Przyczynił się do zatrzymania ponad tysiąca nazistów KORESPONDENCJA Z NOWEGO JORKU Zmarli w odstępie 200 dni. Pierwszy – 1 marca, drugi – 20 września 2005 r. O pierwszym można było usłyszeć i przeczytać na odległych pozycjach serwisów informacyjnych. Od informacji o śmierci drugiego rozpoczynały się wszystkie wiadomości mediów. Pierwszy stworzył prawo, drugi przeprowadził dowód jego skuteczności. Świat byłby bez tego prawa gorszy. Ryzykuję niewiele, twierdząc, że nie narodziłoby się, gdyby obaj nie wywodzili się z Polski. Spotkałem jednego i drugiego. Nie byłoby też prawa, gdyby nie t e n trzeci, na którym je empirycznie dowiedziono. Najstarszy z nich. Adolf Eichmann – najstarszy – przyszedł na świat 19 marca 1906 r. w niemieckim Solingen, a wychowywał się w austriackim Linzu. Młodszy, Szymon Wiesenthal, urodził się w noc sylwestrową 1908 r. w Buczaczu, dorastał zaś we Lwowie. Cywka Malchin, najmłodszy z nich, urodził się 27 maja 1927 r. w podzamojskiej Żółkiewce, tam też się wychował. Zanim Malchin nauczył się chodzić, Eichmann i Wiesenthal zdążyli już zostać inżynierami: mechanikiem i architektem, po salzburskich i praskich studiach. Kiedy Wiesenthal w 1932 r. bronił dyplomu, Eichmann (już inżynier) składał przysięgę w SS, a pod pachą tatuowano mu numer 45326. Rok później Wiesenthal urzędował w swej pracowni architektonicznej we Lwowie, Eichmann – w gabinecie zastępcy szefa administracyjnego KL Dachau. Malchinowie w Żółkiewce kłócili się, czy jechać do Palestyny, czy zostać w Polsce. 1936 to był ważny rok. Cywka z rodzicami odpływał do Ziemi Obiecanej. Szymon Wiesenthal poślubił we Lwowie Cylę Mueller, koleżankę z pracy, a Eichmann otrzymał szlify Untersturmführera w berlińskiej kwaterze głównej SD (gdzie go oddelegowano z SS). W 1938 r., po Anschlussie Austrii, Adolf Eichmann współorganizuje tam strukturę SS, z końcem roku zaś, już jako Obersturmführer, kieruje urzędem ds. imigracji i repatriacji Żydów, a ponieważ chce być sumiennym funkcjonariuszem, zaczyna studiować… judaizm. W tym czasie Cywka Malchin pilnie uczy się w szkole hebrajskiego i zdobywa sprawności harcerskie. Szymon Wiesenthal wydaje wzięte i ćwiczone przez cenzurę pismo satyryczne „Omnibus”, w czym dzielnie wspiera go tekstami Józef Nacht (znany po wojnie satyryk Józef Prutkowski). Jest wojna W 1939 r. Eichmann awansuje na Hauptsturmführera, a jego urząd obejmuje zakresem całą III Rzeszę i docelowo tereny okupowane. W Palestynie Cywka Malchin zostaje przyjęty jako 12-latek do Hagany, żydowskiej organizacji paramilitarnej walczącej z Arabami i Brytyjczykami. W zajętym najpierw przez Niemców, a potem Sowietów Lwowie ojczym Wiesenthala zostaje aresztowany przez NKWD – umrze w więzieniu. Przyrodniego brata NKWD zastrzeli. Szymonowi uda się przekupić komisarza i uniknąć wraz z matką i żoną wywózki na Sybir. Dostanie robotę mechanika. Z SD Eichmann trafia do gestapo, awansuje na Obersturmbannführera, kieruje Sekcją Żydowską w Wydziale Spraw Religijnych RSHA. W 1942 r. podczas słynnej konferencji w Wannsee proklamującej „ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej” Reinhardt Heydrich powierza Eichmannowi rolę „administratora transportowego”. Ma odpowiadać za sprawne dostarczanie Żydów do obozów koncentracyjnych. Malchin w tym czasie uczestniczy w pierwszych samodzielnych akcjach. Wiesenthal we Lwowie przejętym przez Niemców trafia do obozu przy ul. Janowskiej, a jego matka do Bełżca. Polski ruch oporu załatwia jego żonie aryjskie papiery na nazwisko Ireny Kowalskiej. Dzięki temu ocaleje. Holokaust sprawnie transportowo obsługiwany przez Eichmanna pochłonie 153 członków bliższej i dalszej rodziny Malchina i 89 Wiesenthala. Ten zaś przejdzie przez 12 obozów. Eichmann dowiedzie swego oddania sprawie, determinacji i cudów organizacji w eksterminowaniu nie tylko Żydów. W 1945 r. świat zaczyna się Eichmannowi walić. Zostaje „zdradzony” przez Himmlera, który nakazuje przerwać eksterminację żydowską, a dowody dotychczasowej „realizacji” zatrzeć. Adolf się sprzeciwia. Do końca śle transporty do obozów. I dopiero bliskość frontu powoduje, że zaczyna ratować własną skórę, uciekając do Austrii. 5 maja 1945 r. w tej samej Austrii Amerykanie wyzwalają Mauthausen. Wśród ocalałych jest ważący 41 kg Szymon Wiesenthal. W tymże w maju 18-letni Cywka Malchin w przebraniu Araba w brawurowej akcji likwiduje prawdziwego arabskiego szefa akcji terroru przeciwko osadnikom żydowskim. Wiesenthal trafia do szpitala, gdzie ratuje niemal wygasłe życie. Eichmann trafia
Tagi:
Waldemar Piasecki