Nu, polskie pany! Wysiadać!

Nu, polskie pany! Wysiadać!

10 lutego 1940 r. zaczęła się pierwsza masowa deportacja Polaków

Łomotanie w nocy / do drzwi

/ do okien / Moskal krzyczał /

ubierać się polskie pany*

„Dn. 10 lutego 1940 roku zaczął się ruch. »Sowieci« drogi prowadzące do puszczy obstawili wojskiem, aby żaden »polski pan« nie mógł zwiać. Zimy tej było dużo opadów śnieżnych, mróz dochodził do trzydziestu kilku stopni. Przyszło do nas dwóch »lejtienantów« i milicjant. »Lejtienanci« ubrani byli po wojskowemu, a na wierzchu mieli polskie cywilne płaszcze. Każdy z nich był zaopatrzony w rewolwer. Dali nam pół godziny na spakowanie rzeczy i zrewidowali cały dom”. Tak zapamiętała wydarzenia z 10 lutego 1940 r. w Białowieży 10-letnia wówczas Hanna Świderska. Wtedy właśnie rozpoczęła się pierwsza z czterech wielkich deportacji obywateli II Rzeczypospolitej w głąb ZSRR.

Po 17 września 1939 r. na terenach zajętych przez Armię Czerwoną znalazło się 12,5 mln Polaków. Deportacje były elementem stalinowskiej polityki, mającej na celu uderzenie w polskie elity i w konsekwencji sowietyzację mieszkającej tam ludności. W Związku Radzieckim, na podstawie postanowień administracyjnych, sądowych albo traktując to jako element terroru, w latach 1919-1952 przymusowo wysiedlono (głównie na Sybir) ponad 6 mln ludzi. Znaczną ich część stanowili Polacy.

Zarówno deportację z lutego 1940 r., jak i następne przeprowadzono na mocy rozkazu specjalnego Ławrientija Berii z 9 stycznia 1940 r. Powołano centralną komisję, która miała nadzorować przygotowanie i przebieg przesiedleń. Pierwszą wywózkę zarządzono na noc z 9 na 10 lutego. Wieczorem 9 lutego wezwano na szkolenie polityczne dziesiątki tysięcy osób tzw. aktywu wiejskiego. Po północy poinstruowano tych ludzi, że wezmą udział w akcji deportacyjnej, będą spisywali i zwozili mienie wysiedlonych.

Cała akcja była ogromnym wyzwaniem organizacyjno-logistycznym, angażowała tysiące funkcjonariuszy NKWD i urzędników różnego szczebla. Wyobrażenie o jej rozmiarach dać może opis jednego tylko transportu. Pociąg do przewiezienia deportowanych miał najczęściej 55 wagonów towarowych przystosowanych do przewozu ludzi w zimie (tzw. tiepłuszek) i cztery towarowe do przewozu cięższego bagażu. W składzie był jeden wagon osobowy dla 23 żołnierzy Wojsk Konwojowych NKWD i dwóch pracowników operacyjnych oraz jeden wagon sanitarny, w którym mieli być felczer i dwie pielęgniarki.

W wagonie według przepisów powinno jechać nie więcej niż 25-30 osób, ale w relacjach deportowanych znaleźć można informacje, że bywało i 50. Przeciętnie w konwoju jechało 1,3-1,5 tys. ludzi. Zesłańcy w czasie podróży mieli otrzymywać codziennie jeden gorący posiłek i 800 gr chleba na osobę, ale nierzadko postępowanie zarządzających składem rozmijało się z przepisami.
Na mocy rozporządzenia deportowani musieli zostawić cały swój majątek nieruchomy. Sprzęt rolniczy, bydło i trzoda miały być protokolarnie przekazane do dyspozycji lokalnych zarządów NKWD. Deportowanym przysługiwało prawo wzięcia odzieży, bielizny, obuwia, pościeli, naczyń kuchennych, miesięcznego zapasu żywności, pieniędzy bez ograniczeń oraz przedmiotów wartościowych, ale nie więcej niż 500 kg na rodzinę.

Strony: 1 2 3 4

Wydanie: 07/2015, 2015

Kategorie: Historia

Komentarze

  1. Wiktor Bielecki
    Wiktor Bielecki 10 lutego, 2015, 20:22

    12,5 miliona Polakow a co z Ukraincami,Bialorusinami, Zydami i inymi ?

    Odpowiedz na ten komentarz
  2. ireneusz50
    ireneusz50 21 lutego, 2015, 08:23

    znowu się ludziom nudzi i rozdrapują stare rany, a polacy to niby świeci byli, a po co Piłsudski szedł na Kijów zamiast młode państwo budować, A dziś rusofobia przyćmiewa upadłość gospodarcza i polityczna Polski.

    Odpowiedz na ten komentarz
  3. jendrek
    jendrek 25 lutego, 2015, 22:23

    Jest wojna Polsko -Bolszewicka wywołana bez zgody sejmu przez marszałka -POSLKA zajmuje Kijów nigdy nie był nasz .Następnie WOLNO bzdety ze był bunt kadry – http://okres-prl.blog.onet.pl/2013/11/27/pieklo-za-drutami-2/ http://okres-prl.blog.onet.pl/2014/01/20/niechlubny-temat-w-ii-rp-omijane-sa-jak-diabel-swieconej/

    Tak Nu, polskie pany! Wysiadać zawsze mieliśmy innych za coś gorszego -co wyprawiano w II RP z robotnikami krew lała się strumieniami. POLSKIE PANY cały okres II RP paktowano z Niemcami przeciwko ROSJII .

    http://okres-prl.blog.onet.pl/2014/02/19/goring-w-bialowiezy-tego-w-podrecznikach-szkolnych-w-iii-rp-brak/

    Odpowiedz na ten komentarz
  4. Ewa
    Ewa 25 lutego, 2015, 22:30

    Wywózka objęła ok. 140 tys. osób, przede wszystkim całe rodziny osadników wojskowych, urzędników państwowych średniego i niższego szczebla, służbę leśną oraz pracowników PKP. Byli to spiecpieriesielency-osadniki. Wśród deportowanych, głównie na północne tereny Syberii, Polacy stanowili 70%. PODZIEKOWAC marszałkowi za politykę linczu na rdzennych mieszkańcach za pacyfikacje wsi ,za niszczenie cerkwi. TAKA BYLA POLITYKA RZADU II RP dzisiaj mamy III RP i ROBIMY TO SAMO …..RUSOFOBIA wyjdzie nam bokiem aby nie……

    Odpowiedz na ten komentarz
  5. Woziwoda
    Woziwoda 2 marca, 2015, 17:22

    A Piłsudski to gdzie wysyłał wagony z wywożonymi (bo o tym jest artykuł)? Polakofobia przyćmiewa ci umysł.

    Odpowiedz na ten komentarz

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy