Silniki regułowe – czyli system zrobi to za was

Silniki regułowe – czyli system zrobi to za was

Przez wiele lat twórcy systemów informatycznych wykorzystujących mechanizmy zarządzania regułami biznesowymi próbowali ustalić sposób wiarygodnego i wymiernego porównywania ich szybkości, wydajności i efektywności. Służą do tego wypracowane zestawy wzorcowych testów, tzw. benchmark, które symulują skomplikowany problem. A problemów, z jakimi muszą się zmierzyć informatycy, jest ogromnie wiele. Np. jak w sposób szybki i niezawodny wyliczyć rachunek za rozmowy, SMS-y, gry, dzwonki, płatne infolinie i inne usługi dla 17-letniej Moniki z Koszalina, która do tego korzysta z dwóch numerów komórkowych i wybiera tylko taryfy promocyjne? Wspomniane zestawy testów powstają zwykle w środowiskach uniwersyteckich i są często algorytmami rozwiązania złożonych problemów kombinatorycznych.

Silniczek, nie wiatraczek

Systemy regułowe służą do rozwiązywania wielu typów specyficznych zagadnień, wśród których możemy wyróżnić kilka podstawowych kategorii: zagadnienia diagnostyki i klasyfikacji, zagadnienia konstrukcji, zagadnienia prognozowania i symulacji. Diagnostyka polega na ocenianiu stanu na podstawie posiadanej wiedzy. Możliwe jest wykorzystywanie reguł biznesowych w systemach eksperckich, np. jako wsparcie dla lekarza stawiającego diagnozę. Klasyfikacja polega na zdefiniowaniu obiektu na podstawie charakterystyki pewnych jego właściwości. Tego typu problemy rozwiązywane są np. w systemach billingowych, gdzie klasyfikuje się rodzaje klientów. Konstruowanie jest budowaniem pewnej konfiguracji na podstawie zadanych elementów spełniających określone warunki. Problem konstrukcji/planowania jest często rozwiązywany w systemach sterujących technologicznym procesem produkcji. Prognozowanie operuje na danych bieżących, a ma na celu przewidywanie przyszłego stanu. Tutaj łatwym przykładem są systemy wspomagające pracę meteorologów. Symulacja polega na testowaniu zachowania w warunkach zbliżonych do sytuacji rzeczywistych. Taki konkretny system diagnostyczny czy klasyfikacyjny, służący rozwiązaniu jakiegoś skomplikowanego problemu łączącego w sobie wiele reguł biznesowych, badawczych czy produkcyjnych, nazywa się silnikiem regułowym.
Producenci takich systemów stosują własne systemy zapisu reguł i zazwyczaj nie ujawniają szczegółów działania wypracowanego sposobu „mechanicznego wnioskowania”. Typowy silnik reguł biznesowych jest zbudowany z następujących komponentów:
-repozytorium – zawierającego wszystkie ustalone fakty i reguły,
-modułu pamięci roboczej – do którego trafiają dane do przetworzenia,
-modułu dopasowywania wzorców – decydującego o tym, które reguły z repozytorium reguł pasują do zawartości pamięci roboczej silnika wnioskującego (interpretera reguł) – pracującego w cyklach i decydującego o tym, które reguły mają być brane do dopasowywania w bieżącym cyklu (biorąc pod uwagę również te, które były uruchamiane w poprzednich cyklach).

Rachunek za komórkę, prąd i gaz

Każdy operator telekomunikacyjny, świadczący usługi dla rynku masowego, wymaga odpowiedniego, wydajnego systemu billingowego. Częstokroć rozwiązanie takie musi w sprawny sposób obsługiwać miliony abonentów miesięcznie, rozliczając tych wszystkich, którzy korzystają z różnorakich taryf oraz wykorzystujących różne usługi, charakteryzujące się często skomplikowanym modelem płatności. Wdrożony przez ABG w Telekomunikacji Polskiej kompleksowy system billingowy SERAT 2 obsługuje ponad 11 mln kont abonenckich. Pod względem liczby obsługiwanych kont jest jednym z nielicznych tak rozbudowanych systemów billingowych na świecie. Kluczową cechą tego systemu jest oszczędność czasu przy budowaniu skomplikowanych algorytmów wyceny usług poprzez wysoką parametryzowalność systemu. Innym systemem umożliwiającym wygodne i łatwiejsze dostosowanie do zmian taryf i cenników poprzez wykorzystanie nowych mechanizmów jest zintegrowany system rozliczeń mediów, oferowany przez ABG przedsiębiorstwom z obszaru energetyki. Energos Handel to nowoczesny system rozliczania odbiorców energii elektrycznej, gazu, ciepła i wody, umożliwiający sprawne zarządzanie procesem budowania taryf, handlowej obsługi klienta, gospodarki urządzeniami pomiarowymi oraz procesami obsługi technicznej. System pozwala na szybkie i sprawne wyliczenie należności z uwzględnieniem wymogów wolnego rynku, tzn. okresowych zmian taryf i zróżnicowanych ofert, jakimi firmy bronią się przed konkurencją.
Firma ABG prowadziła prace badające efektywność silników regułowych i weryfikujące funkcjonalność oferowanych na rynku rozwiązań i stale rozwija swoje oprogramowanie, dostosowując je do najnowszych reguł funkcjonujących w biznesie. Wysokie standardy wdrażania tych systemów do praktyki pozwalają na uniknięcie reklamacji i sytuacji spornych nawet w największych, najbardziej skomplikowanych systemach informatycznych firm usługowych, produkcyjnych i instytucji zajmujących się badaniami naukowymi.

Justyna Binkowska
Architekt
Pion Technologii i Standardów ABG SA

Wydanie: 06/2009, 2009

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy