Unie kredytowe – od marek i fenigów do bilionów dolarów

Polskie SKOK-i mają wysoką pozycję w Światowej Radzie Unii Kredytowych. Grzegorz Bierecki jest wiceprzewodni­czącym tej instytucji

Pierwsze spółdzielcze związki kredytowe powstały w XIX w. w Niemczech. Z ich początkami nierozerwalnie zwiąane są dwa nazwiska – Franza Hermana Schulzego-Delitzscha i Frie­dricha Wilhelma Raiffeisena. Idea groma­dzenia oszczędności gospodarzy wiejskich i uboższych mieszczan w kasach spółdziel­czych bardzo szybko zyskała popularność w Europie. W będącej pod zaborami Polsce rozkwitła za sprawą księży Piotra Wawrzy­niaka i Augustyna Szamarzewskiego oraz Franciszka Stefczyka, historyka, nauczy­ciela szkoły rolniczej w Czernichowie kolo Krakowa.

Na przełomie XIX i XX w. idea kas spółdzielczych za sprawą emigrantów z Niemiec

trafiła za ocean.

W Stanach Zjednoczonych zaczęli oni za­kładać dobrze sobie znane kasy. W 1934 r. powstało Credit Union National Association (CUNA) – Krajowe Stowarzyszenie Unii Kredytowych – skupiające już okrze­płe i działające na podstawie ustawy Fede­ral Credit Union Act podpisanej przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta 26 czerwca tego samego roku.

Amerykańskie instytucje szybko rosły w siłę i zyskiwały na znaczeniu dzięki zgro­madzonym aktywom. W 1954 r. ówczesny prezes i dyrektor generalny Roy Bergengren zwrócił się do przedstawicieli kas z wnioskiem o rozszerzenie działalności CUNA o pomoc dla podobnych organizacji zagranicznych.

Amerykanie dysponowali wówczas zarów­no dobrze przygotowaną kadrą, jak i środka­mi. Bergengren wierzył, że możliwe – i ko­nieczne – jest wspieranie organizacji spółdzielczych jako część szerszego programu

budowy nowoczesnych gospodarek

w krajach rozwijających się. Liczył też na zaangażowanie się organizacji spółdzielczych działających w Kanadzie i Europie Zachodniej.

W ciągu kilku lat udało mu się przekonać do tej idei partnerów po obu stronach Atlan­tyku, a co ważniejsze, rząd Stanów Zjedno­czonych, który uznał, że pomoc unii kredy­towych jest równie istotna jak działalność powołanej w tamtym czasie Amerykańskiej Agencji ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID).

W lalach 60. amerykańskie unie kredyto­we wspólnie z europejskimi i kanadyjskimi partnerami zrobiły wiele na rzecz rozpropa­gowania idei spółdzielczości na świecie. Na początku 1970 r. zaczęła nabierać kształtów organizacyjnych idea powołania mię­dzynarodowej organizacji skupiającej działające na świecie kasy spółdzielcze i unie kredytowe.

9 listopada 1970 r. powstała World Council of Credit Unions (WOCCU) – Światowa Rada Unii Kredytowych, która oficjalnie rozpoczęła działalność 1 stycznia 1971 r. Za głównie cele organizacja uznała

promocję wolności gospodarczej

oraz rozwoju spółdzielczości finansowej na całym świecie. Swe cele chciała osiągać poprzez edukację, współpracę i wspieranie lokalnych projektów.

Dziś bieżącą działalnością Światowej Rady Unii Kredytowych kieruje 15-osobowa Rada Dyrektorów, na czele której stoją Amerykanin Barry Jolette oraz dwóch jego zastępców – Peruwiańczyk Manuel Rabines Ripalda i Polak Grze­gorz Bierecki.

W Radzie Dyrektorów WOCCU najlicz­niej reprezentowani są Amerykanie, co ła­two wyjaśnić tym, że główne biura organi­zacji mieszczą się w Madison w stanie Wisconsin i Waszyngtonie, oraz faktem, że amerykańskie unie kredytowe są najsil­niejsze zarówno pod względem liczby członków – do tamtejszych SKOK-ów nale­ży ponad 40% aktywnych zawodowo Ame­rykanów – jak i zgromadzonych aktywów- ponad bilion dolarów.

Działalność Rady Dyrektorów kontrolu­je 56 delegatów z 37 krajów. Polskie SKOK-i reprezentują w tym gremium pa­nowie Grzegorz Bierecki i Grzegorz Buczkowski. Najliczniejsze reprezentacje naro­dowe w radzie mają oprócz Stanów Zjednoczonych Wielka Brytania i Kanada. Sil­na jest też reprezentacja krajów Ameryki Południowej. W najbliższych latach z pew­nością wzrośnie liczba delegatów z krajów Afryki, w których idea spółdzielczości fi­nansowej zyskuje sympatyków.

World Council of Credit Unions

WOCCU w liczbach

Kraje – 97

Unie Kredytowe – 49.330

Członkowie – 183.916.050

Oszczędności (w dol.) – 1.145.851.168.440

Pożyczki (w dol.) – 911.752.609.009

Rezerwy (w dol.) – 119.738.181.486

Aktywa (w dol.) – 1.353.602.749.986

Źródło: Statistical Report, WOCCU, 2009