Badanie poziomu witaminy D – dlaczego warto wykonywać je regularnie?

Autor: Przegląd | 10 października, 2023

Witamina D to ważny składnik, którego potrzebuje nasz organizm. Niestety jego synteza wymaga udziału dużej ilości promieni słonecznych, o co w naszym klimacie trudno, dlatego większość z nas potrzebuje suplementacji witaminy D. Suplementowanie tego składnika może być jednak skuteczne tylko wtedy, kiedy lekarz wyda stosowne zalecenia co do dawkowania. Dlatego przed rozpoczęciem ewentualnej suplementacji należy zbadać jej poziom w organizmie. W tym artykule dowiesz się, jaką funkcję w organizmie pełni witamina D oraz kto i dlaczego powinien rozważyć wykonanie badania poziomu witaminy D.

Rola witaminy D w organizmie

Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i odgrywa istotną rolę we wspierania ważnych funkcji organizmu. Jej źródłami są synteza skórna w wyniku ekspozycji na promienie UV oraz dieta bogata m.in. w ryby i nabiał.

Witamina D odpowiada za kontrolę gospodarki wapniowo-fosforanowej, wspierając zdrowie jelit, nerek i kości. Pomaga także zapobiegać rozwojowi chorób nowotworowych, astmy oskrzelowej, chorób autoimmunizacyjnych, chorób sercowo-naczyniowych, alergii, atopowego zapalenia skóry, komplikacji okołoporodowych czy zaburzeń neuropoznawczych. Wspiera też układ odpornościowy organizmu.

Na szerokości geograficznej, na której znajduje się Polska, skuteczna synteza witaminy D jest możliwa tylko w okresie wiosenno-letnim, ze względu na dostateczną ilość promieni słonecznych. Dlatego nawet u 90% Polaków może występować jej niedobór. W związku tym warto okresowo wykonywać badanie pziomu witaminy D.

Kto szczególnie powinien rozważyć wykonywanie badania witaminy D?

W grupie pacjentów, którym ze względu na ryzyko niedoboru witaminy D zaleca się regularne badanie jej poziomu, znajdują się m.in.:

• osoby, które przekroczyły 65. rok życia;
• kobiety w wieku okołomenopauzalnym;
• osoby z nieprawidłową masą ciała (nadwaga, niedowaga);
• osoby nieprowadzące aktywności fizycznej;
• osoby stosujące diety eliminacyjne, bezmleczne oraz osoby z nietolerancją laktozy;
• osoby z osłabionym układem immunologicznym;
• osoby z chorobami autoimmunologicznymi;
• pacjenci cierpiący na schorzenia układu sercowo-naczyniowego;
• osoby z chorobami upośledzającymi wchłanianie z przewodu pokarmowego.

Dlaczego badanie witaminy D jest ważne?

Poziom witaminy D powinien utrzymywać się na poziomie 30–50 ng/ml. Jest to optymalne stężenie, które pozwala uniknąć konsekwencji związanych z niedoborem lub nadmiarem tej witaminy. Jej niedobór wymaga suplementowania oraz uzupełnienia diety o produkty bogate w ten składnik, natomiast nadmiar również może powodować problemy zdrowotne, m.in. podnosić poziom wapnia w surowicy i moczu.

Przed wdrożeniem suplementacji lub zmian w diecie należy zawsze skonsultować wyniki badania poziomu witaminy D z lekarzem. Specjalista pomaga w doborze właściwej dawki suplementów, uwzględniając poziom witaminy D oraz zapotrzebowanie organizmu. Samodzielna suplementacja może nie przynieść efektów przy zbyt małej dawce lub spowodować problemy zdrowotne w przypadku przekroczenia zalecanego stężenia tej substancji.

Warto podkreślić, że witamina D w nadmiarze może mieć działanie toksyczne, dlatego należy rozważnie podejść do jej suplementacji, bazując na wynikach badań i zaleceniach specjalisty. Osobom suplementującym witaminę D zaleca się wykonać badanie kontrolne jej poziomu po trzech miesiącach od rozpoczęcia terapii.