wykłady Akademia Europejska dla maturzystów W Szkole Głównej Handlowej w Warszawie rozpoczęła działalność Akademia Europejska Dariusza Rosatiego. Będzie to bezpłatny kurs przygotowawczy do matury z wiedzy o społeczeństwie, a także do zdawania na prawo, europeistykę, dziennikarstwo, politologię czy ekonomię. Akademia Europejska to cykl siedmiu cotygodniowych zajęć i warsztatów prowadzonych przez wybitnych profesorów Szkoły Głównej Handlowej oraz nauczycieli warszawskich szkół średnich. Zajęcia są bezpłatne, odbywają się w soboty w budynkach warszawskiej uczelni. Początek 24 lutego. Więcej informacji oraz formularz zgłoszeniowy na stronie www.akademiaeuropejska.eu. zwierzęta Świecące monstrum Wielka kałamarnica (Taningia danae) ma na dwóch ze swoich długich ramion duże fotofory, czyli narządy emitujące światło. Niedawno naukowcom udało się po raz pierwszy uwiecznić ich możliwości na filmie. Podczas ekspedycji na południowy wschód od Japonii wykonano zdjęcia tego głowonoga na głębokości 240-940 m. Widać na nich ostre błyski światła wyzwalane podczas ataku drapieżnika na ofiarę. Mają one na celu oślepienie i zdezorientowanie zdobyczy. Wykryto też inny rodzaj bioluminescencji. Dłuższe błyski trwają nawet do 8,5 sek. i nie są związane z polowaniem. Zdaniem naukowców, kałamarnice w ten sposób porozumiewają się w ciemnościach. fizyka Jak uczyć o elektryczności Zestaw pozwalający zbudować np. zasilaną owocami baterię do zegarka opracowali naukowcy z Instytutu Fizyki Akademii Pomorskiej w Słupsku w ramach unijnego projektu edukacyjnego Supercomet 2. Jego celem jest stworzenie atrakcyjnego kursu do nauki fizyki w szkole średniej. Po wakacjach kurs powinien trafić do szkół w 14 krajach Unii Europejskiej i Norwegii. „Kurs ma pomóc uczniom w zrozumieniu zjawisk fizycznych i zachęcić ich do studiowania nauk ścisłych”, wyjaśnia dr Tomasz Wróblewski. Zestaw do nauki o zjawiskach nadprzewodnictwa, elektryczności i magnetyzmu będzie się składał z przewodnika metodycznego dla nauczycieli, multimedialnej płyty CD dla uczniów, programu komputerowego oraz pudełka z przedmiotami codziennego użytku, które posłużą do przeprowadzenia doświadczeń. medycyna Uszkodzenia DNA sprzyjają nowotworom Polscy naukowcy wykazali, że zaburzenie współdziałania dwóch enzymów odpowiedzialnych za naprawę DNA wpływa na rozwój nowotworu. Wyniki ich badań zostały opublikowane w prestiżowym piśmie „Journal of the National Cancer Institute”. Jak wyjaśnia prof. Jarosław Kuśmierek z Zakładu Biologii Molekularnej Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN, w każdym żywym organizmie tlenowym powstają bardzo aktywne cząsteczki, nazywane reaktywnymi formami tlenu (RFT). Należą do nich wolne rodniki tlenowe, odpowiadające m.in. za starzenie się, liczne choroby i powstawanie zmian nowotworowych. Każda komórka posiada też system obrony przeciw RFT, złożony z antyoksydantów i enzymów naprawczych. Jeżeli równowaga między działaniem tych cząsteczek zostanie zaburzona, rodniki tlenowe wchodzą w reakcje ze składnikami komórki, niszcząc białka, błony komórkowe i DNA. Uszkodzenia DNA prowadzą natomiast do mutacji będących podłożem procesów nowotworowych. Nie wiadomo, czy korzystne działanie enzymów naprawczych można wzmocnić. Prof. Kuśmierek zaleca w każdym razie stosowanie diety bogatej w antyoksydanty (tzn. dużo jarzyn i owoców). fizyka Wstążeczka na Harvardzie Uwaga, to nie żart! Na Uniwersytecie Harvarda przeprowadzono doświadczenia nad techniką skręcania wstążek. Fizyk Buddhapriya Chakrabati razem z grupą studentów za pomocą specjalnego urządzenia skręcał i rozkręcał z różną siłą wstążeczki. W ten sposób udało mu się sformułować udowodnione matematycznie wnioski. Po pierwsze, loczki można zrobić tylko z wstążek plastikowych, te z włókien naturalnych nie dadzą się ułożyć. Po drugie, nieprawdą jest, że po wstążce trzeba przeciągać nożyczkami szybko. Ważne jest równomierne przyłożenie siły i ruch ze stałą prędkością. Powstałe w ten sposób loczki są trwałe. demografia Będziemy żyć dłużej Z badań przeprowadzonych przez GUS, Rządową Radę Ludnościową i Komitet Nauk Demograficznych wynika, że w naszym kraju nie będzie przybywać dzieci, a długość życia się zwiększy. Wzrośnie również liczba emigrantów. Już w 2010 r. na sto kobiet będzie przypadać 110 dzieci (obecnie 124). Natomiast średnia długość życia Polaka będzie stale rosnąć. Obecnie średnia długość życia mężczyzny w naszym kraju to 70,4 lat, a kobiety 78,8 lat. W 2030 r. będzie wynosić 77,6 lat – dla mężczyzn i 83,3 – dla kobiet. Za 25 lat w Polsce ubędzie 2,5 mln ludzi, którzy wyemigrują na stałe w poszukiwaniu pracy. Polacy,
