Przekręty na reprywatyzacji – rozmowa z dr Ryszardem Ślązakiem
Żądania zwrotu mienia objętego umowami odszkodowawczymi to przestępstwo
Dr Ryszard Ślązak– ekonomista, specjalista w dziedzinie finansów międzynarodowych. Pracował m.in. w Ministerstwie Finansów i Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Był prezesem banku, doradcą ministra finansów, doradcą prezesa PZU SA, członkiem rządowych zespołów doradczych. Od 20 lat jest jednocześnie pracownikiem naukowym na wyższych uczelniach państwowych i prywatnych. Jest ekspertem od Unii Europejskiej i obszaru wschodniego, specjalizuje się m.in. w zagranicznej polityce ekonomicznej, finansach międzynarodowych i wewnętrznych stosunkach gospodarczych.
Za co zapłaciliśmy Brytyjczykom
Zapłacone Zjednoczonemu Królestwu odszkodowanie obejmowało m.in. 30 pozycji z Łodzi, 18 z Poznania, 15 z Krakowa, dziewięć z Lublina, cztery z Zamościa, po trzy z Siedlec, Wadowic, Zgierza i Chrzanowa, dwie pozycje z Białegostoku, a także z Konstancina k. Warszawy, Mielca, Piły, Sopotu, Rzeszowa oraz innych miejscowości z terenu niemal całej Polski.
Z samej Warszawy ujęto 38 pozycji majątkowych, np. o adresach ulicznych: Podchorążych 99, Al. Ujazdowskie 29, Podwale 19, Sulkiewicza 9, Dzielna 31, Bonifraterska 17, pl. Grzybowski 1 i 23, Bagno 3/5, Wspólna 54A, Hoża 45, pl. Napoleona 9/Świętokrzyska 28, Czerniakowska 196, Chełmska 44, Hoża 86, Nalewki 2A/Długa, Waliców 9, Pańska nr 5 i nr 51.
Pełna lista nieruchomości objętych umową z Wielką Brytanią
Zestawienie nieruchomości objętych odszkodowaniem dla Wielkiej Brytanii | |||||||||
Status decyzji: | Uznająca | Wszystkie | |||||||
Lp. | Numer decyzji WB/nr claimu | Nr decyzji | Opis mienia | Wnioskodawcy /spadkobiercy | Właściciel /spadkodawca | Miejscowość | Adres | Wojewódz-two | Uwagi |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | |
1 | 464 | Willa Jacquelin, Jacek pelczyński | Barclays Bank Ltd | Milanówek | adres nieczytelny | mazowieckie | zaplacona | ||
2 | 1219 | zabudowana | Anne Posselt | Ernest Posselt | Zgierz | Średnia | Lódzkie | zaplacone | |
3 | 1219 | zabudowana | Anne Posselt | Ernest Posselt | Zgierz | Zakręt 15 | Lódzkie | zaplacone | |
4 | 1219 | zabudowana | Anne Posselt | Ernest Posselt | Zgierz | Zakręt 10 | Lódzkie | zaplacone | |
5 | 3052 | las, grunty, młyn tartak | Eva Lutzeks | Kuźnica Grabowska pow. Wieluń | dominium Kuznica Grabowska | zaplacone wg listy/claimu WB | |||
6 | 3056 | dom | Anna M. Waddington | Łódź | Traugutta 12 | Lódzkie | zaplacone | ||
7 | 188 | plac | Ninette Hanna Bealtey | Wrocław | Gvethestrasse 12 / Wielka 12 | dolnośląskie | zaplacona,.Kw SP | ||
8 | 467 | dom | Agnes Geicke Glover | Polkowice | Ogrodowa 7 | dolnośląskie | zaplacona,kw SP,tom 10 karta 390 | ||
9 | 536 | plac | Midland Bank za Waltera Lawrence | Wrocław | Grabiszyńska 74 | dolnośląskie | zaplacona | ||
10 | 658 | dom | Marta Agnes Bertha Leighton | Herman Gunther | Strzelce Krajewskie lub Mirsk | dolnośląskie | zaplacona, kw SP,tom 21 str. 511 | ||
11 | 658 | dom | Marta Agnes Bertha Leighton | Herman Gunther | Strzelce Krajewskie lub Mirsk | dolnośląskie | zaplacona, kw SP, tom 13 str. 183 | ||
12 | 658 | dom | Marta Agnes Bertha Leighton | Herman Gunther | Strzelce Krajewskie lub Mirsk | dolnośląskie | zaplacona,kw SP,tom 13 str.189 karta 2 parcela 49 | ||
13 | 658 | dom | Marta Agnes Bertha Leighton | Herman Gunther | Strzelce Krajewskie lub Mirsk | dolnośląskie | zaplacona, kw SP, tom 17 str.366 parcela 273 | ||
14 | 658 | dom | Marta Agnes Bertha Leighton | Herman Gunther | Schwanenbach i Niederfeld | mapa 2 parcela 24 kw Strzelce Krajeńskie lub Mirsk | dolnośląskie | mapa 2 parcela 24 kw Strzelce krajewskie lub Mirsk | |
15 | 2121 | willa | Richard G. Gadebusch | Lubin | Dworcowa | dolnośląskie | zaplacone,kw tom 33 karta 912 | ||
16 | 2121 | grunt | Richard G. Gadebusch | Lubin | Dworcowa 32 | dolnośląskie | zaplacona, kw SP,tom 33 karta 913/914 | ||
17 | 2186 | zabudowana | Teo Wiślicki | Wiślicki Lazarus | Wrocław | Świebodzińska 19 | dolnośląskie | zaplacona, kw SP,tom 58 karta 1869 | |
18 | 2186 | zabudowana | Teo Wiślicki | Wiślicki Lazarus | Wrocław | Podwale Mikołańskie 16 | dolnośląskie | zaplacona, kw SP,tom 27 karta 925 | |
19 | 2190 | plac | A. S. Licht | Głogów | Prenssische 7 | dolnośląskie | zaplacona | ||
20 | 2190 | plac | A. S. Licht | Głogów | Prenssische 6 | dolnośląskie | zaplacona | ||
21 | 2190 | plac | A. S. Licht | Głogów | Langestrasse 60 | dolnośląskie | zaplacona | ||
22 | 2259 | plac | Henry E. Rae | Biały Kamień | dolnośląskie | zaplacona, kw SP, tom 7 karta 1188, parcela 181, działka nr 782/141 | |||
23 | 2259 | plac | Henry E. Rae | Biały Kamień | dolnośląskie | zaplacona, kw SP,tom 1 karta 142, działki nr 651/150,652/150,653/150 | |||
24 | 2259 | zabudowana | Henry E. Rae | Biały Kamień | Bolesława Chrobrego 8 | dolnośląskie | zaplacona, kw SP, tom 5 karta 1131, działki nr 623/150,624/150 | ||
25 | 2259 | plac | Henry E. Rae | Biały Kamień | dolnośląskie | zaplacona, kw SP, tom 1 karta 1149 | |||
26 | 177 | dom | Zygmunt Lubin | Abraham Lubieński | Lubień Kujawski | Plac Wolności 4 | kujawsko-pomorskie | zapalacona, SP, kw 5536 | |
27 | 177 | dom | Zygmunt Lubin | Abraham Lubieński | Lubień Kujawski | Plac Wolności 25 | kujawsko-pomorskie | zaplacona, SP,kw 6147 | |
28 | 177 | dom | Zygmunt Lubin | Abraham Lubieński | Lubień Kujawski | Plac Wolności 27 | kujawsko-pomorskie | zaplacona | |
29 | 1884 | budynki | Margaret Stern | Włocławek | Wojska Polskiego 30 / 34 | kujawsko-pomorskie | zaplacona, SP, kw 1808 | ||
30 | 1884 | budynki | Margaret Stern | Włocławek | Wojska Polskiego 28 | kujawsko-pomorskie | zaplacona, SP, kw 885 | ||
31 | 1884 | budynki | Margaret Stern | Włocławek | Kościuszki 20 | kujawsko-pomorskie | zaplacona, SP, kw 1106 | ||
32 | 1897 | hotel Sienkiewiczówka | Zbigniew Zdzisław Kosarski | Ciechocinek | kujawsko-pomorskie | zaplacona, SP, kw 6812, 8451 | |||
33 | 232 | zabudowana | Barbara Fry | Lublin | Al.. Racławickie 6 | lubelskie | zaplacona,nr hip. 1182 | ||
34 | 232 | zabudowana | Barbara Fry | Bracia Cohen vel Kahan | Zamość | Młyn Elektryczny | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1182 | |
35 | 232 | zabudowana | Barbara Fry | Lublin | Okopowa 11 | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1215 | ||
36 | 253 | zabudowana | David Minton | Lublin | Al.. Racławickie 6 | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1182 | ||
37 | 253 | zabudowana | David Minton | Lublin | Okopowa 11 | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1215 | ||
38 | 253 | zabudowana | David Minton | Bracia Cohen vel Kahan | Zamość | Młyn Elektryczny | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1182 | |
39 | 651 | dom | M. Silwerberg / Silverberg | Abraham i Ita Silwerberg | Wysokie k. Krasnystawu | lubelskie | zaplacona | ||
40 | 873 | zabudowana | Janny Jenby Jenly | Lublin | Chopina 3 / Szopena 3 | lubelskie | zaplacona | ||
41 | 965 | zabudowana | Luise Rado | Herman Zadek | Międzyczec | 30-Stycznia 41 | lubelskie | zaplacona, LWH 1221,ZG 2-6013,WB 16/69 | |
42 | 1293 | zabudowana | Henry Charles Minton | Lublin | Al.. Racławickie 6 | lubelskie | zaplaconanr hip. 1182 | ||
43 | 1293 | zabudowana | Henry Charles Minton | Bracia Cohen vel Kahan | Zamość | Młyn Elektryczny | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1182 | |
44 | 1293 | zabudowana | Henry Charles Minton | Lublin | Okopowa 11 | lubelskie | zaplacona, nr hip. 1215 | ||
45 | 1432 | parcela | M. Piżyc | Biała Podlaska | lubelskie | zaplacone,9 działek zar. Pod nr kw. 24,66,86,216,248,249,250,251,252 | |||
46 | 1432 | parcela | M. Piżyc | Biała Podlaska | lubelskie | zaplacone, nr kw 28 | |||
47 | 2991 | zabudowana | Jessie Minton | Bracia Cohen vel Kahan | Zamość | Młyn Elektryczny | lubelskie | zaplacone, nr hip. 1182 | |
48 | 2991 | zabudowana | Jessie Minton | Lublin | Okopowa 11 | lubelskie | zaplacone, nr hip. 1215 | ||
49 | 2991 | zabudowana | Jessie Minton | Lublin | Al.. Racławickie 6 | lubelskie | zaplacone, nr hip. 1182 | ||
50 | 427 | parcela | Frinit Rotner | Kutno | Stary Rynek 21 | łódzkie | zaplacone | ||
51 | 427 | parcela | Frinit Rotner | Kutno | Stary Rynek 83 | łódzkie | zaplacone, osoby trzecie | ||
52 | 427 | zabudowana | Frinit Rotner | Kutno | Stary Rynek 82 | łódzkie | zaplacone, SP, kw 507 | ||
53 | 427 | zabudowana | Frinit Rotner | Kutno | Stary Rynek 84 | łódzkie | zaplacone, SP | ||
54 | 1069 | zabudowana | Julie Harber | James Harber | Łódź | Więckowskiego 88/90 | łódzkie | zaplacone,, SP,ks. Gr. 3833 | |
55 | 1069 | zabudowana | Julie Harber | James Harber | Łódź | Nowotki 6 | łódzkie | zaplacone, SP, gr. 330,331 | |
56 | 1069 | zabudowana | Julie Harber | James Harber | Warszawa | Podchorążych 99 | łódzkie | zaplacone, SP, gr. 11947 | |
57 | 1192 | dom towarowy | F. Shapiro | Łódź | Zawadzkiej 39 | łódzkie | zaplacone | ||
58 | 1192 | dom towarowy | F. Shapiro | Brzeziny | Świerczewskiego 11 (Piłsudskiego) / Stare Misto 14 | łódzkie | zaplacone, SP | ||
59 | 1578 | zabudowana | Esthera Donert (Donart) | Laib Resha Nagurski / Nagórski | Poddębice | Rynek | łódzkie | zaplacone, SP | |
60 | 2485 | działka | Polly Foster | Josef Ehrlich | Złoczewo pow. Sieradz | Rynek | łódzkie | zaplacone, SP, kw 643 | |
61 | 3041 | budynek szkolny | Józef Goldberg | Łódź | Sędziszowska 3 lub 5 | łódzkie | zaplacone | ||
62 | 3042 | zabudowana | Ch. I. Kac | Łódź | Al.. 1-go Maja | łódzkie | zaplacone,SP,kw 47 poprzednia 3453 | ||
63 | 3043 | gospodarstwo rolne Cegielnia Bruss | R. A. Biederman | k. Łodzi | łódzkie | zaplacone, SP,kw 16 | |||
64 | 3043 | działki | R. A. Biederman | Łódź | łódzkie | zaplacone,kw 18/959 nr działek 4,55,77,123,124,125,147 | |||
65 | 3043 | budynki | R. A. Biederman | Łódź | łódzkie | zaplacone, SP,kw 16/987 | |||
66 | 3043 | osada nr 111 w folwarku Bruss | R. A. Biederman | k. Łodzi | łódzkie | zaplacone, SP, kw 16/813 | |||
67 | 3043 | budynki | R. A. Biederman | Łódź | 11-go Listopada 175 | łódzkie | zaplacone, SP, kw 16/813 | ||
68 | 3044 | zabudowana | Tane Hauptfleisch | Łódź | Mielczarskiego 2 | łódzkie | zaplacone, SP | ||
69 | 3045 | działki | G. A. Bridle | Łódź | Anstadta 2 | łódzkie | zaplacone, nr działki 2400, nr hip. 6042,2492,6046,2493,6048,2493,6050 | ||
70 | 3045 | działki | G. A. Bridle | Łódź | Anstadta 6 | łódzkie | zaplacone, nr działki 2400, nr hip. 6042,2492,6046,2493,6048,2493,6050 | ||
71 | 3045 | działki | G. A. Bridle | Łódź | Anstadta 8 | łódzkie | zaplacone, nr działki 2400, nr hip. 6042,2492,6046,2493,6048,2493,6050 | ||
72 | 3045 | działki | G. A. Bridle | Łódź | Anstadta 10 | łódzkie | zaplacone, nr działki 2400, nr hip. 6042,2492,6046,2493,6048,2493,6050 | ||
73 | 3045 | market hall | G. A. Bridle | Łódź | Ogrodowa 4 | łódzkie | zaplacone, działka nr 284 nr hip. 201 | ||
74 | 3046 | zabudowana | Prevezerowie | Łódź | Polna 18 | łódzkie | zaplacona | ||
75 | 3046 | magazyn | Prevezerowie | Łódź | Zachodnia 6 | łódzkie | zaplacona | ||
76 | 3046 | plac | Jack Max Sam, Berta Prevezer / Preverer | Mendel i Mozes Prowizor | Łódź Wiśniowa Góra | łódzkie | zaplacona,SP | ||
77 | 3046 | zabudowana | Prevezerowie | Łódź | Długa | łódzkie | zaplacona | ||
78 | 3046 | magazyn | Prevezerowie | Łódź | Ogrodowa 9 | łódzkie | zaplacona | ||
79 | 3048 | plac budowlany | E. Dourt | L. R. Nagórski | Poddębica pow. Łęczyca | Rynek | łódzkie | zaplacona | |
80 | 3049 | zabudowana | P. Hauptfleisch | Łódź | Mielczarskiego 2 | łódzkie | zaplacona, kw 288 | ||
81 | 3052 | las, grunty, młyn tartak | Michał N. Lubin, J. Heller | Kuźnica Grabowska pow. Wieluń | dominium Kuznica Grabowska | łódzkie | zaplacona | ||
82 | 3053 | zabudowana | A. J. Horrocks | Łódź | Mielczarskiego 2 | łódzkie | zaplacona, kw 288 | ||
83 | 3054 | dom | Newy Webb | Łódź | Kościuszki 45 | łódzkie | zaplacona, kw 497 | ||
84 | 3055 | parcele | Maria U. Pearce | Łódź | róg Towarowej i 1-go Maja | łódzkie | zaplacona, kw 1580, nr hip. 3528 | ||
85 | 3055 | parcele | Maria U. Pearce | Łódź | 11-go Listopada | łódzkie | zaplacona | ||
86 | 3055 | parcele | Maria U. Pearce | Łódź | Orla | łódzkie | zaplacona, kw 1806, nr hip. 3393 | ||
87 | 3057 | Danuta Porter | Łódź | Piotrkowska | łódzkie | zaplacona,kw 2686 | |||
88 | 3057 | Danuta Porter | Łódź | Piotrkowska 194 a | łódzkie | zaplacona, kw 2685 | |||
89 | 3058 | parcele | Hanna Hiszbhy | Łódź | 11-go Listopada | łódzkie | zaplacona | ||
90 | 3058 | parcele | Hanna Hiszbhy | Łódź | Orla | łódzkie | zaplacona, kw 1806, nr hip. 3393 | ||
91 | 3058 | parcele | Hanna Hiszbhy | Łódź | róg Towarowej i 1-go Maja | łódzkie | zaplacona,kw 1580, nr hip. 3528 | ||
92 | 739 | dom | Dora Fraenkel | Kraków | Długosza 15 | małopolskie | zaplacona, lwh 879 Skarb Państwa | ||
93 | 800 | zabudowana | Stanley Scrivener | Kraków | Długa 10 | małopolskie | zaplacona, lwh 185, ZW 2-6013, WB 5/69 | ||
94 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Balin | małopolskie | zaplacona, lwh 661,ZW 2-6013,WB 14/69 | |||
95 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Chrzanów | Ratuszowa | małopolskie | zaplacona, lwh 1718, ZW 2-6013, WB 13-69 | ||
96 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Libiąż Małe | małopolskie | zaplacona, lwh 845, ZW 2-6013, WB 12-69 | |||
97 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Chrzanów | Kościelna | małopolskie | zaplacona, lwh 1087, ZW 2-6013,WB 11-69 | ||
98 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Kościelec | małopolskie | zaplacona, lwh 256ZW 2-6013, WB 10-69 | |||
99 | 1011 | zabudowana | Małgorzata Lowenfeld | Chrzanów | małopolskie | zaplacona, lwh 1697,ZW 2-6013, WB 9-69 | |||
100 | 1180 | dom | Fanny Fertig | Frohlich | Kraków Kazimierz | św. Stanisława 12 | małopolskie | zaplacona, kw 3447 dawna 586, | |
101 | 1402 | zabudowana | Ella Barker | Kraków | Grodzka 13 | małopolskie | zaplacona, lwh 426 cd. 8230 | ||
102 | 1402 | zabudowana | Frederik Bandet | Kraków | Grodzka 13 | małopolskie | zaplacona, lwh 426 cd. 8230 | ||
103 | 1682 | działki | Lean Felix | Teodor Felix | Wadowice / Andrychów | małopolskie | zaplacona, nr 1570, 1569/1, 1568/1, 1568/2, 1606/5, 1606/4, 1938, 1606/13, i 78/2 | ||
104 | 1682 | działki | Lean Felix | Teodor Felix | Wadowice / Andrychów | małopolskie | zaplacona, rej. Gruntów nr 78, 347, 348, 649, 716, 777, 886, place budowlane nr 437, 438/1, 439/1, 439/2 | ||
105 | 1997 | dom | Zofia Moss | H. Tarnowski | Wadowice / Andrychów | Warszawska 12, Szlak 67, 71 lwh 307 | małopolskie | Skarb Państwa ale sprawdzić całość | |
106 | 2499 | zabudowana | Walter Weyndling | Krynica | małopolskie | zaplacone, SP kw 1188 | |||
107 | 2499 | ogród | Walter Weyndling | Kraków | Biskupia 4 | małopolskie | zaplacone, nr hip. 530 działaka nr 40/4, 42/3 | ||
108 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | Wola Justowska 416/4 | małopolskie | zaplacone | ||
109 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | dzielnica 21 Płaszowska nr 310-803 | małopolskie | zaplacone | ||
110 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | dzielnica 21 Sarmacka nr 1163 do 1172 | małopolskie | zaplacone | ||
111 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | dzielnica 21 Krzywda nr 1137 do 1160 | małopolskie | zaplacone | ||
112 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | dzielnica 21 Gromadzka nr 1414 do 1447 | małopolskie | zaplacone | ||
113 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | Wola Justowska 415/10 | małopolskie | zaplacone | ||
114 | 3037 | zabudowana | Zygfryd Poser | Kraków | Grodzka 31 | małopolskie | zaplacone | ||
115 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | Grodzka 32 | małopolskie | zaplacone | ||
116 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | róg Grodzka i Poselska | małopolskie | zaplacone | ||
117 | 3037 | działki | Zygfryd Poser | Kraków | dzielnica 21 Gromadzka 1391-1413 | małopolskie | zaplacone | ||
118 | 3040 | parcela | Malka B. Leberman | L. I. Steinbergerach, Steinberger | Trzebinia | Kościuszki 90 | małopolskie | zaplacone, kw2, lwh 433 i 445, | |
119 | 193 | zabudowana | Ruchka Lewis / Levis | Ryfka, Mortela, Chaja Walksztejn | Siedlce | Sokołowska 33 / Marchlewskiego | mazowieckie | zaplacone, SP, kw nr 1170/61 | |
120 | 402 | parcela | Golda Sugarman | Cywi Rozen | Siedlce | Piłsudskiego 15 (Świerczewskiego) | mazowieckie | zaplacone, SP,nr hip. 285 | |
121 | 413 | zabudowana | C.P. Robinson | Warszawa | Mecińska 33 – Grochów | mazowieckie | zaplacone | ||
122 | 413 | zabudowana | C.P. Robinson | Warszawa | Młocińska 15 | mazowieckie | zaplacone | ||
123 | 442 | zabudowana | Elizabeth Marie Tomaszeska | Warszawa | Al.. Ujazdowskie 29 | mazowieckie | zaplacone, SP,nr hip. 1667-A | ||
124 | 627 | zabudowana | Sarah Cohen | Juda Lichtenstein | Warszawa | Nowolipie | mazowieckie | zaplacone, SP, ew. grunt. 2462 | |
125 | 707 | zabudowana | A. I. Lemer | Warszawa | Podwale 19 | mazowieckie | zaplacone,nr hip. 500-G | ||
126 | 708 | zabudowana | M.C. Lemer | Warszawa | Podwale 19 | mazowieckie | zaplacone, nr hip. 500-9 | ||
127 | 716 | zabudowana | Anna Zofia Stevinson | Warszawa | Sułkiewicza 8 | mazowieckie | zaplacone, nr hip. 12162 | ||
128 | 733 | zabudowana | Ruchla Herman | Warszawa | Bonifraterska 17 | mazowieckie | zaplacone, rej. Gr. 2162b | ||
129 | 733 | zabudowana | Ruchla Herman | Warszawa | Bejrysz Majzels 4 | mazowieckie | zaplacone, rej. Gr. 6173 | ||
130 | 733 | zabudowana | Ruchla Herman | Warszawa | Plac Grzybowski 1, Bagno 3/5 | mazowieckie | zaplacone, rej. gr. 1083,1083a,1083c | ||
131 | 733 | zabudowana | Ruchla Herman | Warszawa | Dzielna 31 | mazowieckie | zaplacone, rej. gr. 2373b | ||
132 | 733 | zabudowana | Ruchla Herman | Warszawa | Plac Grzybowski 23 | mazowieckie | zaplacone, rej. gr. 1055g | ||
133 | 859 | zabudowana | Margula Suwiler | Warszawa | Wspólna 54 a | mazowieckie | zaplacone,rej. gr. 1600 | ||
134 | 957 | zabudowana | The Trust of the London Society for Promoting Kristianity Amongst The Jewls | Warszawa | Sewerynów 3 | mazowieckie | zaplacona | ||
135 | 1056 | zabudowana | Helena Botterill | Warszawa | Hoża 45 | mazowieckie | zaplacona, nr hip. 4159 lub 5159 | ||
136 | 1194 | zabudowana | Ada Crown | Rachel Berman Kronholz z d. Bychowska | Warszawa | Ogrodowa 35 | mazowieckie | zaplacona | |
137 | 1223 | zabudowana | The Prudential Assurance Co | Warszawa | Plac Napoeona 9, Świętokrzyska 28 | mazowieckie | zaplacona, nr hip. 6340,6945 | ||
138 | 1366 | willa Krauze Kolonia Esplada Feliks Krauss | Samuel David Kinzley | Anna Krauze | Świder k/Otwocka | mazowieckie | zaplacona, | ||
139 | 1432 | parcela | M. Piżyc | bracia Frank | Mława | Stary Rynek 22 | mazowieckie | zaplacona, SP, nr hip. 344 | |
140 | 1432 | zabudowana | M. Piżyc | Mława | Wójtostwo 29 | mazowieckie | zaplacono wobec osób trzecich na żądanie WB. | ||
141 | 1432 | parcela | M. Piżyc | Mława | Stary Rynek 24 | mazowieckie | zaplacona,nr hip. 28 | ||
142 | 1683 | zabudowana | Marian Bellau | Rebeka Bellau, osada Sielce 27 | Warszawa | Chełmska 44 | mazowieckie | zaplacono za obydwa adresy. | |
143 | 1683 | zabudowana | Marian Bellau | Rebeka Bellau | Warszawa | Pokorna 6 | mazowieckie | zaplacone, rej. gr. 2191h | |
144 | 1703 | parcela | Jakob Fralich | Abram i Chil Frajlich | Majdany Piotrkowice | powiat Kozienice | mazowieckie | zaplacona, SP | |
145 | 1822 | zabudowana | H. Brand | Wolf Tama | Sokołów Podlaski | Długa 35 | mazowieckie | zaplacona | |
146 | 2025 | zabudowana | Czesław Zakiewicz | Bronisław Zakiewicz | Warszawa | Hoża 86 | mazowieckie | zaplacona | |
147 | 2108 | zabudowana | Tooba Fishman, Samuel Tibber, Michael Tibber | Chana Tyber | Gąbin | Tylna 6 | mazowieckie | zaplacona, SP | |
148 | 2162 | zabudowana | Stefan W. Laudan, Maria Krystyna Landau | dom/willa Piaski | Konstancin k/Warszawy | mazowieckie | zaplacona, SP | ||
149 | 2219 | plac | Rywka Goldblatt | Rafał Nadworny | Siedlce | 3-go Maja 30 | mazowieckie | zaplacona, SP | |
150 | 2349 | willa | Ellen Jaffe | Arons | Otwock | adres nieczytelny | mazowieckie | zaplacona | |
151 | 2349 | plac | Ellen Jaffe | Arons | Warszawa | róg Nalewki 2a i Długiej | mazowieckie | zaplacona, SP,kw 560 ab | |
152 | 2520 | zabudowana | Dorothea Crowther | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacona,dziłaki nr 958,959 | ||
153 | 2521 | zabudowana | Murielle Campbell Krook | Daniel Janasz, zaplacono przez większośc akcji Zjednoczonych Ziemiańskich Mleczarni Parowych | Warszawa | Ceglana 14 d. Waliców 9, Czerniakowska 196 | mazowieckie | zaplacona | |
154 | 2521 | zabudowana | Murielle Campbell Krook | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, dziłaki nr 958,959 | ||
155 | 2522 | zabudowana | Naomi Sylvia Price, Gerard Hugh de Burgh Wyllys | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, dziłaki nr 958,959 | ||
156 | 2523 | zabudowana | Inez Esther Shuttleworth | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, dziłaki nr 958,959 | ||
157 | 2524 | zabudowana | Adolph Macgillycuddy | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, dziłaki nr 958,959 | ||
158 | 2525 | zabudowana | Hedwige Anna Scott | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, dziłaki nr 958,959 | ||
159 | 2526 | zabudowana | Midland Bank Executor and Truste Co. | Joseph Adolf Janasz,janasz Bazar | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacono, działka nr 958,959 | |
160 | 2527 | zabudowana | George de Janasz | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacona, dziłaki nr 958,959 | ||
161 | 2527 | zabudowana | George de Janasz | Daniel Janasz | Warszawa | Ceglana 14 d. Waliców 9, Czerniakowska 196 | mazowieckie | przez własność akcji Zjednoczonych Ziemiańskich Mleczarni Parowych | |
162 | 2529 | zabudowana | Robert A. G. de Janasz | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacona, dziłaki nr 958,959 | ||
163 | 2529 | zabudowana | Robert A. G. de Janasz | Daniel Janasz | Warszawa | Ceglana 14 d. Waliców 9, Czerniakowska 196 | mazowieckie | przez własność akcji Zjednoczonych Ziemiańskich Mleczarni Parowych | |
164 | 2807 | zabudowana | Rothblit Chawa | M. P. Najman | Międzyborów | mazowieckie | działka 384 kw 3949 „osidle lotnisko czarny borek” kw 3949 Skarb Państwa | ||
165 | 2990 | zabudowana | Cissie Sznycer | Chaskiel Sznycer | Warszawa | Pańska 51 | mazowieckie | zaplacona,rej. gr. 1192a | |
166 | 3081 | bazar Janasza | D. J. R. Chowther | Warszawa | Rynkowa 11 | mazowieckie | zaplacona, kw 958,959 | ||
167 | 3086 | zabudowana | Cissie Sznycer | Warszawa | Pańska 5 | mazowieckie | zaplacona, kw nr 1192 aa | ||
168 | 3089 | zabudowana | Michael Tibber, Samuel Tibber | Chana Tyber | Gąbin | Tylna 6 | mazowieckie | zaplacona | |
169 | 908 | zabudowana | Freda Zloty/Złoty | parcele 203,205,388,375, 490 | Praszka | Rynek 6 | opolskie | zaplacone,ZW 216/290, WB /68 | |
170 | 1027 | zabudowana | Jadwiga Frommer | parcela L kat293/2 iwh 443 | Rzeszów | 1-go Maja | podkarpackie | zaplacone, ZW 2-6013, WB 1/69 | |
171 | 1347 | dom | Harry Huckerbrod / Zuckerbrod | Mielec | Legionów 34 | podkarpackie | zaplacone | ||
172 | 1347 | młyn i tartak Zuckerbroda | Harry Huckerbrod / Zuckerbrod | Mielec | podkarpackie | zaplacone, nr kat. 255,256, | |||
173 | 1921 | zabudowana | David Lieb Ornstein vel Temer | Przemyśl | Kazimierza 1 | podkarpackie | zaplacone,lwh 181, ZW 2-6013, WB 2/69 | ||
174 | 3074 | budynek | David L. Ornstein | Przemyśl | Kazimierza 1 | podkarpackie | zaplacone,whl 181 | ||
175 | 1353 | dom | Israel i Chaim Finkelstein | Meszel Finkelstein | Rajgród | Warszawska 30 | podlaskie | zaplacone, SP | |
176 | 2257 | sanatorium | Rachel J. Trilling | Sam Trilling | Białystok | Fabryczna 2 | podlaskie | zaplacone,SP | |
177 | 2257 | sanatorium | Rachel J. Trilling | Sam Trilling | Białystok | Fabryczna 27 | podlaskie | zaplacone, SP | |
178 | 2346 | 1/2 w 4 parcelach | Issak i Solli Herman | Michael Orman | Trzcianno | podlaskie | zaplacone | ||
179 | 227 | dom | Alexander Klopman Baerselman | Gdynia Chylonia | Leśnej (Leśna) 55 / Daszyńskiego | pomorskie | zaplacone, SP,kw 891 tom 14 | ||
180 | 437 | zabudowana | Lloyd Bank Ltd | Kgr tom Cyganki | Gdańsk Wrzeszcz | Chodowieckiego 12 | pomorskie | zaplacone rej. aut. 426 | |
181 | 469 | dom | S. L. Berger | Franciszek Berger | Gdańsk | Steffensweg 18, Batorego 18 | pomorskie | zaplacone | |
182 | 469 | udziła w gruncie | S. L. Berger | Gdańsk | Hundegasse 58/59 | pomorskie | zaplacone | ||
183 | 481 | dom | Karl Leopold O. Perry | Gdańsk | Olejarnia 11 | pomorskie | zaplacone | ||
184 | 652 | zabudowana | Alfred Glencastle | Małgorzata, Zofia, Emilia Glencastle | Malbork | Hohe Lauben 6, Speicher Gasse 60, Nenstadt 40, Sta | pomorskie | zaplacone,tom 53 ref. L 1312 par. 6, tom 66 ref. L 1593 | |
185 | 1170 | plac | Eberhard F.Hepner | Gdańsk | Ks. Rogaczewskiego 23 (j. Niem. Sandgrube) | pomorskie | zaplacone | ||
186 | 1460 | zabudowana | Laura V. Merrliman | Ustka | Stolpsstrasse 12 | pomorskie | zaplacone | ||
187 | 1460 | niezabudowana | Laura V. Merrliman | E. Woolf | Treblin | adres nieczytelny | pomorskie | zaplacone | |
188 | 1460 | zabudowana | Laura V. Merrliman | Ustka | Stolpsstrasse 13 | pomorskie | zaplacone | ||
189 | 2225 | plac | Lily Sanders | Emma Hoffman | Gdańsk | Jopengasse 55 / Piwniczna | pomorskie | zaplacone, KW 64, nr działki 337 | |
190 | 2225 | plac | Lily Sanders | Emma Hoffman | Gdańsk | Ducha Świętego 26/27 | pomorskie | zaplacone, KW 58, działka nr 184 | |
191 | 2225 | plac | Lily Sanders | Emma Hoffman | Gdańsk | Jopengasse 54 / Piwniczna | pomorskie | zaplacone, KW 9, nr działki 336 | |
192 | 2225 | plac | Lily Sanders | Emma Hoffman | Gdańsk | Jopengasse 56 / Piwniczna | pomorskie | zaplacone KW 65, nr działki 338 | |
193 | 2225 | plac | Lily Sanders | Emma Hoffman | Gdańsk | Ducha Świętego 28 | pomorskie | zaplacone, SP | |
194 | 2307 | willa | E. Ch. Rosenthal | Ch. Muensterberg | Gdańsk Wrzeszcz | Al.. Grunwaldzka (Hauptstrasse) 10 | pomorskie | zaplacone, KW 1220, | |
195 | 2392 | dom z ogrodem | L. T. Kronwald | Anna Wolschon | Sopot | Dzierżyńskiego 31 | pomorskie | zaplacone, KW tom 17 str. 600 | |
196 | 3007 | magazyny | United Corporation Ltd-Vistula | Gdańsk | Broschkischerweg | pomorskie | zapoacone, KW tom 29 karta 285 | ||
197 | 138 | hotel „Pod Pocztą” | Frederic Hornung, Ernest Hornung | Bielsko Biała | 1-go Maja 4 | śląskie | zaplacone | ||
198 | 401 | zabudowana | Benjamin Kelson, Samuel Kitsberg, Ray Plaskow, Anna Warren | Częstochowa | Garibaldiego 20 | śląskie | zaplacona, ks hip.255/II | ||
199 | 1281 | dobra ziemskie | Towarzystwo Nieruchomości Kochtschnetz | Kochanowice | śląskie | zaplacone | |||
200 | 1281 | dobra ziemskie | Towarzystwo Nieruchomości Kochtschnetz | Lubecko | śląskie | zaplacone | |||
201 | 1281 | dobra ziemskie | Towarzystwo Nieruchomości Kochtschnetz | Glinica | śląskie | zaplacone | |||
202 | 1281 | dobra ziemskie | Towarzystwo Nieruchomości Kochtschnetz | Kochcice | śląskie | zaplacone | |||
203 | 1418 | majątek ziemski | Clarice de Rothschield | Alfons de Rothschild, Annaberg | Góra Świętej Anny pow Racibórz | adres malo czytelny | śląskie | zaplacone,kw 139 i 86 Kopitan | |
204 | 1439 | dom | Helen H. Kelson | Cieszyn | Armii Czerwonej 35 | śląskie | zaplacone,nr kat 15, 581 | ||
205 | 2091 | dom | W. Silbirger | M. Silbirger | Pszczyna | Rynek 4/5 | śląskie | zaplacone KW tom 1 wykaz 15 poz. 1 rej. 479, 248, dane W.B. | |
206 | 2256 | cegielnia | Carla Gayton | Jan Jacobowitz | Mikołowo / Mikołowice | śląskie | zaplacone | ||
207 | 1975 | dom | H. Straussberg | Chil Strosberg | Stopnica | Plac Targowy | świętokrzyskie | roszczenie oddalone,nie było takich nieruchomości | |
208 | 1975 | dom | H. Straussberg | Chil Strosberg | Stopnica | Staszowska | świętokrzyskie | roszczenie oddalone, nie bylo takich nieruchomości | |
209 | 2176 | plac | Rudy J. Lawton | Elbląg | Wodna 20 | warmińsko-mazurskie | zaplacone | ||
210 | 59 | zabudowana | Clara Bayle | Adolph Asch | Poznań | Wielkie Garbary 28 | wielkopolskie | zaplacone | |
211 | 398 | zabudowana | Maria Bloom | Konin | Plac Zamkowy 9 | wielkopolskie | zaplacone | ||
212 | 652 | zabudowana | Alfred Glencastle | Małgorzata, Zofia, Emilia Glencastle,parcele nr 99,100,3738/615,3739/611 | Piła | Cicha, 1-go Maja | wielkopolskie | zaplacone, ZG-2S-6013/Wb 1/71 | |
213 | 652 | zabudowana | Alfred Glencastle | Małgorzata, Zofia, Emilia Glencastle | Piła | Braner Str. Róg Schmilauer Str. / Buczka | wielkopolskie | zaplacone, SP, parcela nr 4736/417-13, | |
214 | 738 | działka | Fred Glasser | Poznań Łanica | wielkopolskie | zaplacona, SP,kw tom 26 karta 626 wydzielona z 704/16 , kw 9751, | |||
215 | 1802 | zabudowana | Herbert Tuck | Izydor Tuch | Poznań | Plac Działowy 9 – | wielkopolskie | zaplacona SP | |
216 | 1802 | zabudowana | Herbert Tuck | Izydor Tuch | Poznań | Św. Wojciecha 4 | wielkopolskie | zaplacona | |
217 | 1840 | zabudowana | Urlich Emil Tietz, Richard Bruce Tait, Thomas T. Tait | Zygfryda Tietz | Poznań | róg Stary Rynek 64 i Kozia 19 | wielkopolskie | zaplacona, kw cz. 2 nr 10387 dawniej tom 3 karta 64 parcela 237, | |
218 | 1840 | zabudowana | Urlich Emil Tietz, Richard Bruce Tait, Thomas T. Tait | Zygryda Tietz | Poznań | róg Stary Rynek 65 i Kozia 18 | wielkopolskie | zaplacona, SP,kw cz. 2 nr 10388 dawniej tom 3 karta 65 parcela 238, kw 10389, | |
219 | 2065 | zabudowana | Aleksandra M. Milne | Potrzanowo pow. Oborniki | Rogozno,t.2,poz.9 | wielkopolskie | zaplacona,roszczenie powtórne falszywe. | ||
220 | 2089 | zabudowana | Andrzej / Andrew Sommerfield | Piła | Brauerstrasse / Browarna | wielkopolskie | zaplacone,SP,kw tom 130 karta 4397, | ||
221 | 2134 | zabudowana | L. I. Heymann | Poznań | róg Stary Rynek 64 i Kozia 19 | wielkopolskie | zaplacono. SP,kw cz. 2 nr 10387 dawniej tom 3 karta 64 parcela 237, | ||
222 | 2134 | zabudowana | L. I. Heymann | Poznań | róg Stary Rynek 67/9 i Kozia 16/19 | wielkopolskie | zaplacone,SP,kw tom 3 karta 67, | ||
223 | 2134 | zabudowana | L. I. Heymann | Poznań | róg Stary Rynek 65 i Kozia 18 | wielkopolskie | zaplacone, SP,kw cz. 2 nr 10388 dawniej tom 3 karta 65 parcela 238, | ||
224 | 2504 | dom | Louis Stock | Fajbusz Stockmann, nie było potwierdzenia wlasności,k muznano za wyludzanie | Blaszki k. Kalisza | Górny Rynek 26/27 | wielkopolskie | zaplacone, pierwotnie odrzucono, potem WB uwzględnila w zaplacie | |
225 | 2921 | zabudowana | Maria Branson | Józef i Maria Suchorzewski,/gorzelnia Golina/ | Golina pow. Konin | wielkopolskie | zaplacone | ||
226 | 2921 | zabudowana | Maria Branson | Józef i Maria Suchorzewski | Rodelina / Radolina | wielkopolskie | zaplacone | ||
227 | 3006 | gospodarstwo rolne | Aleksandra M. Milne | Napoleon Olszański | Badecz pow. Wyrzysk | wielkopolskie | zaplacone,SP | ||
228 | 501 | działka | H. L. Weiss | Callmann Georg | Szczecin | zachodniopomorskie | zaplacone za działki nr 195 i 197 | ||
229 | 501 | Fabryka | Harry Leonard Weiss | Callmann Georg | Szczecin | Gr. Lastadic 32/33 / Energetyków 32/33 / Łaszowa | zachodniopomorskie | zaplacone,kw tom 10 karta 237 | |
230 | 889 | zabudowana | Edward Tauchert, Scharlotta Tauchert | parcela 19,L.kat.38 | Szczecin | Wielka 7, Podgórna 71 | zachodniopomorskie | zaplacone, zw 2-6013, WB 15-69 | |
231 | 1272 | zabudowana | Herold Percy Romberg | Hermina Subotic | Świnoujście | Cieszkowskiego 4 | zachodniopomorskie | zaplacone,SP, kw 19217 | |
232 | 1309 | zabudowana | Katherine. S. Wilson | Arthur Wilson | Szczecin | Durereweg 35 / Waryńskiego 35 | zachodniopomorskie | zaplacone,roszczenie zgloszone w WB do uznania dla osób trzecich, strony uznaly. | |
233 | 2315 | hotel Remus | Paul Hugo George Rexilius | Białogard | Rynek 1 i 2 | zachodniopomorskie | zaplacone | ||
x | x | x | x | x | x | x | x | ||
Opracował dr Ryszard Ślązak |
Gdyby przyszło panu w trzech zdaniach określić zjawisko reprywatyzacji, to co by pan powiedział?
– Reprywatyzacja w zasadzie jest zwrotem tego, co zostało znacjonalizowane, przejęte przez państwo. Istnieje też termin reprywatyzacja ze zbyciem, czyli zrzeczenie się przez państwo własności przez przekazanie jej w prywatne ręce, przede wszystkim w odpłatnej formie. U nas sama terminologia reprywatyzacji nie jest jednoznaczna, nie określono jasno jej zakresu i stąd mamy z nią problemy zarówno wewnątrz kraju, jak i na arenie międzynarodowej.
Większe problemy są w Polsce czy w stosunkach z innymi państwami?
– Można powiedzieć, że w relacjach międzynarodowych te sprawy zostały generalnie uregulowane. I to przed dziesiątkami lat, bo zaraz po zakończeniu wojny. Kiedy bowiem tylko władze polskie wydały dekrety nacjonalizacyjne, państwa zachodnie, najpierw Wielka Brytania i Francja, a w ślad za nimi inne, zaraz upomniały się o swoje mienie przedwojenne objęte nacjonalizacją. Wielka Brytania i Francja już w czerwcu 1946 r. poinformowały władze w Warszawie, że mamy w stosunku do nich zobowiązania z tytułu utraconego przez nie mienia i naruszenia ich interesów w naszym kraju.
6 mln funtów dla Brytyjczyków
Skoro te kraje wystąpiły z roszczeniami, to w pewnym sensie uznały nacjonalizację za akt dopuszczalny?
– Uznały zarządzenia nacjonalizacyjne za akty prawne, bo uznały powojenny rząd krajowy, nawiązały z nim stosunki dyplomatyczne, choć podkreślały, że nacjonalizacja w rażącym stopniu narusza ich interesy ekonomiczne w Polsce. Dlatego zgłaszały roszczenia. I po zadośćuczynieniu ich roszczeniom uznały utratę swoich interesów za wypłatą odszkodowań za proces historycznie i ostatecznie rozwiązany, który przestał istnieć w stosunkach międzypaństwowych i w opinii publicznej ich społeczeństw.
Dlaczego Polska zgodziła się na negocjacje w sprawie odszkodowań, przecież nacjonalizacja przemysłu ich nie zakładała?
– Jeżeli nacjonalizowano zakłady na mocy ustawy z 3 stycznia 1946 r., rzeczywiście była to nacjonalizacja bez odszkodowań, ale rodziła ona poważne skutki międzynarodowe. W okresie międzywojennym w przemyśle, handlu, niemal w całej gospodarce, udział kapitału zagranicznego był znaczny. Polska bardzo szybko zgodziła się na propozycje brytyjskie i francuskie i na rozmowy w sprawie regulacji odszkodowań, a w konsekwencji na ich zapłatę, bo dla ówczesnych władz krajowych ważne było nawiązanie normalnych i pełnych stosunków dyplomatycznych z państwami zachodnimi. Co prawda Wielka Brytania stosunkowo szybko uznała rząd lubelski, ale nie było od razu jej pełnego przedstawicielstwa dyplomatycznego w Warszawie. W momencie rozpoczęcia rozmów odszkodowawczych z Warszawy do Londynu wyjeżdżała misja dyplomatyczna i nasza placówka w Wielkiej Brytanii zaczynała funkcjonować, choć nie w pełnym zakresie. Te rozmowy z Brytyjczykami rodziły praktycznie pełne uznanie międzynarodowe, rozszerzające się na inne kraje europejskie i na kraje brytyjskiej Wspólnoty Narodów, na jej terytoria zamorskie czy protektoraty.
Długo trwały rozmowy w sprawie odszkodowań?
– Z Wielką Brytanią pierwszy protokół porozumienia podpisano w 1949 r., a ostateczną umowę odszkodowawczą w roku 1954. Określono w niej ostateczną wysokość odszkodowania na kwotę prawie 6 mln ówczesnych funtów szterlingów, co dzisiaj daje równowartość ok. 3 mld dol. amerykańskich.
Jak szacowano majątek, za który mieliśmy zapłacić?
– Kraj zgłaszający roszczenie do jakiegoś mienia pozostałego w granicach powojennej Polski najpierw musiał to mienie zinwentaryzować według tytułów do prawa własności. Ustalić, co było czyje, jakie mienie i z jakiego tytułu prawnego należało np. do firm brytyjskich i do poszczególnych przedwojennych i powojennych obywateli. I tak wyszło, że np. Barclays Bank miał w okolicach Warszawy pewną nieruchomość, że mieli prawo do wieżowca Prudential przy pl. Napoleona w Warszawie (później hotel Warszawa przy pl. Powstańców Warszawy). Brytyjczycy przysłali do Warszawy swoich ekspertów, podobnie jak Francuzi czy później Amerykanie, którzy wspólnie z polskimi ekspertami wszystko to oceniali i wyceniali. Do wyceny przyjęto ostatecznie poziom polskich cen z września 1939 r., choć pierwotnie Brytyjczycy proponowali ceny brytyjskie. Warto wiedzieć, że ówczesny pieniądz, zarówno funt brytyjski, jak i polski złoty, miał parytet wyrażony w złocie, a uncja złota w 1935 r. kosztowała 35 zł przedwojennych. Cena uncji złota z 1939 r. wzrosła do roku 2012 aż 37 razy i wartość odszkodowania powinna zostać przeszacowana, aby każdy miał wyobrażenie, jaki koszt poniosły wyniszczone wojną naród i państwo.
Były jakieś inne problemy?
– Brytyjczycy żądali odszkodowania za mienie obywateli brytyjskich, uznając przy tym, że termin obywatel brytyjski obejmuje obywateli Wielkiej Brytanii i wszystkich jej terytoriów zamorskich, łącznie z Palestyną. Dlatego jeśli ktoś miał tytuł do własności lub zginął w czasie wojny, a jego spadkobierca był obywatelem brytyjskiej Wspólnoty Narodów, mógł zgłosić swoje roszczenia aż do 1954 r., kiedy to definitywnie zakończono proces odszkodowawczy z tym państwem. Polacy nie dochodzili, czy zgłaszający roszczenia jest obywatelem brytyjskim i od kiedy, nie mieliśmy prawa tego weryfikować. Na liście żądań brytyjskich było więc np. bardzo dużo nazwisk Żydów niemieckich, którzy mieli nieruchomości na Ziemiach Odzyskanych. Tu muszę powiedzieć, że za mienie z Ziem Odzyskanych Polska miała nie płacić żadnych odszkodowań, ale Wielka Brytania i inne kraje mocno naciskały i dlatego na liście rekompensat jest bardzo dużo pozycji np. z Wrocławia czy z Gdańska, który przed wojną był przecież wolnym miastem.
Jaka była wycena nieruchomości, które w czasie wojny zostały zburzone i spalone?
– Tu było trochę łamigłówek, ponieważ – prawdę mówiąc – Brytyjczycy początkowo się kompromitowali, przedkładali niesprawdzone wnioski, z błędami. Gdy rozpoczęły się rozmowy, władze brytyjskie ogłosiły, żeby osoby, które straciły w Polsce jakąś własność, składały wnioski o odszkodowanie. W początkowym okresie większość składających takie wnioski pisała, że są to nieruchomości zabudowane. Po weryfikacji okazywało się, że w wielu przypadkach na wskazanej nieruchomości nie było żadnych budynków, że dana parcela nigdy nie była zabudowana. Dlatego potem wszystko to było weryfikowane przed przyjęciem do wycen i zapłaty. Jeżeli chodzi o wartość spalonych, zniszczonych budynków, to z udziałem ekspertów brytyjskich oceniano stopień ich zniszczenia. Trzeba przyznać, że ówczesny szacunek wartości ocalałego mienia był rzetelny.
Węgiel dla Francji
Ten mechanizm rozmów i szacunków powielono w stosunku do Francji.
– Z Francją było trochę więcej problemów, ponieważ przed wojną w Polsce był większy udział kapitału francuskiego, więcej też było spadkobierców. Tu też obowiązywała zasada, że kto jest obywatelem francuskim, ten może występować o odszkodowanie za utracone w Polsce mienie. Francja w stosunku do Polski była bardzo rygorystyczna i natychmiast po ogłoszeniu nacjonalizacji żądała odszkodowań za utracone mienie francuskich instytucji i obywateli. Była w kryzysie, miała zniszczone górnictwo, żądała więc spłaty węglem, i to tym najlepszym, koksującym. Polska nie miała wtedy dużych zdolności wydobywczych z powodu braku odpowiedniej liczby górników, a także poważnych zniszczeń kopalni Górnego Śląska. Te dwie umowy, z Francją i Wielką Brytanią, stały się podstawą do powołania przez polskie władze karnych młodzieżowych brygad górniczych do przymusowego i bezpłatnego wydobywania węgla. Dlatego eksport węgla do Francji w ramach zapłaty odszkodowania tylko w małym stopniu był ujmowany w naszej statystyce, bo chodziło o to, żeby nie podawać, że wydobywają go więźniowie.
W II Rzeczypospolitej była też własność niemiecka.
– Na trzech konferencjach Wielkiej Trójki zobowiązano Niemcy do wypłaty odszkodowań, poza tym na podstawie dekretów z 1946 r. mienie poniemieckie, również z mocy prawa międzynarodowego, przechodziło na własność państwa polskiego. I ta sprawa jest raz na zawsze rozstrzygnięta. Ale tu mamy inną kwestię, mianowicie dziwnym zbiegiem okoliczności Polska we wszystkich umowach odszkodowawczych z 12 państwami Zachodu przyjęła na wniosek zagranicznych organizacji żydowskich życzliwą postawę dla mniejszości i diaspory żydowskiej, deklarując, że uwzględni odszkodowania dla spadkobierców Żydów niemieckich za utracone przez ich krewnych mienie na polskich Ziemiach Odzyskanych. Jak obiecano, tak zrobiono, odszkodowanie bez wiedzy narodu zostało wypłacone, i to prawie wszystkim krajom, z którymi zostały zawarte umowy odszkodowawcze. Odszkodowania te były pozaprawne. Ziemie zachodnie i północne zostały odzyskane na podstawie prawa międzynarodowego, tzw. pierwotnego, i przeszły na własność państwa polskiego bez żadnych odszkodowań dla kogokolwiek.
Mienie żydowskie w umowie z USA
Największe problemy były chyba z Amerykanami.
– Nie. Z Ameryką rozmowy były stosunkowo krótkie i chyba najłatwiejsze. Do tych rozmów byliśmy przygotowani, a nasi eksperci mieli już doświadczenia z negocjacji z innymi krajami, ponadto skończył się okres ostrego stalinizmu i byliśmy po przemianach 1956 r. Tak myślę.
To czemu Amerykanie ociągali się z wystąpieniami odszkodowawczymi?
– Myślę, że decydujący wpływ miała tu zimna wojna. Problemy z Amerykanami były większe nie dlatego, że byli bardziej hardzi w negocjacjach, ale dlatego, że inna była skala amerykańskiego mienia i wysokości odszkodowania. Jeżeli na ostatecznej liście załącznikowej z Wielką Brytanią znalazło się 240 pozycji, to na liście amerykańskiej było ich ponad 7,5 tys. i obejmowały one niemal wyłącznie mienie osób indywidualnych. Proces weryfikacji majątku przy tej umowie był sprawniejszy, choćby z tego względu, że mieliśmy już niemal pełną inwentaryzację nieruchomości, do czego administrację terenową zobowiązywał dekret o mieniu poniemieckim. Poza tym Amerykanie przysłali grupę ekspertów, którzy byli tu prawie pół roku, co znacznie ułatwiało weryfikację pozycji roszczeniowych i skracało termin zawarcia ostatecznej umowy. Nastąpiło ono w 1960 r. i była to ostatnia tego rodzaju umowa.
Jest jeszcze sprawa mienia żydowskiego, którą mocno podnosi Światowy Kongres Żydów.
– Jak już wspomniałem, udział kapitału amerykańskiego w przedwojennej gospodarce polskiej był chyba największy ze wszystkich krajów. Umowa z USA obejmowała głównie osoby fizyczne i ich różnorodne mienie: grunty, place miejskie i wiejskie, należności z tytułu akcji i udziałów w różnorodnych spółkach, mieszkania w kamienicach, nieruchomości zabudowane i niezabudowane, a także np. należności nieuregulowane przez Polaków i polskie instytucje według stanu na wrzesień 1939 r. Można nawet stwierdzić, że roszczenia te dotyczyły niemal wyłącznie osób narodowości żydowskiej.
Kombinatorzy z Giesche
I teraz jesteśmy w III RP. Mamy proces występowania o własność, za którą na mocy umów międzypaństwowych Polska już zapłaciła.
– Te roszczenia to kwestia bardziej publiczna, może nawet bardziej propagandowa niż ekonomiczna. Kongres Żydów Amerykańskich czy inne organizacje żydowskie, głównie w Ameryce, występują w zasadzie nie o zwrot faktycznego mienia, tylko o odszkodowanie pieniężne dla mniejszości żydowskiej ogółem. Nie określają, za jakie mienie ma to być odszkodowanie; wiedzą, że zostało już zapłacone za mienie majątkowe, a także za rachunki bankowe czy za polisy ubezpieczeniowe. W prawie międzynarodowym nie ma takiego pojęcia, takiej kategorii grupy narodowościowej niezidentyfikowanych właścicieli. Prawo własności dotyczy jednostek, a nie grupy etnicznej, dlatego minister Radosław Sikorski miał rację, stanowczo mówiąc w odpowiedzi na te żądania, że wszelkie odszkodowania za mienie pożydowskie zostały ostatecznie zapłacone na mocy 12 umów międzypaństwowych. Poza tym z tego, co wiem, organizacje żydowskie chcą wypłacenia odszkodowań także tym, którzy nie mają odpowiedniej dokumentacji, nie są w stanie udowodnić, że kiedykolwiek to mienie posiadali, tzw. anonimowym właścicielom i anonimowym spadkobiercom, których co roku dziwnie przybywa.
Czyli może tu wystąpić zjawisko wyłudzania.
– I to ma miejsce, nie tylko w wydaniu przedwojennych mniejszości narodowych. Np. organizacje żydowskie w USA chcą uznania, że wystarczy, iż ktoś oświadczy, że on, jego rodzice, pradziadkowie czy inni spokrewnieni posiadali jakieś mienie w przedwojennej Polsce. W tej sytuacji władze polskie słusznie uznały, że ludzie ci powinni występować do sądów, bo one są władne rozstrzygać dowodowo te sprawy i orzekać, kto ma prawo do przedmiotowej własności czy należności. I są oczywiście takie postępowania. W związku z tym pojawiły się kwestie, które wielu osobom się nie podobają. Chodzi np. o upublicznienie odszkodowania wypłaconego za zinwentaryzowane mienie, określone położeniem geograficznym, ewidencją, adresem.
Dlaczego to się nie podoba?
– Bo różnego rodzaju kombinatorom przeszkadza w bezprawnym odzyskiwaniu już spłaconego mienia, odbudowanego, rozbudowanego czy zmodernizowanego budynku. Oni dobrze wiedzą, że dana nieruchomość w obecnym stanie ma znacznie wyższą wartość niż w 1939 r. I tak z jednej strony mówi się, że pewne nieruchomości są na liście amerykańskiej i zapłacono za nie odszkodowanie (jak za budynek z narożnika Alej Ujazdowskich i Mokotowskiej), z drugiej słyszymy, że są one oddawane. Powinno to zostać sprawdzone.
Dużo jest takich przypadków zwrotu?
– Trudno mi jednoznacznie ocenić, ale myślę, że niemało i nie tylko w Warszawie. Podam przykład: przed wojną na Śląsku istniała spółka Giesche, widziałem jej akcje z 1917 r. Większościowy udział miał w niej kapitał amerykański. W czasie wojny została niemal zupełnie zniszczona, a w 1960 r. ujęto ją w umowie odszkodowawczej ze Stanami Zjednoczonymi. Akcje tej spółki były pisane w przepięknym stylu barokowym i to budziło zainteresowanie różnych kolekcjonerów. Po uzgodnieniach i przyjęciu tej spółki do odszkodowania zbędne już dokumenty były wywożone do papierni w Konstancinie-Jeziornie na przemiał. Wcześniej część zarchiwowano, część rozdano, kto chciał, mógł je brać. W ostatnich latach część tych akcji nabyli kombinatorzy. Po nabyciu zarejestrowali spółkę o tej samej nazwie, Giesche, i wystąpili do prezydenta Katowic o zwrot jej przedwojennego majątku, głównie terenów miejskich. A kiedy władze Katowic uznały, że zwrot jest niemożliwy (na tym terenie jest dziś osiedle), domagali się 371 mln zł odszkodowania. Władze miasta odmówiły, więc poszli do sądu. Kiedyś pytano mnie, co z tym zrobić. Powiedziałem, że trzeba sięgnąć do archiwów MSZ, MSP czy Ministerstwa Finansów, byłych wojewódzkich rad narodowych czy prezydenta m.st. Warszawy i sprawdzić listę amerykańską. Tak zrobiono i oczywiście okazało się, że za to mienie już zapłaciliśmy. Sąd potwierdził, że pozostałość po tej spółce jest własnością skarbu państwa. Kombinatorzy mają teraz sprawę karną o próbę wyłudzenia własności skarbu państwa o dużej wartości.
Niech ludzie się dowiedzą
Co należy zrobić, by do takich przekrętów nie dochodziło?
– Trzeba podać do publicznej wiadomości, że sprawy majątkowe, w tym mniejszości żydowskiej, są międzypaństwowo i międzynarodowo uregulowane, upublicznić adresy nieruchomości, za które już zapłaciliśmy. Należałoby podać do wiadomości publicznej, co zostało zwrócone jako rzekomo dotychczas nieobjęte odszkodowaniem. Niech nikt nie myśli, że nie ma śladu, odpowiedniej dokumentacji o mieniu objętym odszkodowaniami. Posiadały i powinny ją posiadać centralne i terenowe organy państwa.
Czy w sprawach dotyczących zwrotu mienia, mniej lub bardziej uzasadnionych, można mówić o dużej niewiedzy aparatu gospodarczego i sprawiedliwości w Polsce?
– Nawet o bardzo dużej niewiedzy. Stąd apele kierowane do Jarosława Gowina, ówczesnego ministra sprawiedliwości, o to, żeby przynajmniej sądy miały te umowy międzypaństwowe. Sądy w postanowieniach w ogóle nie biorą pod uwagę, że w ciągu 10 lat można było zgłosić swoje roszczenia i odzyskać własność lub ekwiwalent pieniężny. Z tej procedury niewielu skorzystało. Obecnie żadne roszczenia nie powinny być uwzględniane, bo okres upominania się o zwrot w takiej czy innej formie znacjonalizowanego mienia dawno minął. Żądania zwrotu mienia objętego umowami odszkodowawczymi, jako spłaconego, mają charakter przestępczy, co powinno być z całą mocą prawa tępione.
Należy się spodziewać, że niebawem rozpocznie się kwestionowanie reformy rolnej i pojawią się sprawy o zwrot lub wypłatę odszkodowań za rozparcelowane majątki.
– Reforma rolna jest nie do podważenia, ma charakter ostateczny. Sprawa jest zamknięta.
Na pewno?
– Wyroki wszystkich polskich instancji sądowych ją usankcjonowały. Pozostaje jedynie kwestia dworków, zamków czy pałaców. Dziś, po orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącego reformy rolnej, wiemy, że nacjonalizacja dworków, pałaców i innych tego typu obiektów wraz z przylegającymi parkami była bezprawna. Według sądu, reforma rolna miała objąć tylko grunty rolne wraz z zabudowaniami gospodarczymi potrzebnymi na cele rolne, a więc chlewniami, oborami, stodołami, gorzelniami, młynami, wiatrakami, spichlerzami czy nawet pomieszczeniami pracowników rolnych, czyli tym, co bezpośrednio służyło celom gospodarstwa rolnego. I teraz państwo ma duży problem, bo w międzyczasie zbywało te dworki i pałace pozostające często w dyspozycji pegeerów. Czy te obiekty będą odzyskiwane od tych, którzy nabyli je w dobrej wierze? Chyba nie. Inne powinny być zwracane lub państwo będzie zmuszone wypłacić za nie odszkodowanie albo zakupić je na cele społeczne z potrąceniem kosztu odbudowy, remontów czy konserwacji, czego w dotychczas prowadzonych sprawach o zwrot nasze sądy w ogóle nie uwzględniają.
Czy ci, którzy w PKWN tworzyli dekret o reformie, myśleli, że nacjonalizacja dotyczy również owych dworków i pałaców?
– Sam dekret kwestii tych nieruchomości nie precyzował, jedynie wielkość podlegającą parcelacji, tj. od 50 ha, a na Ziemiach Odzyskanych 100 ha. Dopiero później, w zarządzeniu wykonawczym ministra rolnictwa, precyzowano zasady przejmowania całości majątków ziemskich wraz z dworkami, zamkami czy pałacami i ich parkami. I na ten dokument najczęściej powołują się byli właściciele lub ich spadkobiercy.
Lub różnego rodzaju cwaniacy, którzy wykorzystując niewiedzę urzędników i sędziów, wyłudzają mienie, szczególnie w miastach.
– W zasadzie jest, jak pan powiedział.
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy