O badaniach początków państwa polskiego Bardzo interesująca i przekonująca jest rozmowa z prof. Edwardem Potkowskim „Chrztu Polski nie było” (PRZEGLĄD nr 15). Natrafiłem w niej jednak na kilka nieścisłości. Po pierwsze, poważne badania archeologiczne odnoszące się do wczesnego średniowiecza były prowadzone już przed II wojną światową. W 1939 r. opublikowano nawet w Poznaniu książkę pod redakcją prof. Józefa Kostrzewskiego „Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk” zawierającą opis pozyskanych materiałów. Również w Poznaniu, na pl. Katedralnym, prowadzono w latach 1938-1939 badania wykopaliskowe, których wyniki opublikowano już po wojnie. Do tego można by dodać inne przedwojenne badania w Wielkopolsce i w innych rejonach Polski, choć nie były one tak liczne jak po wojnie. Po drugie, inicjatorem rozszerzenia badań w związku z nadchodzącą rocznicą pojawienia się Polski na arenie dziejowej i zbliżającym się jubileuszem przyjęcia przez nią chrześcijaństwa był już w 1946 r. dr Witold Hensel, późniejszy profesor i członek rzeczywisty PAN, publikując w II roczniku „Przeglądu Wielkopolskiego” artykuł, który ukazał się także w postaci odrębnej broszury pt. „Potrzeba przygotowania wielkiej rocznicy”. Tym wystąpieniem przyczynił się do powołania w 1949 r. wspomnianego w PRZEGLĄDZIE Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego, co stwierdza w swoim artykule zamieszczonym w II roczniku „Ochrony Zabytków” prof. Aleksander Gieysztor, stojący na czele
