Nagroda im. Andrzeja Urbańczyka dla prof. Andrzeja Walickiego
Sam o sobie powiedział, że „rozsmakował się w odtwarzaniu historycznego życia idei”. I zaczął robić to tak dobrze, z taką logiką i jasnością wywodu, że kolejne jego książki pochłaniane są z apetytem przez liczne grono uczniów i przyjaciół.
Prof. Andrzej Walicki, światowej sławy historyk idei, jeden z najwybitniejszych humanistów polskich XX w., gdy odbierał w Krakowie Nagrodę im. Andrzeja Urbańczyka, powiedział, nawiązując do postawy tragicznie zmarłego dziennikarza i polityka lewicowego, że łączy go z nim przekonanie, iż o przeszłości nie wolno zapominać, ale trzeba też starać się ją zrozumieć.
Ale zanim Laureata dopuszczono do głosu, musiał uzbroić się w cierpliwość i wysłuchać, co o jego pracy myślą uczestnicy spotkania w pięknej Sali Fontanny Muzeum Historycznego. Prof. Bronisław Łagowski przypomniał, że „na olbrzymi dorobek naukowy laureata składają się nowatorskie i odkrywcze studia z zakresu filozofii i myśli społecznej w Rosji i w Polsce, a także analizy filozofii Karola Marksa, z których na podkreślenie zasługuje szczególnie fundamentalne dzieło „Marksizm i skok do królestwa wolności”. Do kanonu nauk społecznych i humanistycznych weszły takie dzieła jak: „W kręgu konserwatywnej utopii”, „Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu” i „Historia filozofii rosyjskiej od Oświecenia do marksizmu”. Niezwykle owocne były badania prof. Walickiego nad polską filozofią i myślą społeczną. Opublikował z tego zakresu szereg prac, które zmieniły obraz polskiego romantyzmu (tak jak książka „Filozofia i mesjanizm”)”.
Jest autorem ważnych prac na temat teorii narodu; z jego nazwiskiem łączy się pojęcie liberalnej koncepcji narodu. Zdaniem prof. Łagowskiego, jako myśliciel i pisarz polityczny prof. Walicki wpisuje się w tradycję liberalną i socjalną, broni politycznego realizmu w opozycji do polityki moralistycznej i nacjonalistycznej. W autobiografii intelektualnej „Zniewolony umysł po latach” precyzyjnie zanalizował sytuację inteligencji polskiej, m.in. na przykładzie własnym w okresie Polski Ludowej. Walicki świadomie wybrał drogę uczonego – zaangażowanego w sprawy społeczne i narodowe, a zarazem nieodstępującego na krok od wymagań naukowej ścisłości i obiektywizmu. „Wolność, na jakiej najbardziej mu zależy, to wolność myśli, której trzeba bronić nie tylko przed jawną przemocą, ale także przed naciskami psychologicznymi, stosowanymi często przez agresywnych moralistów”, mówi prof. Łagowski.
Prezydent Krakowa, prof. Jacek Majchrowski, uznał prof. Walickiego za prawdziwego mistrza w fachu uczonych. Jego prace naukowe nacechowane są niezwykłą wrażliwością społeczną, a on sam jest człowiekiem bardzo tolerancyjnym i otwartym. Doceniają go liczne środowiska naukowe najlepszych uniwersytetów europejskich i amerykańskich.
Popularności i szacunku, jakimi cieszy się prof. Walicki w USA, doświadczył także prezydent Aleksander Kwaśniewski, który opowiedział o wielu wyrazach uznania dla dorobku Profesora, z jakimi spotyka się w czasie swoich odczytów na amerykańskich uczelniach.
Gratulując prof. Andrzejowi Walickiemu nagrody, liczymy na jego kolejną publikację na naszych łamach. Żyjemy bowiem w takich czasach, że kontakt z kimś tak wybitnym w zupełnie innej perspektywie stawia naszą, dość ponurą rzeczywistość.
Fundacja im. Andrzeja Urbańczyka powstała kilka miesięcy po jego tragicznej śmierci w 2001 r. Postawiła sobie za cel kontynuowanie idei i pomysłów oraz propagowanie stylu tego wybitnego polityka lewicy. W gronie założycieli znalazły się osoby ze świata kultury, nauki i polityki, m.in. prof. Jacek Majchrowski – prezydent Krakowa, Marek Borowski – były marszałek Sejmu, Andrzej Celiński – były minister kultury. Pracami zarządu fundacji, nieprzerwanie od jej założenia, kieruje Wojciech Filemonowicz – sekretarz generalny SdPl. Zakres działania fundacji wytyczyły inicjatywy Andrzeja Urbańczyka. Najważniejszym zaś wydarzeniem jest corocznie wręczana nagroda.
Dotychczasowymi jej laureatami są: Kazimierz Kutz, prof. Bronisław Łagowski, Janina Paradowska i prof. Karol Modzelewski. Fundacja realizuje także wiele innych programów, kontynuując w ten sposób pomysły Urbańczyka. W ramach programu „Internet dla bibliotek” Wojciech Filemonowicz oraz jego współpracownicy pozyskali sprzęt na ufundowanie ponad 1000 stanowisk komputerowych zapewniających bezpłatny dostęp do internetu w bibliotekach publicznych i szkolnych. W ramach programu „Moja pracownia komputerowa” przekazano wiele pracowni komputerowych małym szkołom z terenów wiejskich. Fundacja, wraz z tarnowskim oddziałem Stowarzyszenia Kuźnica, organizuje także corocznie wypoczynek dla młodzieży z najuboższych rodzin w Rabce-Zdroju.
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy