Po pierwsze, uzdrowić finanse

Uchwała XVIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego

(…) Za podstawowy priorytet polityki gospodarczej trzeba uznać przyspieszenie wzrostu gospodarczego. Nie będzie to jednak osiągalne w krótkim czasie. Najpilniejszym zadaniem jest bowiem uzdrowienie finansów publicznych. Oznacza to potrzebę dokonania ich systemowej reformy, obejmującej rzeczywistą decentralizację, wprowadzenie zasad przejrzystości i racjonalizacji budżetów, a także osobistej odpowiedzialności za decyzje. W zakresie działań doraźnych uznajemy, że kryzys budżetowy narzuca zarówno konieczność dokonania znacznych ograniczeń w wydatkach budżetu państwa, jak też pewnego zwiększenia obciążeń podatkowych, przy czym za niesłuszne uważamy przeciwstawianie sobie tych dwóch kierunków działania. Nie można też ulegać złudzeniu, że te doraźne posunięcia, niezbędne dla naprawy finansów przyczynią się do przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Problem polega na tym, aby rozwiązania fiskalne były możliwie najmniej dolegliwe zwłaszcza dla nisko zarabiających grup ludności.
W obecnych warunkach nie można oczekiwać, że polityka fiskalna może przyczynić się do pobudzenia gospodarki. Natomiast należy tego oczekiwać od polityki pieniężnej, przed którą wciąż stoi zadanie istotnego – choć w sposób bezpieczny – obniżenia realnych stóp procentowych. Przy tym za sprawę absolutnie nieodzowną uważamy zapewnienie harmonizacji polityki pieniężnej i fiskalnej.
Realia ekonomiczne nie pozwalają liczyć na szybkie ożywienie gospodarki, trzeba jednak mieć nadzieję, że w niezbyt dalekiej perspektywie uda się do niego doprowadzić. Jednakże wraz z przyspieszeniem wzrostu gospodarczego powróci problem zagrożenia kryzysem płatniczym, odsunięty w wyniku ostrego zmniejszenia popytu krajowego, które doprowadziło do zahamowania wzrostu importu. W strukturze polskiej gospodarki nie zachodzą bowiem wyraźne zmiany w kierunku podniesienia jej konkurencyjności, które pozwalałyby na dynamizację eksportu i wzrost udziału produkcji krajowej w zaopatrzeniu rynku wewnętrznego.
Aby te zmiany przyspieszyć, uważamy za konieczne podjęcie przez rząd aktywnej polityki wspomagania procesów modernizacji struktury polskiej produkcji i eksportu. Wiąże się to bezpośrednio z dostosowywaniem Polski do wymagań gospodarki opartej na wiedzy oraz cywilizacji informacyjnej. Bezpośrednimi realizatorami tych procesów mogą być tylko przedsiębiorcy, ale warunki ich realizacji muszą być tworzone przez państwo w formie instytucjonalnych rozwiązań promujących rozwój nowoczesnej przedsiębiorczości ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorstw, jak również w formie rozwijania systemu edukacji dostosowanej do standardów światowych i wyzwań współczesnej gospodarki rynkowej.
W procesach tych powinna pomóc akcesja do Unii Europejskiej. Dlatego nasze Towarzystwo uważa za konieczne wzmożenie swoich własnych wysiłków w dziedzinie upowszechniania informacji i tworzenia klimatu zrozumienia dla tego kierunku rozwoju. Akcesja nie zwolni jednak państwa od konieczności posiadania i wypełniania własnego programu rozwoju gospodarczego.
Polska musi w krótkim czasie zapewnić sobie szybkie tempo wzrostu gospodarczego oraz silną pozycję eksportową i stać się aktywnym uczestnikiem postępu nauki i techniki. Będzie to możliwe pod warunkiem długotrwałego, uporczywego, konsekwentnego i wspólnego wysiłku. Organizatorem tego zbiorowego wysiłku powinno być sprawne, ale nie duże państwo, działające nie przez dyrektywy biurokratyczne, lecz przez spójną i konsekwentną politykę gospodarczą i społeczną, opartą na jasno wytkniętych długookresowych celach rozwoju i służącą uruchamianiu przedsiębiorczości jednostek i społeczeństwa przy pełnym wykorzystaniu instytucji społeczeństwa obywatelskiego.
Gdańsk, 16 listopada 2001 r.

Wydanie: 2001, 49/2001

Kategorie: Gospodarka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy