Nadesłane do redkacji

Stanisław Wasylewski
Życie polskie w XIX wieku
Iskry, Warszawa 2008

Stanisław Wasylewski (1885-1953), felietonista, autor książek, artykułów prasowych i słuchowisk, uznanie czytelników zyskał barwnym stylem, w jakim opisywał wyszukiwane przez siebie intrygujące fakty i ciekawostki historyczne. Zbiór \”Życie polskie w XIX wieku\”, opublikowany dopiero po jego śmierci, to podsumowanie wieloletnich badań autora nad dziejami polskiej kultury i obyczajów. Obecne wydanie zostało uzupełnione wstępem krytycznym Janusza Tazbira, posłowiem Stanisława Niciei oraz bibliografią i ilustracjami. Wasylewski komentuje wydarzenia, opierając się na relacjach autorów ówcześnie żyjących, pokazuje dominujące w XIX w. kierunki rozwoju politycznego i umysłowego, dużo miejsca poświęca również obyczajowości tamtego okresu. Autor ożywia nie tylko wielkie osobowości, lecz także udziela głosu mniej znanym i zupełnie zapomnianym twórcom. \”Ambicją moją było zawsze gromadzenie takich kamyczków realiów składających obraz całości potocznego życia. Ważne, uroczyste wydarzenia starałem się naświetlić chociażby anegdotą, która w moich opowiadaniach ważniejsza była niż dokument z pieczęciami\”, pisał o swoim opus magnum sam autor. I choć krytycy nie szczędzili monumentalnej pracy Wasylewskiego ostrych słów, a i dziś trzeba, czytając ją, wziąć poprawkę na to, że powstała prawie 60 lat temu, w innych warunkach, przy innym stanie wiedzy, nie da się zaprzeczyć, że to \”cenna część naszego dziedzictwa kulturowego, wchodząca do złotego skarbca polskiej humanistyki\”, jak zaznacza prof. Tazbir.

Andrzej Dybczak
Gugara
Zielona Sowa, Kraków 2008

Historia mieszkańców syberyjskiej wioski – Ewenków, plemienia skazanego na cywilizacyjną zagładę. Świat usłyszał więcej o tym koczowniczym niegdyś ludzie przy okazji tajemniczej sprawy \”meteorytu tunguskiego\”. Od tego czasu minęło sto lat i właściwie wszystko się zmieniło, coraz rzadziej można też usłyszeć gugarę – dźwięk dzwonków używanych przez pasterzy reniferów w tajdze. Andrzej Dybczak w swojej debiutanckiej powieści, a także w filmie dokumentalnym pod tym samym tytułem, zrealizowanym wspólnie z Jackiem Nagłowskim, przygląda się rozpadowi społeczności ostatnich romantyków tajgi. Książka uhonorowana Nagrodą Fundacji Kultury.