MEDYCYNA Co wiemy o AIDS Chociaż wyraźnie wzrosła świadomość Polaków dotycząca wirusa HIV i AIDS, to większość badanych ciągle ma znikomą wiedzę na ten temat. Co czwarty Polak jest przekonany, że komar może go zakazić wirusem HIV, a co trzeci twierdzi, że może się zarazić w toalecie publicznej. Takie są wyniki badania prof. Zbigniewa Izdebskiego przeprowadzonego przez TNS OBOP na zlecenie Krajowego Centrum do spraw AIDS. 95% ankietowanych jest przekonanych, że zakażenia można uniknąć, używając podczas stosunku prezerwatyw, a 93% – że przed zakażeniem chroni używanie czystych igieł. 91% Polaków wie, że choroby nie uniknie się, zdrowo się odżywiając. Co ważne, 86% ankietowanych ma świadomość, że współżycie z jednym, zdrowym partnerem daje gwarancję uniknięcia zakażenia wirusem. PALEONTOLOGIA Szczęki wymiękają Amerykańscy naukowcy postanowili odtworzyć mechanizm działania pewnej paszczy pancernej ryby drapieżnej z okresu dewonu (415-360 mln lat temu) o nazwie Dunkleosteus terrelli. Skamieniałość znajduje się w zbiorach Field Museum w Chicago. Badacze, wykorzystując dostępną wiedzę na temat pracy mięśni oraz układów kostno-mięśniowych, stworzyli symulację komputerową. Okazało się, że szczęki dunkleosteusa miały gigantyczną moc. Ryba zaciskała je z siłą blisko sześciu ton. Stawia ją to na pierwszym miejscu wśród ryb, jakie kiedykolwiek żyły na Ziemi, i pozwoliłoby rywalizować z samym tyranozaurem. Co ciekawe, dunkleosteus wykorzystywał podczas polowania inną jeszcze umiejętność: rozwierał szczęki w ciągu zaledwie 1/50 sekundy, a powstający przy tym prąd wody wciągał ofiarę prosto do jego pyska. LINGWISTYKA Nie znamy języków 55% Polaków nie zna żadnego języka obcego – wynika z sondażu CBOS. Najczęściej przyznajemy się do znajomości języka angielskiego (20%) i rosyjskiego (22%). Najlepiej lingwistycznie wykształcone są osoby w wieku 18-24 lata (77% osób zna język obcy). Znajomość języków zależy od poziomu wykształcenia. 83% respondentów, którzy ukończyli studia, potrafi porozumieć się w języku obcym. W grupie osób ze średnim wykształceniem jest to już 56%, z wykształceniem zawodowym – 34%, a z wykształceniem podstawowym – tylko 28%. Poza językiem angielskim i rosyjskim Polacy najczęściej wymieniali język niemiecki. Jego znajomość deklaruje 14% ankietowanych. MEDYCYNA Zakochani w antybiotykach Polacy zażywają za dużo antybiotyków, a to sprzyja powstawaniu szczepów bakterii opornych na ich działanie. Zdaniem mikrobiologów z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, można już mówić o problemie o wymiarze pandemii. Na znaczną skalę rozprzestrzeniają się oporne na wiele grup antybiotyków bakterie, np. Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, salmonella i pałeczka ropy błękitnej, która wywołuje zakażenia w szpitalach, zwłaszcza na oddziałach intensywnej opieki medycznej. Wina za oporność bakterii leży po naszej stronie. Bierzemy antybiotyki w nieuzasadnionych przypadkach, np. podczas przeziębień wirusowych. Często kończymy kurację antybiotykową z własnej inicjatywy lub sięgamy po antybiotyk bez zalecenia lekarza. Problemem oporności antybiotykowej bakterii zajęły się już Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Komisja Europejska. Polskę, jako członka Unii Europejskiej, zobowiązano do ustanowienia międzysektorowego mechanizmu, który pozwoli ograniczać rozprzestrzenianie się opornych szczepów bakterii. HISTORIA Odnaleziono M24 Wrak dwuosobowej japońskiej łodzi podwodnej odnaleziono kilkanaście dni temu u wybrzeży Australii. Nie byle jaka to jednostka. Uważa się, że „M24” była pierwszą japońską jednostką, która zaatakowała Australię podczas II wojny światowej. Poszukiwania wraku trwały 64 lata, aż w końcu nurkowie amatorzy odkryli go 5 km na północ od Sydney. Kadłub 24-metrowej łodzi pokryty był roślinami i pąklami. Po odsłonięciu wyraźnie było na nim widać ślady po australijskich pociskach. 31 maja 1942 r. trzy podwodne dwuosobowe łodzie japońskie wtargnęły w głąb portu Sydney. Jedna uwięzła w stalowych sieciach, a jej załoga popełniła samobójstwo. Dwie pozostałe przedarły się przez sieci zaporowe i zaatakowały amerykańskie oraz australijskie jednostki stojące w porcie. Głównym celem był krążownik USS „Chicago”. „M24” udało się wystrzelić dwie torpedy. Jedna z nich trafiła HMAS „Kuttabul”, zabijając 19 marynarzy. ASTRONOMIA Słońce w nowych ujęciach W internecie, m.in. na stronach NASA czy portalu New Scientist, można już obejrzeć pierwsze zdjęcia i krótkie filmy nadesłane przez japońską sondę Hinode, obserwującą Słońce. Wysłano ją w kosmos we wrześniu jako SOLAR-B. Błyskawicznie
