Poczet wielkich posągów

Poczet wielkich posągów

Gigantyczne posągi wznoszono ku czci wodzów i królów, herosów i bohaterów, a także w hołdzie bogom. Dziś tworzą fantastyczne elementy krajobrazu i ściągają tłumy turystów.
Po niektórych ogromnych rzeźbach pozostała tylko legenda, inne niszczone są przez siły natury, religijnych fanatyków lub wandali. Niekiedy jednak powstają nowe, o rekordowych rozmiarach.

Budda w parku
Okazały posąg półleżącego Buddy o długości około 15 m znajduje się w Laosie, w pobliżu miasta Wientian. Odważni mogą nawet wspiąć się na kamiennego kolosa po okrągłej metalowej konstrukcji wysokiej na trzy piętra. Imponujący Budda stanowi główną atrakcję parku Wat Xieng Khwam, gdzie podziwiać można liczne betonowe posągi bóstw z mitologii buddyjskiej i hinduistycznej. Do powstania tego parku przyczynił się w 1958 r. Luang Po – mistyk i myśliciel, który stworzył nowy kult z połączenia buddyzmu i hinduizmu.

Zburzone giganty
Wspaniały posąg Buddy, jeden z dwóch wyrzeźbionych w skale na przełomie III i IV w., znajdował się w Afganistanie, w pobliżu miasta Bamjan. Rzeźby miały wysokość około 54 i 33 m. W maju 2001 r. fanatyczni talibowie zniszczyli giganty z piaskowca, których istnienie jakoby obrażało Allaha. Talibowie, głównie zagraniczni bojownicy bin Ladena, strzelali z dział w twarze kamiennych kolosów przez trzy tygodnie, pięć razy dziennie, po każdej modlitwie. W końcu wysadzili wielkie rzeźby w powietrze. Po obaleniu reżimu talibów pojawiły się plany odbudowy posągów, gorąco popierane przez miejscową ludność, liczącą, że wraz z Buddą powrócą turyści. Najtańszy z tych projektów przewiduje powstanie tylko „wirtualnego” Buddy, tworzonego w nocy przez promienie laserów, najdroższy – odtworzenie posągów z fragmentów oryginalnego materiału. Plan szwajcarski zakłada odtworzenie z nowego surowca przynajmniej jednego z posągów. Najpierw ma powstać trójwymiarowy komputerowy wizerunek monumentu, potem model studyjny w skali jeden do dziesięciu, wreszcie rzeźba oryginalnej wielkości.

Tajemniczy lew Egiptu
Wielki sfinks w Gizie, pół człowiek, pół lew, ma wysokość 20 m i długość około 73 m, twarz w najszerszym miejscu mierzy 4,16 m. Największym wrogiem kamiennego lwa jest wilgoć niszcząca kruchy wapień, z którego został wykuty. W 1988 r. po nieudolnych zabiegach konserwacyjnych od posągu oderwał się fragment barku. Kolejne zabiegi restaurujące ukończono latem 1998 r. Do renowacji sfinksa użyto 12.244 bloków białej wapiennej skały. Największe z nich, o masie 600 kg, użyte zostały do wzmocnienia łap kolosa. Obecnie liczący sobie 45 stuleci strażnik piramid wygląda równie współcześnie jak jego plastikowe modele w pobliskich sklepach z pamiątkami. „Sfinks zyskał nowy uśmiech”, napisał dziennik „Washington Post”. Niektórzy uważają, że konserwatorzy przesadzili w swym zapale. Sfinksa nakazał wyrzeźbić faraon Chefren z IV dynastii – dlatego lew ma rysy twarzy tego władcy. Nie brak jednak fantastów uważających, że strażnik piramid ma 15 tys. lat.

Tajemniczy lew Egiptu
Wielki sfinks w Gizie, pół człowiek, pół lew, ma wysokość 20 m i długość około 73 m, twarz w najszerszym miejscu mierzy 4,16 m. Największym wrogiem kamiennego lwa jest wilgoć niszcząca kruchy wapień, z którego został wykuty. W 1988 r. po nieudolnych zabiegach konserwacyjnych od posągu oderwał się fragment barku. Kolejne zabiegi restaurujące ukończono latem 1998 r. Do renowacji sfinksa użyto 12.244 bloków białej wapiennej skały. Największe z nich, o masie 600 kg, użyte zostały do wzmocnienia łap kolosa. Obecnie liczący sobie 45 stuleci strażnik piramid wygląda równie współcześnie jak jego plastikowe modele w pobliskich sklepach z pamiątkami. „Sfinks zyskał nowy uśmiech”, napisał dziennik „Washington Post”. Niektórzy uważają, że konserwatorzy przesadzili w swym zapale. Sfinksa nakazał wyrzeźbić faraon Chefren z IV dynastii – dlatego lew ma rysy twarzy tego władcy. Nie brak jednak fantastów uważających, że strażnik piramid ma 15 tys. lat.

