oczy”. – Pacjenci onkologiczni okres walki z nowotworem wspominają jako czas trudnych, często niezrozumiałych uczuć i zachowań. To emocje, które trudno wyrazić słowami. Wierzymy, że uda się to osiągnąć poprzez sztukę – mówi Paweł Moszumański, prezes Stowarzyszenia „Sowie Oczy”. Konkurs obejmuje dwie kategorie: fotografię oraz malarstwo, grafikę, ryciny, kolaż, ceramikę, rzeźbę itp. Prace konkursowe można nadsyłać do 31.01.2007 r. na adres: Principle, ul. Topiel 21/6a, 00-342 Warszawa, z dopiskiem „Konkurs Artystyczny”.

 

Wydanie: 2006, 48/2006

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy