Historia
Lwowski proces Stepana Bandery
25 maja 1935 r. we Lwowie rozpoczął się drugi proces Stepana Bandery. (…) O ile Wielki Proces Warszawski dotyczył zabójstwa ministra Bronisława Pierackiego, to proces lwowski – działalności Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. W Warszawie Bandera wszystkiemu zaprzeczał, we Lwowie zaś wszystko potwierdził. W Warszawie nie był pewien swojego życia, we Lwowie przyszłość znów znalazła się w kategorii pojęć realnych. We Lwowie Bandera starał się podkreślić własną, kierowniczą, sprawczą rolę w organizacji. Brał odpowiedzialność zarówno za popełnione przez OUN morderstwa polityczne, jak i za jej politykę. Pierwszymi ofiarami legendy OUN byli Ukraińcy, ludzie o odmiennych poglądach, aktywni społecznie i politycznie, przeciwnicy terroru. Fragmenty książki Wiesława Romanowskiego „Bandera – terrorysta z Galicji”.
Niestosowne pytania
Reagan znajduje się w bardzo złym stanie zdrowia i jest rzeczą wątpliwą, czy dotrwa do końca swej kadencji. Jeżeli Reagan pozostanie do roku 1988 – sprawa ulega ogromnej komplikacji. Żaden kandydat demokratyczny nie ma szans na zwycięstwo. Polityka amerykańska wobec ZSRR jest „absolutnie jednostronna” i dostosowana wyłącznie do wariantu konfrontacyjnego. W Moskwie nie oczekuje się żadnych realnych zmian do końca kadencji Reagana. „Trzeba ten okres po prostu przeżyć”, czytamy w raporcie z poufnej rozmowy Wiesława Górnickiego z wysłannikiem Gorbaczowa. Raporty z 1986 r. dla gen. Jaruzelskiego ukazały się w książce, której obszerne fragmenty publikujemy na łamach „Przeglądu”.
Biskupi chcą władzy, a nie religii
Nawet ustanowienie asystenta kościelnego w redakcji „Trybuny Ludu” nie zadowoliłoby episkopatu jako całości. Nigdy i nigdzie nie istniała sytuacja, w której Kościół uważałby wszystkie swe postulaty za spełnione. Kościół bynajmniej nie jest zainteresowany obecnością tematyki religijnej, lecz przede wszystkim własnością i pełną kontrolą nad środkami masowego przekazu. Tak o relacjach państwo – Kościół katolicki pisał w swoich raportach dla gen. Jaruzelskiego Wiesław Górnicki.
Noworoczny skandal
Wystąpienie noworoczne Tow. Generała wzbudziło wyjątkowo duże i dość zróżnicowane reakcje. Dotarło dziś do mnie kilkadziesiąt głosów, wyrażających oburzenie z powodu niesłyszalności fragmentów wystąpienia. Po raz pierwszy od powstania telewizji dopuszczono się tak karygodnego niedbalstwa. Powodem dodatkowego oburzenia jest fakt, że telewizja nie przeprosiła słuchaczy za zakłócenia, choć taki zwyczaj przyjęty jest np. przy emitowaniu starych filmów, kiedy to spiker przeprasza z góry za „niską jakość kopii” – pisał Wiesław Górnicki w raporcie dla gen. Jaruzelskiego.
Atomowe gwiezdne wojny
W latach 50. XX w. USA i ZSRR planowały zdetonowanie bomby nuklearnej na Księżycu. Atomowy grzyb miał być dowodem przewagi w wyścigu kosmicznym i technologicznym, świadectwem wyższości sił zbrojnych i całego systemu politycznego. Amerykańscy wojskowi zamierzali też umieścić wśród księżycowych kraterów wyrzutnie rakiet z głowicami jądrowymi, wymierzonych w czerwone mocarstwo. Gdyby ZSRR zaatakował USA i zniszczył ich potencjał atomowy, Ameryka mogłaby przeprowadzić uderzenie odwetowe z Księżyca.
Niewydarzony Mitterrand
List osobisty przywódcy największego po ZSRR państwa socjalistycznego do niewydarzonego wprawdzie, lecz w sumie niegłupiego przywódcy francuskiego jest siłą rzeczy elementem historii europejskiej, na który około roku 2016 będą się powoływać historycy. Mitterrand jest postacią odrażającą, dwuznaczną i absolutnie „niespolegliwą” jako partner do realnego dialogu. Proponuję, aby nie konsultować zawczasu tekstu listu z ambasadą ZSRR. W sytuacji Polski poszukiwanie partnerów jest sprawą absolutnie zasadniczą; znalezienie alternatywy dla RFN staje się sprawą wręcz palącą. Tekst, który proponujemy, jest obliczony na próżność osobistą Mitterranda – pisał w uwagach dotyczących przygotowywanego przez MSZ w grudniu 1985 r. listu gen. Jaruzelskiego do ówczesnego prezydenta Francji François Mitterranda współpracownik generała, Wiesław Górnicki. Rozpoczynamy druk jego niepublikowanych raportów.
Fałszywe wnioski historyków IPN
Prymitywne jest myślenie, że gen. Jaruzelski wprowadził stan wojenny, aby bronić swoich korzyści i przywilejów partii Już od kilku lat historycy z IPN z uporem maniaka twierdzą, że gen. Wojciech Jaruzelski wprowadził stan wojenny, chociaż interwencja
Zagłada Żydów z Zagórowa
Do 1939 r. w Zagórowie, małym miasteczku we wschodniej Wielkopolsce, mieszkali Polacy, Żydzi i Niemcy. Wszystko to runęło w gruzy po zajęciu miasta przez Wehrmacht. W 1941 r. wymordowano żydowskich mieszkańców. „W poprzek polany były wykopane dwa doły. Na dnie większego rowu widziałem warstwę niegaszonego wapna. Gestapowcy kazali rozbierać się Żydom i nagim wskakiwać do większego dołu. Koło południa nadjechało auto ciężarowe. Na nim były cztery kadzie z wodą. Niemcy ustawili motorek, który był prawdopodobnie pompą, i połączyli go wężem z jedną z kadzi. Motorek pompował wodę, a w dole zaczęło się gotować. Do strasznego krzyku gotujących się w dole dołączyły się niesamowite krzyki Żydów, którzy czekali na swoje stracenie” – zeznawał w październiku 1945 r. świadek tamtych zdarzeń.
Protokoły ze Stalingradu
Jeszcze wrzała bitwa nad Wołgą, gdy pod Stalingrad przyjechali historycy z Moskwy. Inicjatorem tej wyprawy był prof. Izaak Minc, założyciel Komisji ds. Historii Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Minc zamierzał zebrać jak najwięcej żołnierskich opowieści i dzięki nim odtworzyć przebieg batalii, o której już wiedziano, że zmieni losy wojny. Ogółem wypytano 215 uczestników bitwy, oficerów, komisarzy politycznych, słynnych strzelców wyborowych, ale także zwykłych żołnierzy. Książka, o której marzył prof. Minc, nie powstała. Żołnierskie relacje nie zawsze były bowiem zgodne z oficjalną propagandą, przedstawiającą czerwonoarmistów jako nieulękłych bojowników pokonujących hitlerowców. Legendarny snajper Wasilij Zajcew po bitwie nie mógł dojść do siebie: „Mam zszargane nerwy i ciągle się trzęsę”. Według protokołów Rosjanie walczyli tak zajadle nie z obawy przed karą, lecz z powodu autentycznej nienawiści do Niemców.
Celował w marszałka, zastrzelił prezydenta – rozmowa z prof. Pawłem Samusiem
Jak potoczyłyby się losy Polski, gdyby Eligiusz Niewiadomski zabił Józefa Piłsudskiego? – Reakcja na śmierć Piłsudskiego mogła być gwałtowna ze względu na emocjonalny związek, jaki się wytworzył między nim a kombatantami, dawnymi podkomendnymi z Legionów. Naczelnik cieszył się ogromną popularnością w wielu środowiskach. Z drugiej strony polscy politycy wszystkich nurtów dobrze rozumieli skutki, jakie może mieć otwarty konflikt wewnętrzny – mówi prof. Paweł Samuś, historyk z Uniwersytetu Łódzkiego. – Polsce nie groziłyby rządy faszystowskie. W kraju nie było dostatecznie silnych grup, które poparłyby przewrót faszystowski.
