Zieloni wojownicy

Ekolog przykuty do drzewa to już przeszłość

Organizacje ekologiczne walczą nie tylko o ochronę środowiska naturalnego, chcą też ochronić człowieka przed nim samym, przed jego słabościami, krótkowzrocznością i bezmyślnością.
W Polsce działa ok. 700 pozarządowych organizacji ekologicznych. Najczęściej powstają jako reakcja na lokalną inwestycję – budowę hipermarketu, osiedla czy drogi – niszczącą cenny przyrodniczo zakątek. W sporze z inwestorami czy przedstawicielami administracji państwowej bronią tych, którzy sami nie mogą się wypowiedzieć, walczą w imieniu drzew, ptaków i zwierząt. Dzięki nim wielokrotnie udawało się znaleźć rozwiązania, które uwzględniały racje społeczne, środowiskowe i inwestora.
Ekolodzy działają głównie na polu lokalnym. Wiedzą, jaki jest stan środowiska w ich regionie, jakie są jego słabe i silne strony, czyli o co powinni walczyć w pierwszej kolejności.
To dzięki wysiłkom zielonych podniosła się świadomość ekologiczna Polaków. Choć nie jest ona wciąż wystarczająco wysoka, ważne jest, że zrobiono pierwsze, najważniejsze kroki w tym kierunku. Ekolodzy przygotowując lekcje ekologii dla najmłodszych, które często odbywają się na łące czy w lesie, organizują uliczne happeningi zwracające uwagę na konkretne problemy środowiska, wydają książki i biuletyny, umieszczają w Internecie informacje dotyczące sposobów ochrony otaczającego nas świata. Uświadamiając, jaki jest stan środowiska, przekonują, że warto zmienić nasz sposób bycia, mentalność i podejście do problemów ekologii.

Zielone pięści

Ekologów często oskarża się jednak o bezkompromisową walkę na rzecz przyrody, wręcz o radykalizm działań. Zarzuca się im niekiedy, że chcą na siłę uszczęśliwić człowieka, „dla jego dobra” odebrać mu to, do czego się przyzwyczaił i dzięki czemu jego życie stało się wygodniejsze. Cele ekologiczne nie mogą stać wyżej od celów humanistycznych – twierdzą oponenci. Ale zieloni przekonują, że człowiek dążąc do przepychu, nadmiaru dóbr, bez których mógłby się obyć – np. klimatyzacji w domu czy samochodzie, dezodorantów odświeżających powietrze, kiedy można po prostu otworzyć okno i wywietrzyć mieszkanie – sam ściąga na siebie katastrofę. Często bez świadomości zła, jakie czyni, a przez zwykłą bezmyślność. Ekolodzy nie namawiają do życia w jaskiniach, ale do rozsądnego korzystania z dóbr przyrody. Bo czy rezygnacja z samochodu i przesiadka do autobusu lub na rower to rzeczywiście cofnięcie się cywilizacyjne i aż tak wielkie poświęcenie? Nie, to postępowanie człowieka odpowiedzialnego – przekonują.
Zresztą sposób działania organizacji ekologicznych w ciągu ostatnich lat się zmienił. Na początku lat 90. walczący ekolog był długowłosym człowiekiem – z którym praktycznie niemożliwa była rozmowa – przykutym do drzewa, koparki czy oblewającym farbą futra. Dziś takie działanie jest obce prawdziwym zielonym. Nie przynosi to efektów, a jedynie zniechęca innych zarówno do samej organizacji, jak i do działania w niej. Dziś – jak mówią ekolodzy – skończył się czas siedzenia na drzewach. Teraz walczy się o nie, pukając do drzwi inwestorów, urzędników państwowych i przekonując decydentów o konieczności dbania o środowisko. Dopiero gdy rozmowy kończą się niczym, organizuje się protesty i wysyła petycje.
Jednym z najważniejszych celów organizacji ekologicznych jest edukacja, bo tylko człowiek rozumiejący prawa środowiska naturalnego może je respektować. Chodzi nie tyle o podsunięcie kolejnej książki o przyrodzie, choć informacja o (nie)czystości powietrza, rzek czy gleby też jest istotna, ale o pokazanie piękna natury.


Czym zajmują się organizacje ekologiczne:
– podnoszeniem świadomości ekologicznej mieszkańców,
– inicjowaniem działań proekologicznych,
– popularyzacją wiedzy przyrodniczej,
– propagowaniem zdrowego stylu życia oraz postaw przyjaznych środowisku,
– współpracą z placówkami oświatowymi, lokalnymi zakładami pracy, ludźmi działającymi na rzecz środowiska,
– gromadzeniem i udostępnianiem informacji,
– organizowaniem spotkań i seminariów dotyczących ochrony środowiska,
– pomocą każdemu, komu zależy na stanie środowiska.


Gdzie można się zwrócić?
Organizacji ekologicznych, do których warto się zwrócić, jest tak dużo, że na wymienienie ich nie starczyłoby miejsca, dlatego przedstawiamy tylko niektóre z nich:

Liga Ochrony Przyrody
Polski Klub Ekologiczny
Biuro Wspierania Lobbingu Ekologicznego
Centrum Edukacji Ekologicznej w Kwidzynie
Federacja Zielonych Gaja
Fundacja Polska Unia Gospodarki Odpadami
Fundacja Kultury Ekologicznej
Instytut na Rzecz Ekorozwoju
Lubuski Klub Przyrodników
Międzynarodowa Koalicja dla Ochrony Polskiej Wsi
Mazowieckie Towarzystwo Ochrony Fauny
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Polska Zielona Sieć
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie
Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne
Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Ruch Ekologiczny im. Św. Franciszka z Asyżu
Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu”
Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Klub Gaja
Stowarzyszenie Zielona Kultura
Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno-Ekologicznych Ruch na rzecz Ziemi
Szkoła Przyrody – Towarzystwo Edukacji Holistycznej
Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty
Związek Stowarzyszeń Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej

 

Wydanie: 2002, 28/2002

Kategorie: Ekologia

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy