Profesor Tadeusz Zieliński

Profesor Tadeusz Zieliński

Odszedł człowiek, który współtworzył Trzecią Rzeczpospolitą i który do kresu swego życia bronił idei państwa prawa oraz bezpieczeństwa społecznego 28 września 2003 r. w Krakowie zmarł prof. Tadeusz Zieliński. Przez prawie trzy lata opierał się ciężkiej chorobie. Starał się więc żyć jak człowiek zdrowy. Do ostatniej chwili pracował. Jeszcze kilka dni przed śmiercią wybrał się do Warszawy na posiedzenie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy, gdzie nie tylko przewodniczył obradom, ale i wygłosił referat, jak zwykle pełen interesujących uwag. Po powrocie, już czując się bardzo źle, zdążył napisać felieton do „Przeglądu”. Niestety, ostatni. Odszedł człowiek, który współtworzył Trzecią Rzeczpospolitą i który do kresu swego życia bronił piórem i własną działalnością idei państwa prawa oraz bezpieczeństwa społecznego. Urodzony w 1924 r. mógł dopiero po wojnie rozpocząć studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które zresztą ukończył błyskawicznie. W 1950 r. uzyskał stopień doktora praw również w Krakowie, na podstawie rozprawy o współsprawstwie w prawie karnym. Po ukończeniu aplikacji i dwuletniej asesurze w Sądzie Powiatowym dla Miasta Krakowa dano mu do zrozumienia, że nie ma dla niego miejsca w sądownictwie. W 1952 r. został arbitrem w Okręgowej Komisji Arbitrażowej w Krakowie, ówczesnym jakby sądzie rozstrzygającym spory między jednostkami gospodarki uspołecznionej. Tam też kierunek jego zainteresowań przesunął się z prawa karnego w stronę prawa cywilnego. W 1954 r. ukazuje się jego pierwszy artykuł, poświęcony postępowaniu egzekucyjnemu („Nowe Prawo” 1954, nr 9), a pół roku później publikuje na łamach prestiżowego „Państwa i Prawa” (nr 12) liczący się przez wiele lat artykuł o naczelnych zasadach procesu arbitrażowego. Potem pojawiają się następne, wszystkie z dziedziny najszerzej pojętego prawa cywilnego. W 1958 r. rezygnuje z pracy w Okręgowej Komisji Arbitrażowej, uzyskuje wpis na listę adwokatów i przyjmuje propozycję prof. Mariana Cieślaka zatrudnienia w Katedrze Postępowania Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w charakterze asystenta i starszego asystenta. W 1962 r. przechodzi do Katedry Prawa Pracy na tym uniwersytecie i od tej chwili aż do przejścia na emeryturę pozostanie organizacyjnie związany z uprawianiem nauki oraz dydaktyki w dziedzinie prawa pracy. Prawo pracy stało się zresztą już od 1958 r. głównym punktem zainteresowań naukowych dr. Tadeusza Zielińskiego. W latach 1958-1967 ukazało się jego 11 rozpraw, artykułów i glos razem wziętych poruszających kluczowe kwestie na obszarze prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Z zakresu tego prawa zostanie wkrótce napisana rozprawa habilitacyjna („Nieważne rozwiązanie stosunku pracy”, Wyd. UJ, Kraków 1968). W tej dziedzinie otrzyma tytuł profesora najpierw nadzwyczajnego w 1978 r., po opublikowaniu rozprawy „Stosunek prawa pracy do prawa administracyjnego” (PWN, Warszawa 1977), już po przeniesieniu się na Uniwersytet Śląski. Otrzyma też 12 lat później tytuł profesora zwyczajnego w tej samej dziedzinie, tym razem już na Uniwersytecie Jagiellońskim, do którego powróci w 1982 r., aby objąć kierownictwo Katedry Prawa Pracy i Polityki Społecznej. Wśród 240 publikacji mających charakter naukowy znajduje się aż 16 książek. Obok nich blisko dwie setki felietonów i artykułów publicystycznych, niezliczone wywiady, sporo wykładów gościnnych w Polsce i za granicą. Fundamentalne znaczenie dla rozwoju prawa pracy – nie tylko w znaczeniu dyscypliny naukowej, ale i gałęzi prawa pozytywnego – mają rozprawy „Nieważne rozwiązanie stosunku pracy” z 1968 r., „Klauzule generalne w prawie pracy” z 1988 r. i „Podstawy rozwoju prawa pracy” z tego samego roku. Podstawowe myśli wyrażone w owych pracach – konieczność zapewnienia racjonalnej stabilizacji stosunku pracy, sposób interpretacji klauzul generalnych i ich rola nie tylko w prawie pracy, niezbędność uznania prawa ubezpieczeń społecznych za odrębną i samodzielną gałąź prawa – stały się paradygmatami współczesnego prawa pracy i nie tylko tego prawa. Nie można tu nie wymienić trzytomowego dzieła z 1986 r. – „Prawa pracy. Zarysu systemu”. Na blisko 1,1 tys. stron tych trzech tomów przedstawione zostały po raz pierwszy w Polsce kompleksowo i koherentnie wszystkie instytucje ustawodawstwa pracy. Autor omawiał je wnikliwie i wielopłaszczyznowo, z wykorzystaniem około 3 tys. rozmaitych rozpraw, monografii, komentarzy i glos. Ktoś kiedyś celnie zauważył, że prof. Tadeusz Zieliński nie był uczonym gabinetowym. Przypadła mu rola sterowania procesem odchodzenia od modelu prawa pracy charakterystycznego dla gospodarki socjalizmu realnego w kierunku

Ten artykuł przeczytasz do końca tylko z aktywną subskrypcją cyfrową.
Aby uzyskać dostęp, należy zakupić jeden z dostępnych pakietów:
Dostęp na 1 miesiąc do archiwum Przeglądu lub Dostęp na 12 miesięcy do archiwum Przeglądu
Porównaj dostępne pakiety
Wydanie: 2003, 41/2003

Kategorie: Sylwetki