Poczytaj (mi) o Chopinie

Poczytaj (mi) o Chopinie

Bogata oferta książkowa na 200. urodziny – dla muzycznych koneserów i miłośników opowieści z alkowy

Liczne badania wskazują, że przeciętny Polak ma na temat Chopina dość słabe pojęcie. Wydawałoby się, że głównym źródłem wiedzy o kompozytorze powinna być jego muzyka, słuchana na żywo, przez radio, z płyt itd. Warto jednak wzbogacić słuchanie nieśmiertelnych polonezów, mazurków czy ballad wartościową lekturą, a wówczas przekonamy się, że wiadomości o twórcy pomagają w percepcji muzyki, sprawiają, że słucha się jej z większym smakiem i zrozumieniem.
Oferta książkowa w tej dziedzinie jest naprawdę bogata i różnorodna. Odpowiednie pozycje można zaproponować zarówno początkującym melomanom, jak i doświadczonym koneserom, dorosłym i dzieciom, miłośnikom historii i opowieści z alkowy, turystom i książkowym molom.
Do popularnych, ale bardzo interesujących pozycji należy zaliczyć książkę Szwajcara Jeana-Jacques’a Eigeldingera „Fryderyk Chopin”. Przybliża ona postać kompozytora w sposób odmienny od wyidealizowanego, obrosłego mitami wizerunku Chopina. Przedstawia artystę jako nauczyciela, wykonawcę i kompozytora na szeroko zarysowanym tle epoki, w powiązaniu z wybitnymi postaciami pierwszej połowy XIX w. i w kontekście życia kulturalnego tamtych czasów, obejmuje więc szeroki zakres problemów w dosyć skondensowanej i przystępnej formie.

O człowieku

Czytelnikom pragnącym poszerzyć wiedzę warto zaproponować książki prof. Ireny Poniatowskiej, m.in. bogato i pięknie ilustrowany album „Fryderyk Chopin. Człowiek i jego muzyka”. Książka napisana jest z wielką pasją, a wspaniałe ilustracje, archiwalne i współczesne zdjęcia, liczne reprodukcje rysunków i obrazów pozwalają lepiej zrozumieć kompozytora i wczuć się w klimat jego czasów.
Biografię twórcy przybliża też niewielka książka Bożeny Weber „Chopin” z serii „A to Polska właśnie”, zawierająca ciekawą opowieść o krainie lat dziecinnych, w której dorastało genialne dziecko, a następnie student Szkoły Głównej Muzyki. Autorka pisze też o właściwych dla młodego człowieka marzeniach o osobistym szczęściu, ale i o samotności, której tak często doznawał.
Oryginalną odmianę biografii kompozytora zaproponował Ryszard Przybylski w „Cieniu jaskółki”, jest to bowiem pozycja niemal całkowicie złożona z przemyśleń Chopina zapisanych głównie w jego listach. Z kolei literackie opisy muzyki Chopina zawiera esej „Migotliwy ton” Piotra Wierzbickiego, w którym autor zastanawia się nad wyrafinowanym stylem twórczości naszego muzycznego wieszcza.

O miejscach

Osobną grupę zajmują książki opisujące miejsca związane z życiem i twórczością Fryderyka Chopina. Dobry poziom ma przewodnik turystyczny „Following Chopin” wydany w kilku językach. Prowadzi on czytelnika śladami Chopina po Polsce – od Warszawy i Żelazowej Woli, przez dwory Mazowsza i ziemi chełmińskiej, na Śląsk, do Wielkopolski, aż po Kraków. Zawiera nie tylko opisy miejsc związanych z kompozytorem, ale także liczne mapki i plany.
Do tej geograficznej serii zaliczyć można album „Polska Chopina” Piotra Cieśli. Dzięki wspaniałym zdjęciom możemy odbyć niezwykłą podróż po miejscach, w których mieszkał i bywał nasz twórca. Znów pojawiają się: Żelazowa Wola, Brochów i Warszawa, gdzie spędził lata młodości aż do momentu wyjazdu do Paryża, oraz miasta, które odwiedzał podczas podróży po Polsce: Antonin, Gdańsk, Kraków, Wieliczka, Ojców. W albumie znalazły się też miejsca związane z rodziną i przyjaciółmi Chopina: Poturzyn, Sanniki, Szafarnia i Toruń.

O muzyce

Dla czytelników z ambicjami badawczymi przeznaczone są książki zawierające bardziej uczone analizy twórczości kompozytora. Tutaj na czoło wybija się prof. Mieczysława Tomaszewskiego „Chopin – fenomen i paradoks”. Autor, wybitny znawca muzyki romantycznej, rozpatruje tu różne aspekty muzyki Chopina, np. jej uniwersalizm, oderwanie od epoki, poetyczność, a zarazem ucieleśnianie romantyzmu, umocowanie w rzeczywistości i jej polskość. Dowiadujemy się o kontaktach kompozytora z innymi twórcami epoki, m.in. z Berliozem, Lisztem, Mendelssohnem, Heinem, Schumannem. Przyglądamy się też osobowości twórcy, jego stosunkowi do wiary, a także relacjom z George Sand w kontekście jej powieści „Lukrecja Floriani”. Gdy ktoś chce się zanurzyć w historii rodziny Chopinów, z przyjemnością przeczyta książkę „Rodzina ojca Chopina – migracja i awans” Piotra Mysłakowskiego. Prawdziwą skarbnicą wiedzy o kompozytorze jest świeżo wydany opasły tom pierwszy „Korespondencja Fryderyka Chopina”, obejmujący lata 1816-1831.
Wreszcie warto wspomnieć o poświęconej Chopinowi literaturze dla dzieci, przybliżającej najmłodszym czytelnikom, a także ich rodzicom, muzykę i życiorys twórcy. Są tu pozycje o charakterze pedagogicznym, takie jak „Chopin oczami dzieci” Doroty Wyżyńskiej-Konopielko, zawierająca odpowiedzi na pytania, które na dany temat stawiają dzieci. Te pytania prowokowały autorkę do snucia ciekawych opowieści. I przy okazji słuchania muzyki z dołączonej płyty CD.
Formę swobodnej opowieści również zawartej na dodanej płycie CD ma książka wybitnej autorki Wandy Chotomskiej „Muzyka Pana Chopina”. Opowiada o młodzieńczych latach kompozytora, jego rodzicach i dworku w Żelazowej Woli, dorastaniu w Warszawie i szybkim rozkwicie talentu muzycznego. Pokazuje małego artystę wśród przyjaciół i znajomych. Forma słuchowiska sprzyja zaprezentowaniu najsłynniejszych kompozycji.
I wreszcie typowa książeczka dla najmłodszych dzieci, które jeszcze same nie czytają. „Mały Chopin” Michała Rusinka stanowi dosyć swobodną wierszowaną opowiastkę, z której dziecko niewiele zapamięta, ale przynajmniej nastawi się na przyszłość pozytywnie. A gdy trochę podrośnie, być może na hasło „Chopin” zareaguje z uśmiechem, co też jest cenne.

Wydanie: 20/2010, 2010

Kategorie: Kultura

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy