Jak Wielka Brytania i Stany Zjednoczone obaliły władzę w Iranie Jeżeli szukać przyczyn napiętych od dawna stosunków Iranu z Zachodem, głównie z USA i Wielką Brytanią, trzeba wrócić do lat 50. XX w., kiedy oba te kraje doprowadziły do zamachu stanu w Persji. Przeprowadzona w 1953 r. operacja Ajax, będąca dziełem brytyjskiej SIS oraz amerykańskiej CIA, miała za zadanie wzmocnienie władzy szacha w Iranie oraz zabezpieczenie interesów potężnego konsorcjum naftowego AIOC. Żeby to osiągnąć, agencje wywiadowcze musiały za wszelką cenę doprowadzić do upadku rządu kierowanego przez Mohammada Mosaddegha. Fiasko negocjacji dotyczących warunków eksploatacji irańskich pól naftowych oznaczało ogromny problem dla władz w Londynie. Gorzka pigułka dla Brytyjczyków Po dojściu do władzy w 1951 r. Mosaddegh dokonał nacjonalizacji irańskiego przemysłu naftowego. Krok ten oznaczał przełamanie brytyjskiego monopolu. Był to wynik działań Anglo-Irańskiej Kompanii Naftowej (AIOC), która od niemal pół wieku sprawowała pieczę nad surowcami mineralnymi w kraju. Mosaddegh uważał, że współpraca szacha Mohammada Rezy Pahlawiego i brytyjskich przemysłowców działa wyłącznie na szkodę irańskiej gospodarki. Plan przygotowany przez rząd w Teheranie zakładał wypłacenie odszkodowań za „okupację” pól naftowych przez AIOC. Pieniądze pochodzące ze sprzedaży ropy naftowej miały od tej pory trafiać wyłącznie
