Kościuszko o religii

Ujawniamy nieznany rękopis naczelnika. W 1814 r. Tadeusz Kościuszko w notatce przekazanej Adamowi Jerzemu Czartoryskiemu spisał refleksje o społecznej funkcji religii. Dokument ten, napisany po francusku, znany wąskiemu gronu naukowców, nie został dotychczas opublikowany w języku polskim i udostępniony szerszej publiczności. Kościuszko pisał m.in.: „Rząd niezależnie od jego charakteru nie powinien mieć innej religii poza religią Natury. Jeśli zaczniecie od oświecania księży, dostarczycie im więcej środków do zniewolenia ludu”. I dodawał: „Księża zawsze posłużą się religią jako maską, by przykryć swą hipokryzję i niegodziwość swych przedsięwzięć”.