Spadek stóp procentowych – co to oznacza dla kredytobiorców?

Autor: Przegląd | 18 października, 2023

Spadek stóp procentowych ma bezpośredni wpływ na wysokość rat kredytów. Kredytobiorcy mogą spodziewać się ich obniżenia, jednak konieczne będzie zaczekanie na ten moment, nawet kilka miesięcy. Niższe raty wejdą w życie dopiero wtedy, gdy banki zaktualizują oprocentowanie. Jednocześnie obniżenie stóp oznacza mniejsze oprocentowanie depozytów. Czego można spodziewać się w temacie kredytów i lokat?

Kiedy jesienią 2021 r. nastąpił nagły wzrost stóp procentowych, wielu kredytobiorców znalazło się w trudnej sytuacji finansowej. Raty kredytów zwiększyły się nawet dwukrotnie i w wielu przypadkach konieczne było pożyczenie dodatkowych środków. Rozwiązaniem było m.in. wsparcie od rodziny lub szybkie pożyczki online. Nie jest to jednak opcja długoterminowa, dlatego kredytobiorcy wyczekiwali informacji o obniżce stóp procentowych. Przyszła ona dopiero 2 lata później, kiedy to Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o obniżce stóp najpierw we wrześniu o 0,75 pkt proc., a następnie w październiku o 0,25 pkt proc. W efekcie główna stopa NBP, referencyjna, spadła do 5,75 proc., czyli o 1 pkt proc. z poziomu 6,75 proc., który utrzymywał się przez rok. Dzięki obniżkom stóp niższe będą także raty, jednak trzeba będzie na to poczekać. To nie jedyny efekt niższych stóp. Co jeszcze nas czeka?

Raty kredytów w dół

Najszybciej obniżkę oprocentowania odczują kredytobiorcy, którzy mają kredyty o zmiennym oprocentowaniu, czyli opartym na stawce WIBOR powiększonej o marżę banku. Jednak zmiany nie nastąpią natychmiast. Wszystko zależy od tego, czy WIBOR jest trzymiesięczny, czy sześciomiesięczny. Stawka WIBOR 3M obniżyła się o 1,18 pkt proc., zatem rata spadnie znacznie. Przykładowo dla kredytu 300 tys. na 30 lat udzielonego w kwietniu 2021 r. rata spadnie z 2401 zł do 2164 zł. Dokładny moment obniżenia raty zależy od tego, kiedy dany bank aktualizuje oprocentowanie. Jeśli ostatnia aktualizacja miała miejsce w lipcu 2023 r., to w przypadku kredytu opartego na WIBOR 3M kolejna aktualizacja odbędzie się 10 października, a rata spadnie dopiero w listopadzie. Jeśli kredyt oparty jest na WIBOR 6M, to kolejna aktualizacja zostanie przeprowadzona dopiero 10 stycznia 2024 r., a tym samym rata spadnie w lutym 2024 r. Natomiast gdy klient spłaca kredyt z oprocentowaniem częściowo stałym, to spadek raty nastąpi dopiero po okresie obowiązywania stałej raty.

Tańsze nowe kredyty

Spadek stóp procentowych przekłada się na tańsze kredyty dla nowych klientów. Ich oprocentowanie aktualizowane jest częściej, dlatego już teraz widać spadki stałego oprocentowania. Banki patrzą nie tylko na obecną sytuację, ale także dłuższe prognozy, a te mówią o tym, że dwie ostatnie obniżki to początek większego cyklu obniżek stóp. Przekłada się to także na większą dostępność kredytów: niższe oprocentowanie, niższa rata, a zatem więcej osób, które mogą sobie na kredyt pozwolić, bo zwiększy się ich zdolność kredytowa. Spadek stóp o 0,25 pkt proc. może oznaczać wzrost zdolności o około 2, 3 proc.

Mniej opłacalne lokaty

Niższe stopy procentowe mają także negatywne strony, szczególnie dla osób, które trzymają oszczędności na lokatach. Im niższe oprocentowanie, tym z perspektywy klientów gorzej. Większość może zaobserwować spadek oprocentowania depozytów już od kilku miesięcy. Najwyższe oprocentowanie było w grudniu 2022 r. i wynosiło 6,25 proc. Od tego czasu spada i według danych NBP z sierpnia średnie stawki lokat były już o 1 pkt proc. niższe. Alternatywą dla lokat mogę być obligacje skarbowe. Trzyletnia obligacja o stałej stopie procentowej ma oprocentowanie na poziomie 6,85 proc. przez cały okres.