Kulturalny kalendarz 2006

Autor: Katarzyna Długosz | 8 stycznia, 2006

Czyli hity kinowe, teatralne, wydawnicze i muzyczne nowego roku

Instytucje kulturalne już planują, czym zachwycić i zaskoczyć odbiorców w nowym roku. Warto przyjrzeć się tym projektom i choć wszystkiego wymienić się nie da, należy zawczasu zanotować co ciekawsze wydarzenia. Żeby ich nie przegapić.

Lassie i Leonardo, czyli co widać na ekranie

•- Uwaga, materiał na hit. Na tytuł najbardziej oczekiwanego filmu roku zasługuje „Kod Leonarda da Vinci” (maj), czyli ekranizacja megahitu Dana Browna, z Tomem Hanksem, Audrey Tautou, Jeanem Reno i Ianem McKellenem. Wielu widzów chętnie zobaczy dalsze przygody Johnny’ego Deppa jako zwariowanego pirata w „Piratach z Karaibów 2”. Także latem kolejny, tajemniczy projekt Mela Gibsona („Apocalypto”), tym razem o legendarnej cywilizacji Majów.
Będzie też sporo głośnych ekranizacji, m.in.: „Wyznania gejszy”, „Diabeł ubiera się u Prady” (z Meryl Streep i Anne Hathaway), „Dobry rok” na podstawie książki Petera Mayle’a (reżyseruje Ridley Scott, w roli głównej… Russell Crowe) czy „Eragon” – adaptacja bestsellera fantasy. W tej kategorii są i polscy kandydaci na przebój: „Ja wam pokażę”, ekranizacja książki Katarzyny Grocholi, czy „Samotność w sieci” na kanwie tekstu Janusza L. Wiśniewskiego.
Duże oczekiwania towarzyszą także komedii „Hi Way” na podstawie scenariusza i z udziałem kabaretu Mumio, a w maju czeka nas premiera Adasia Miauczyńskiego dalszych zmagań z życiem, czyli „Wszyscy jesteśmy Chrystusami” w reżyserii Marka Koterskiego.

•- Ciąg dalszy i powtórka z rozrywki. Czyli zdecydowanie ulubione gatunki Hollywood. Ich nie zabraknie. Gwiazdy wrócą w znanych (czasem aż za bardzo) rolach – Sharon Stone w „Nagim instynkcie 2”, Bruce Willis w „Szklanej pułapce 4.0”, Tom Cruise w „Mission impossible 3”. Już w marcu „Epoka lodowcowa 2”, czyli dalsze przygody pewnej wiewiórki, leniwca, mamuta i tygrysa szablozębnego – nie tylko dla dzieci. A ponadto m.in.: „X-Men 3”, „Garfield 2”, „Straszny film 4”, „Sin City 2”, „Szybcy i wściekli 3”. Będzie też 21. Bond („Casino Royale”), ale z nową twarzą – Daniela Craiga.
Wielkie powroty czekają: „Różową panterę” (ze Steve’em Martinem w roli niezdarnego inspektora Clouseau), „Lassie”, czyli dobrze znanego owczarka szkockiego, a także Supermana. Nie ustanie lawina modnych ostatnio horrorów, niektóre nawet zostaną odkurzone – „Omen 666” i „Mgła”.

-• Półka z ambicjami. Wydarzeniami będą premiery „Piekła” w reżyserii Danisa Tanovica, drugiej część trylogii według scenariusza Krzysztofa Kieślowskiego i Krzysztofa Piesiewicza oraz, „Indland Empire”, oczekiwany film Davida Lyncha zrealizowany częściowo w Polsce z udziałem gwiazd światowego i polskiego kina.
W lutym w kinach „Czeski sen” Filipa Remundy i Vita Klusáka – reżyserzy zaaranżowali kampanię promocyjną dla… nieistniejącego supermarketu. Zobaczymy „Wszystko gra” Woody’ego Allena, „Źródło” Darrena Aronofsky’ego (twórcy „Pi”, „Requiem dla snu”), „Ojca i syna” Aleksandra Sokurowa, a także nowe tytuły Francois Ozona, braci Coenów i Neila Jordana. Poza tym warto zwrócić uwagę na triumfatora festiwalu Era Nowe Horyzonty – „Tarnation” Jonathana Caouette’a, „Sophie Scholl” portret jednej z najsłynniejszych bohaterek walki z nazistowskim reżimem w Niemczech oraz wymieniane w kontekście oscarowym „Good night and good luck” George’a Clooneya czy „Tajemnicę Brokeback Mountain” Anga Lee.

-• Polskie menu. Repertuar rodem znad Wisły nie kończy się na wyżej wymienionych tytułach. Będzie m.in. „Plac Zbawiciela” w reżyserii Krzysztofa Krauzego i Joanny Kos-Krauze, „Bezmiar sprawiedliwości” Wiesława Saniewskiego, Ryszarda Zatorskiego „Tylko mnie kochaj”, „Dublerzy” Marcina Ziębińskiego, „Statyści” Michała Kwiecińskiego i całkiem sporo innych.

Harry Potter i poezja Kapuścińskiego, czyli spis książkowy

-• Grunt to nazwisko. Już w styczniu najnowsza powieść Edwarda Redlińskiego „Telefrenia” (Świat Książki), książka o nas Anno Domini 2005, uzależnionych od telewizji, radia, tabloidów, za których sprawą mieszają się nam prawda i fikcja. Dyskusję ma szansę wywołać także Paweł Huelle „Ostatnią wieczerzą” (marzec, Znak), w której śmiało pyta o miejsce i rolę chrześcijaństwa w coraz mocniej zlaicyzowanej, a także zislamizowanej Europie.
Ciasno zrobi się na półce nowości ze słynnymi nazwiskami na okładce. Wydawnictwo Literackie wyda powieść „Śnieg” znakomitego tureckiego pisarza, Orhana Pamuka, bohatera głośnego procesu w kwestii wolności słowa w Turcji. Będą też m.in. dwie powieści Michela Houellebecqa: „Poszerzenie pola walki” i „Możliwość wyspy” (W.A.B.), książka Salmana Rushdiego „Salimar klaun” (Rebis), Philipa Rotha „Konające zwierzę” (Czytelnik).
Nadarzy się okazja przekonać się, że krytyczne spojrzenie Tadeusza Boya-Żeleńskiego nie straciło nic ze swej przenikliwości. „W perspektywie czasu” (Iskry) to tom esejów i recenzji, którego już nie zdołał opublikować.

-• Przeboju ciąg dalszy. W styczniu Mugole będą omijać księgarnie, pełne fanów cyklu J.K. Rowling, którzy będą chcieli dostać polskie tłumaczenie szóstego tomu – „Harry Potter i Książę Półkrwi” (Media Rodzina). Miłośnicy rodzimej sagi – „Jeżycjady” Małgorzaty Musierowicz – też nie będą narzekać, na przyszły rok zapowiedziano kolejny tom, „Czarną polewkę” (Akapit Press).
Był „Klub Dantego”, teraz będzie „Cień Poego”, czyli nowa książka Matthew Pearla (maj, Wydawnictwo Literackie). Tym razem młody prawnik stara się rozwiązać zagadkę tajemniczej śmierci Edgara Allana Poe. Można też z dużym prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością oczekiwać dalszej krucjaty templariuszy, kolejnych tajemniczych ksiąg i tajnych stowarzyszeń.

-• A to ciekawostka! Ręka w górę, kto tęskni za dawną prześmiewczą ostatnią stroną „Przekroju”? Dla tych wszystkich Ludwik Jerzy Kern zebrał owe humorystyczne drobiazgi i dowcipnie skomentował w „Co w druku piszczy?” (Wydawnictwo Literackie).
Ryszarda Kapuścińskiego znamy jako reportera, pisarza, a w tym roku oprócz „Wykładów wiedeńskich” oraz książki o roboczym tytule „Historia w moich oczach” (Znak) czytelnicy dostaną do rąk jego… „Wiersze” (Wydawnictwo Literackie). Zresztą na tej niwie szykuje się mu bardzo ciekawe towarzystwo – okazuje się, że poetycką wenę czuje też obecny minister spraw zagranicznych, Stefan Meller, którego tomik wyda Czytelnik.

Stonesi na lotnisku, a Floydzi w operze, czyli mieszanka nie tylko muzyczna.

-• Kto tak pięknie gra? 18 czerwca, warszawskie lotnisko Bemowo. Tę datę mają już zaznaczoną w kalendarzu wszyscy fani The Rolling Stones. Występ legendy rock and rolla zapowiada się na wydarzenie koncertowe roku. Ale to na szczęście niejedyne gwiazdy, które zagrają nad Wisłą w tym roku. Wielkim zainteresowaniem cieszą się występy Depeche Mode – najpierw 14 marca w katowickim Spodku i ponownie 9 czerwca na stadionie Legii w Warszawie. 17 marca w Sali Kongresowej wystąpi Chris Rea, a 31 marca też w Warszawie, w Stodole, zespół Simple Minds.
Miłośnicy jazzowych rytmów jak zwykle mogą liczyć na wysoki poziom Ery Jazzu – w marcu wystąpią John Scofield Trio, Jean-Luc Ponty Experience Band, a 24 kwietnia słynna wokalistka Diane Reeves.
Wojciech Kilar tworzy oratorium na orkiestrę symfoniczną, które będzie głównym punktem kulturalnych obchodów przypadającego w 2006 r. Milenium Świętokrzyskiego, czyli 1000-lecia działalności klasztoru na Świętym Krzyżu .

-• Na scenie dużej i małej. Wydarzeniem operowym będzie zapowiadana na przełom czerwca i lipca w Poznaniu światowa prapremiera opery (pierwsza sceniczna inscenizacja) byłego lidera Pink Floyd, Rogera Watersa, „Ca ira”. Reżyserem spektaklu ma być Janusz Józefowicz.
Miłośnicy opery zwrócą także uwagę na repertuar Opery Narodowej, a w nim premiery m.in. już 5 stycznia „Wozzeck” Albana Berga w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego, w marcu „La Boheme” Pucciniego w reżyserii Mariusza Trelińskiego, a czerwcu „Czarodziejski flet” Mozarta w reżyserii Achima Frezera oraz „Zagłada domu Usherów” Phillipa Glassa równeiż w reżyserii Warlikowskiego.
Najbardziej dyskutowane nazwisko młodego pokolenia reżyserów, czyli Jan Klata, jesienią zrealizuje we wrocławskim Teatrze Współczesnym projekt pod roboczą nazwą „Transfer” o wypędzeniach, z polskimi i niemieckimi amatorami w starszym wieku. Natomiast warszawskie Studio w drugiej połowie roku planuje współpracę z wybitnym reżyserem, dyrektorem Unii Teatrów Europy, Gaborem Zsambekim.
W marcu na scenie Narodowego w Warszawie premiera „Świętoszka” Moliera w reż. Jacques’a Lassalle’a. Później będzie go można porównać z wersją w reżyserii Mikołaja Grabowskiego w Teatrze Starym w Krakowie. Na tej samej scenie Krzysztof Warlikowski przygotuje jesienią wystawienie znakomitej sztuki Kushnera „Anioły w Ameryce”.

-• Wieści z galerii. Warto zanotować przynajmniej kilka wydarzeń. Od 4 września w krakowskim Bunkrze Sztuki „Międzynarodowe Triennale Grafiki”. Już 13 stycznia w łódzkim Atlasie Sztuki pierwsza w Polsce indywidualna ekspozycja Ilyi Kabakova, najwybitniejszego żyjącego twórcy rosyjskiego, od lat pracującego w Nowym Jorku. W kwietniu szykuje się największa od lat przekrojowa prezentacja najnowszej sztuki z Czech i Słowacji – wystawa „Cienie humoru” w galerii BWA Awangarda we Wrocławiu.
W czerwcu kolejna edycja – już 20. – prestiżowego Międzynarodowego Biennale Plakatu w wilanowskim muzeum. W lipcu w Muzeum Narodowym w Warszawie „Starożytne brązy chińskie ze zbiorów Muzeum Narodowego w Pekinie”, a w październiku w krakowskim oddziale – wystawa „Nauczyciele Matejki, Grottgera, Gierymskich. Monachijskie malarstwo historyczne w XIX w.”. Natomiast w warszawskim CSW w październiku zagości „Eurovisions”, wielki międzynarodowy projekt fotograficzny (prace dziesięciu najwybitniejszych fotografów agencji Magnum Photo w krajach, które od ubiegłego roku są członkami UE).