Nieprzyjemne zapachy i nadmiar wilgoci – te niekomfortowe efekty gotowania – to problem nie tylko w kuchniach otwartych. Rozwiązanie to okap kuchenny, który zdążył się już upowszechnić w polskich mieszkaniach, stając się powszechnie akceptowanym standardem. Jakie modele sprawdzają się najlepiej? Jak wybrać okap kuchenny i czym się kierować przy zakupie?
Dlaczego warto mieć w domu okap kuchenny?
Okap kuchenny to urządzenie bardziej przydatne niż się to może wydawać. Owszem, jego główną funkcją jest filtrowanie powietrza w czasie gotowania. Dzięki temu w pomieszczeniu jest mniej pary (choć nie zawsze, o czym za chwilę). Znika również problem brzydkich zapachów związanych z przygotowywaniem posiłków. Nie dla każdego zapach smażonej kapusty, cebuli, czosnku czy ryby jest przyjemny, a dzięki okapowi nie rozprzestrzenia się on po całym domu. Patrząc na okap tylko z tej perspektywy, zapominamy jednak, jak duży wpływ urządzenie to ma na komfort funkcjonowania w kuchni.
Okap kuchenny jest istotnym wsparciem domowej wentylacji. Bez niego opary powstające w czasie gotowania i smażenia utrzymują się w pomieszczeniu znacznie dłużej. Pozbywając się pary, okap obniża wilgotność w pomieszczeniu. To zapobiega skraplaniu się wody na oknach i parowaniu szyb, a zarazem powstrzymuje rozwój pleśni i innych grzybów. Dzięki okapowi cząsteczki tłuszczu nie osiadają na meblach. Zanieczyszczone powietrze jest z nich skutecznie filtrowane. Nie ma więc problemu tłustego osadu na meblach, co pozwala dłużej zachować je w dobrej kondycji. Za sprawą okapu kuchennego oddychamy powietrzem lepszej jakości, zdrowszym i odświeżonym. Mniej w nim alergenów, drobnoustrojów i zanieczyszczeń, a przebywanie w kuchni jest przyjemniejsze.
Wyciągi i pochłaniacze – dwa tryby pracy okapów
Okapy kuchenne mogą pracować w dwóch trybach – w obiegu otwartym oraz w obiegu zamkniętym. W pierwszym przypadku okap działa jako wyciąg. Wydmuchuje powietrze na zewnątrz po podłączeniu do kanału wentylacyjnego. W drugim przypadku okap działa jako pochłaniacz. Po przefiltrowaniu urządzenie wydmuchuje powietrze z powrotem do pomieszczenia. Większość modeli pracuje w obu trybach, ale nie wszędzie można zamontować wyciąg.
Okap tego typu musi być doprowadzony do osobnego kanału wentylacyjnego. Nie można go podłączyć na przykład do komina czy zbiorczego kanału wentylacyjnego. Problemem może też być zbyt wąski kanał wentylacyjny czy montaż w domu z rekuperacją lub kominkiem. Mimo to co do zasady zaleca się instalację wyciągu wszędzie tam, gdzie to możliwe. Obieg otwarty to lepsze rozwiązanie – tańsze i bardziej wydajne. W innym wypadku trzeba zdecydować się na pochłaniacz.
Taki okap nie wymaga podłączenia rurami do wentylacji. Nie ma też ograniczeń, jeśli chodzi o miejsce jego instalacji, podczas gdy wyciąg powinien znajdować się jak najbliżej przewodu wentylacyjnego. Zapewnia to większe możliwości aranżacyjne. Niestety, pochłaniacz nie pozbywa się pary wodnej, jako że działa w obiegu zamkniętym. Pozostaje ona w pomieszczeniu. Przy sprawnie działającej wentylacji nie powinno to być problemem. Jeśli nie jest ona jednak wystarczająco wydajna, nie należy oczekiwać, by okap działający w tym trybie był dla niej wsparciem.
Warto wiedzieć, że pochłaniacz powinien mieć nieco większą wydajność niż wyciąg przeznaczony do tego samego pomieszczenia. Co za tym idzie, takie okapy generują większy hałas. Ponadto, aby skutecznie wyłapywać zapachy, pochłaniacze wykorzystują filtry węglowe. Muszą one być regularnie wymieniane. To podnosi koszty eksploatacji takiego okapu. Czasem inne rozwiązanie nie jest jednak możliwe. Zarazem pochłaniacze to często bardzo efektowne wizualnie okapy wyspowe, które mogą być prawdziwą ozdobą wnętrza. I to też jest powód, dla którego bywają kupowane.
Rodzaje okapów – okapy do zabudowy
Okapy do zabudowy to jedne z najbardziej popularnych urządzeń tego rodzaju wśród klientów. Jednym z powodów jest cena, ale bynajmniej nie jedynym. Okapy do zabudowy to urządzenia o niewielkim rozmiarze oraz stosunkowo niskiej wydajności. Najlepiej sprawdzają się w pomieszczeniach o mniejszej kubaturze, gdzie ponadto liczy się ilość wykorzystanego miejsca. Taka jest duża liczba polskich kuchni. Czasem też okapy tego typu są wybierane ze względów aranżacyjnych, gdy właściciel chce zachować spójną linię zabudowy lub po prostu nie ma ochoty na eksponowanie okapu nad kuchenką.
Okapy do zabudowy dzielą się na dwa rodzaje. Pierwszy z nich to okapy podszafkowe. Spotkać się też można z nazwą okap teleskopowy lub szufladowy. Chodzi o urządzania, które są montowane pod szafką. Bardzo często uruchamiane są za pomocą wysuwanej tacki na teleskopach. Stąd właśnie skojarzenie z szufladą. Druga opcja to wkłady do zabudowy. W tym wypadku cały korpus okapu znajduje się w szafce. Jedynym widocznym elementem jest dolny panel z filtrem przeciwtłuszczowym i przyciskami sterowania.
Rodzaje okapów – okapy kominowe
Drugim bardzo popularnym typem okapów są wszelkiego rodzaju okapy przyścienne, nazywane też okapami kominowymi. Są przytwierdzane do ściany, a choć mogą się różnić wyglądem, zawsze posiadają komin. To wydajne urządzenia, zalecane do większych kuchni, w których kuchenka znajduje się przy ścianie. Zajmują sporą przestrzeń, ale oprócz funkcji użytkowych spełniają też funkcje dekoracyjne.
Rodzina okapów kominowych jest bardzo szeroka. Należą do niej przede wszystkim klasyczne okapy w kształcie odwróconego T. Zaliczają się do nich również wszelkiego rodzaju okapy skośne, narożne i rustykalne. Często odznaczają się nowoczesnym wzornictwem i ciekawym rozwiązaniami designerskimi.
Rodzaje okapów – okapy wyspowe
Okapy wyspowe to najbardziej designerskie urządzenia na rynku. Umieszczane są – jak sama nazwa wskazuje – nad wyspą kuchenną. To zaś daje projektantom o wiele większe możliwości niż w przypadku klasycznych okapów przyściennych. Okapy wyspowe mogą więc przybierać najprzeróżniejsze kształty i formy.
Dużą popularnością cieszą się oczywiście klasyczne okapy w kształcie odwróconego T, ale są tu też okapy cylindryczne, czyli okapy tuby, okapy w kształcie kostki, okapy nawiązujące swą stylistyką do lamp, rzeźb, kwiatów, etc. Bardzo atrakcyjnym wyborem są na przykład okapy z kloszami ceramicznymi. Okapy wyspowe są efektowne i wysoce estetyczne. Są to urządzenia nowoczesne, wykorzystujące nowoczesne technologie. Zarazem jednak cena tego rodzaju modeli bywa wysoka, a część z nich – np. okapu wyspowe na linkach – działa tylko w trybie pochłaniacza.
Rodzaje okapów – okapy sufitowe i blatowe
Nowością na rynku – aczkolwiek istniejącą już kilka dobrych lat – są okapy blatowe i okapy sufitowe. W obu wypadkach to doskonały wybór dla minimalistów, którzy nie chcą, by okap był widoczny. Choć są to urządzenia wysoko funkcjonalne i zaawansowane technologicznie, ich wadą jest sposób montażu oraz wysoka cena.
Okapy sufitowe są montowane bezpośrednio do sufitu, najczęściej w całości są ukryte w suficie podwieszanym. Z kolei okap blatowy może być zintegrowany z płytą indukcyjną lub zamontowany na poziomie kuchenki. W obu przypadkach należy jak najwcześniej zaplanować instalację, by w odpowiedni sposób poprowadzić przewody wentylacyjne, które albo będą musiały być biec w podłodze, albo w suficie podwieszanym.
Na co zwracać uwagę przy zakupie?
Tryb pracy i rodzaj okapu to nie jedyne kwestie, na które trzeba zwracać uwagę, kupując okap kuchenny. Jednym z najważniejszych parametrów jest wydajność urządzenia. Musi ona być dostosowana do kubatury pomieszczenia. Zakłada się, że okap powinien móc przefiltrować powietrze w kuchni przynajmniej 6 razy w ciągu godziny, maksymalnie do 12 razy na najwyższym poziomie prędkości działania turbiny. Aby przekonać się, czy okap będzie dostatecznie wydajny, wystarczy przemnożyć kubaturę kuchni przez 6 dla najniższego biegu i przez 12 dla najwyższego. Wydajność tych urządzeń jest podawana w m3/h. Przykładowo, dla kuchni o kubaturze 30 m3 należy wybrać okap o wydajności minimum 180 m3/h.
Z wydajnością wiąże się kolejny ważny parametr, który wpływa na komfort użytkowania okapu. Jest nim poziom generowanego hałasu. Im wyższy bieg, im mocniejsza turbina, tym głośniejsze urządzenie. Okap można wytłumiać, a przyczyną problemów z hałasem może być także zły montaż, jednakże jedyną skuteczną metodą na neutralizację hałasu jest zastosowanie turbiny zewnętrznej umieszczonej np. na poddaszu. Tylko wtedy okap będzie całkowicie bezgłośny w kuchni. Warto wszakże wybierać okapy możliwie jak najcichsze, takie jak okapy kuchenne Nortberg. Uznaje się, że cichy okap to taki, który pracując z wydajnością min. 200 m3/h na najniższym biegu generuje hałas mniejszy niż 50 dB.
Kolejnym ważnym parametrem jest zużycie energii. W tym kontekście należy wybierać modele z najwyższą klasą energetyczną. Należy szukać urządzeń z oszczędnym oświetleniem LED. Ważna jest również bezawaryjność, choć w tym wypadku trzeba zdać się na renomę marki, opinie klientów oraz zapewnienia producenta o zastosowaniu wysokiej jakości podzespołów. Dobrze też zwrócić uwagę na obecność dodatkowych udogodnień i technologii – jak filtr plazmowy, funkcja odświeżania powietrza, sterowanie pilotem, timer, automatyczne włączanie, etc. Dla klientów duże znaczenie ma także estetyka okapu. Wybór jest bardzo szeroki. Tylko wspomniana wcześniej marka Nortberg ma w swoim katalogu modele w ponad 400 różnych wariantach kolorystycznych, rozmiarowych i wyposażeniowych. Bez problemu można znaleźć urządzenie do kuchni w praktycznie każdym stylu wnętrzarskim, a producenci stale poszerzają ofertę o nowe produkty.
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy