Kompetencje cyfrowe jako niezbędna umiejętność we współczesnym świecie

Autor: Przegląd | 25 lutego, 2024

Ostatnio sporo się mówi o tym, czym są kompetencje cyfrowe oraz jaką rolę pełnią na współczesnym rynku pracy. Postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się istocie tego pojęcia, a także ustalić, jakie umiejętności cyfrowe są najbardziej poszukiwane przez współczesnych pracodawców.

Kompetencje cyfrowe: definicja

Umiejętności związane z korzystaniem z technologii cyfrowych obejmują szeroki zakres zdolności: od korzystania z informacji aż po komunikację i rozwiązywanie problemów. Są to zdolności, które pozwalają na efektywne działanie w środowisku, gdzie dominują nowoczesne technologie, ułatwiając zarówno pozyskiwanie danych, jak i ich przetwarzanie w różnorodnych aspektach życia.

Znajomość narzędzi cyfrowych stała się fundamentem w przestrzeni zawodowej, gdzie jest ona często pierwszym kryterium podczas rekrutacji. Umożliwia nie tylko efektywne zarządzanie informacjami w świecie wirtualnym, ale również ułatwia współpracę i dzielenie się zasobami, co sprzyja osobistemu rozwojowi.

Adaptacja do ciągle zmieniającego się świata cyfrowego przez rozwijanie umiejętności cyfrowych jest kluczowa, aby móc szybko się odnaleźć w ewoluujących realiach społecznych i zawodowych. Te umiejętności są niezbędne nie tylko w pracy zawodowej, ale i w edukacji, zarówno formalnej, jak i nieformalnej, wspierając proces ciągłego uczenia się i rozwój umiejętności pracowników.

Umiejętności cyfrowe wspomagają także innowacyjność i kreatywne podejście do wykorzystywania nowych technologii, nie tylko w wyborze odpowiednich narzędzi, ale i w ich aplikacji. Do przykładów należą platformy e-learningowe, systemy zarządzania nauką, narzędzia do przeprowadzania webinarów, wideokonferencji lub spotkań wirtualnych.

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego, umiejętności cyfrowe zostały uznane za jedne z kluczowych kompetencji w procesie kształcenia ustawicznego, podkreśla się ich znaczenie w adaptacji do życia w społeczeństwie cyfrowym.

Najważniejsze elementy kompetencji cyfrowych

Na kompetencje cyfrowe składają się różne umiejętności, które obejmują:

• umiejętności wizualne, czyli zdolność do „czytania” instrukcji z wyświetlaczy graficznych;
• umiejętności reprodukcyjne, czyli zdolność do używania cyfrowego odtwarzania do tworzenia nowych, znaczących materiałów z już istniejących;
• umiejętności informacyjne (ocena jakości i wiarygodności informacji);
• umiejętności społeczno-emocjonalne, czyli rozumienie „reguł” panujących w cyberprzestrzeni i stosowanie tego zrozumienia w komunikacji online.

Bardzo ważne są również podstawy cyberbezpieczeństwa, szczególnie istotne w pracy, gdyż pozwalają chronić firmę przed złymi zamiarami lub nieostrożnością personelu.  I, w końcu, ważnym elementem kompetencji cyfrowych jest rozumienie podstawowych trendów cyfryzacji procesów.

Kluczowe kompetencje cyfrowe we współczesnym świecie

Jak świadczą wyniki badań, przeprowadzonych przez firmę CleverStaff, która zrealizowała własny system ATS umożliwiający rekruterom z Polski szybkie znalezienie fachowej kadry, doskonale nadającej się do obsadzenia różnych stanowisk pracy, pośród kompetencji cyfrowych, które powinien rozwijać każdy człowiek dążący do znalezienia dobrze płatnej pracy we współczesnym świecie, warto wymienić następujące: umiejętność obsługi komputera i urządzeń mobilnych, rozumienie zagrożeń płynących z sieci i znajomość praktyk zabezpieczających dane osobiste i firmowe przed cyberatakami, a także umiejętność pracy z dużymi zbiorami danych, ich analiza i interpretacja przy pomocy takich narzędzi, jak: Excel, SQL lub specjalistyczne oprogramowanie do analizy danych.

Wiele firm poszukuje także fachowców zdolnych do zarządzania projektami cyfrowymi, a więc umiejętnie posługujących się narzędziami do zarządzania takimi projektami, jak: Asana, Trello lub Jira. Cenione jest również znanie się na metodologii zarządzania projektami (np. Agile, Scrum).

Na dobre zarobki mogą obecnie liczyć osoby posiadające kompetencje z zakresu e-commerce, czyli te, które znają się na mechanizmach handlu elektronicznego, marketingu internetowego, SEO (Search Engine Optimization) i SEM (Search Engine Marketing). Wysokie wynagrodzenia otrzymują też fachowcy, którzy mają umiejętności w zakresie projektowania i tworzenia treści cyfrowych (mogą to być podstawy projektowania graficznego, tworzenie treści wideo, umiejętność pisania tekstów przystosowanych do Internetu) lub kompetencje w zakresie analityki internetowej – umiejętność korzystania z takich narzędzi, jak Google Analytics do mierzenia i analizowania ruchu na stronach internetowych oraz efektywności kampanii marketingowych.

Podczas pandemii COVID-19 wzrosła na znaczeniu znajomość narzędzi do pracy zdalnej – efektywne korzystanie z komunikatorów internetowych, narzędzi do wideokonferencji (np. Zoom, Microsoft Teams) oraz platform współpracy (np. Google Workspace). Zaczynając od 2023 r. ważne jest również zrozumienie AI i uczenia maszynowego – podstawowa wiedza na temat sztucznej inteligencji, robotyki i uczenia maszynowego oraz ich zastosowań w różnych branżach.