Szalony Koń
Przez 35 lat urodzony w Bostonie rzeźbiarz polskiego pochodzenia, Korczak Ziółkowski, usunął za pomocą materiałów wybuchowych 7,4 mln ton granitu z jednej z gór pasma Black Hills (USA), by wykuć posąg indiańskiego wojownika, Szalonego Konia. Rzeźbiarz uczestniczył uprzednio w modelowaniu monumentalnych głów czterech słynnych prezydentów USA w Mount Rushmore. Tam wódz Siuksów, Henry Stojący Niedźwiedź, poprosił go o stworzenie monumentalnej podobizny Szalonego Konia. Artysta zmarł w 1982 r., jego dzieło kontynuują synowie. Dokończyli głowę indiańskiego wodza, która ma wysokość 27 metrów. Jeśli prace zostaną kiedykolwiek ukończone, powstanie największa rzeźba świata, mierząca 169 m.

Monumenty króla Antiocha
Nemrut dagi to turecka góra (2150 m) ze sztucznym wierzchołkiem utworzonym z bloków skalnych i z trzema wielkimi tarasami, na których znajdowały się kamienne posągi Zeusa, Mitry i innych bóstw o wysokości 8-10 m. Te ogromne rzeźby, przeznaczone do oglądania z daleka, zostały zniszczone przez trzęsienie ziemi. Po wschodniej stronie pozostały głowy, na zachodzie zaś korpusy. Ten imponujący kompleks kultu dynastycznego wzniósł Antioch I, król Kommageny (panował w latach 69-43 p.n.e.). W inskrypcji Antioch głosi, że postanowił wznieść sanktuarium, „którego czas skruszyć nie zdoła, aby w nim, skoro tylko miła bogom dusza uleci do niebiańskiego tronu Zeusa-Oromasdesa, spoczęło na wieczność to, co aż do później starości było moim ciałem” (tłum. Anna Świderkówna). Grobowca monarchy dotychczas nie udało się jednak odnaleźć.

Najdroższy i największy
Władze indyjskiego stanu Bihar planują wzniesienie kosztem 190 mln dol. największego posągu na świecie, któremu amerykańska Statua Wolności sięgnie zaledwie do kolan. Brązowy Budda Majtreia (Miłujący Dobroć) ma mieć 152 m wysokości i będzie widoczny z odległości 30 km. Wokół posągu powstanie centrum turystyczno-religijne. Planuje się wzniesienie m.in. długiej na 65 m świątyni, która pomieści do 4 tys. osób. Twórcy projektu mają nadzieję, że przybywający obejrzeć ten nowy cud świata cudzoziemcy przyczynią się do wzrostu ekonomicznego ubogiego regionu.

Statua Wolności
Wita przybywających do USA na Liberty Island w Nowym Jorku. Wraz z cokołem ma 93 m wysokości. Wykonany z miedzi i stali posąg o masie 229 ton Francja podarowała Stanom Zjednoczonym z okazji 100. rocznicy ich niepodległości. Wewnątrz posągu kręcone schody (171 stopni!) prowadzą do punktu widokowego, jednak od 11 września ubiegłego roku Statua Wolności pozostaje zamknięta dla zwiedzających. Zbyt duża jest groźba ataku terrorystycznego.

Totem pocięty na części

Duch Ziemi i Wiatru (Spirit of Lekwammen). Posąg ten wzniesiony został w 1994 r. w mieście Victoria na kanadyjskiej wyspie Vancouver. Wykonano go w dziewięć miesięcy. Początkowo Duch Ziemi mierzył 55 m i był najwyższym totemem na świecie. W 1997 r. podzielono jednak giganta na cztery części w obawie, że obalą go silne wichury znad Pacyfiku. Obecnie ma tylko 17 m wysokości.

Najwyższy Budda
Uszy o długości siedmiu metrów, głowa o wysokości 14,7 m i ramiona o szerokości 28 m – oto wymiary najwyższego kamiennego posągu Buddy na świecie. Jest to 71-metrowy gigant, wykuwany przez 90 lat (713-803 r.) w czasach dynastii Tang, której cesarze przeważnie popierali buddyzm. Budda znajduje się w pobliżu miasta Leshan (Chiny). Posąg postawiono, by boski Budda miał w opiece rybaków łowiących w przepływającej u jego stóp rzece.

 

Wydanie: 2002, 31/2002

Kategorie: Świat

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy