Profesorowie w roli detektywów

Profesorowie w roli detektywów

Książki Historyczne

Od św. Stanisława do Sikorskiego
Tajemnice grobów i ich eksploracji zawsze ciekawiły. To zainteresowanie wykorzystywali różni pisarze albo twórcy filmów. Ale poszukiwanie i odkrywanie nekropolii służy też nauce, zarówno tej medycznej, jak i historycznej, o kryminalistyce nie wspominając. I właśnie te naukowe dociekania badaczy w roli detektywów stanowią treść książki naszego felietonisty, prof. Jana Widackiego.
Najnowsza publikacja wprowadza w świat odkryć grobów. W ułożonych chronologicznie rozdziałach autor zapoznaje czytelnika nie tylko z czasami, w których żyły ekshumowane postacie (głównie królowie i możnowładcy), lecz także z przebiegiem identyfikacji zwłok i metodami stosowanymi przez naukowców w tych celach. Niektóre dokonywane były przed wieloma dziesiątkami lat, w czasach gdy np. nie korzystano z badań DNA, a te mogłyby potwierdzić lub odrzucić dotychczasowe ustalenia uczonych, nawet sprzed wielu wieków. Być może dzisiejsze badania zmieniłyby niejedną zapisaną kartę naszej historii.
Prof. Widacki, który sam uczestniczył w niejednej identyfikacji, nie jest zwolennikiem ekshumacji na zawołanie, dlatego w rozdziale poświęconym ostatniemu pochówkowi gen. Władysława Sikorskiego nie kryje zdziwienia i oburzenia postępowaniem IPN.

Jan Widacki, Detektywi na tropach zagadek historii, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2010

Młodzi rodem z PRL
Choć autorka, jak sama twierdzi, pisze o „prehistorii”, może liczyć na wielu czytelników, którzy są anonimowymi bohaterami jej książki. Patrzy bowiem na historię PRL pod kątem młodych pokoleń, od pokolenia ZMP do dekady Edwarda Gierka, jak również z uwzględnieniem swoich przeżyć i wspomnień oraz dociekań badawczych. Choć trudno ją zaliczyć do popularyzatorek (ani tym bardziej zwolenniczek) Polski Ludowej, to jednak nie opisuje jej jednostronnie. Dostrzega zachodzące w PRL zmiany, a także ewolucję postaw ówczesnej młodzieży. Więcej, widzi jej działania mające na celu zanegowanie do pewnego stopnia dokonań wcześniejszych pokoleń Polski Ludowej. Książka „Młodzież PRL” wychodzi naprzeciw narastającemu zainteresowaniu dziejami PRL, nie tylko wśród tych, którzy w niej przeżyli młodość, lecz także – a może głównie – tych, którzy dziś są młodym pokoleniem.

Hanna Świda-Ziemba, Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010

Zbrodnia i polityka
Andrzej Przewoźnik zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. Leciał oddać hołd zamordowanym oficerom, bohaterom jego książki dokumentującej zbrodnię katyńską. Przewoźnik, wieloletni sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, w niezwykle zobiektywizowany sposób patrzył na przyczyny i przebieg katyńskiego mordu, zacieranie jego śladów, a także skrywaną i fałszowaną prawdę o nim. Prawdę niewygodną nie tylko dla PRL-owskich ekip rządzących, ale i byłych sojuszników Związku Radzieckiego. Praca Przewoźnika to w niemałej części zapis stosunków polsko-radzieckich w odniesieniu do zbrodni katyńskiej, którą dopiero niespełna miesiąc temu rosyjska Duma uznała za zbrodnię stalinowską. Słowem – rzetelna publikacja jak najbardziej na czasie, kiedy staramy się wejść na drogę pojednania polsko-rosyjskiego.

Andrzej Przewoźnik, Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć, Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2010

Wydanie: 2010, 51-52/2010

Kategorie: Książki

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy