TEMAT Z OKŁADKI Polski Październik ‘56 Gdyby przeprowadzić sondę, nie tylko wśród historyków: jakie wydarzenie w ostatnim stuleciu należy zaliczyć do najważniejszych w dziejach Polski, to Październik ’56 z pewnością znalazłby się na czołowym miejscu. A gdyby zapytano o czasy PRL, to wielu respondentów uznałoby to wydarzenie za najważniejsze. Konsekwencje październikowych przemian wykraczały bowiem daleko poza zmiany w elitach rządzących. Nie były one, jak prezentują prawicowi publicyści i historycy IPN, rozgrywką między „komuszymi frakcjami”. Przełom Października ’56, jego przebieg był logiczną konsekwencją wydarzeń na arenie międzynarodowej oraz zachowania władz, społeczeństwa i hierarchów Kościoła katolickiego. Gomułkę poparli naród, prymas i… Wolna Europa. Po Październiku Polska Ludowa nigdy już nie była taka jak w czasach stalinowskich. WYWIAD Wybudziliśmy nacjonalistyczne demony – Bez przerwy mówi się o postawach niepodległościowych Polaków. Tymczasem wystarczy sięgnąć do prac historyków, w których zastanawiają się oni na tym, kiedy poczucie świadomości narodowej mogło osiągnąć 40-60% społeczeństwa. Przeważają opinie, że dopiero po I wojnie światowej mówiono o powszechnej świadomości narodowej – zauważa prof. Wojciech Burszta, antropolog i kulturoznawca. – Mamy do czynienia z szaleństwem uprawianym przez jedno środowisko polityczne. Wszystkie przemiany mentalnościowe są intepretowane przez prawicę jako przejawy cywilizacji śmierci.
