ZDROWIE Geny i słuch Czy głuchota stanie się uleczalna? Nie można tego wykluczyć. Amerykańscy naukowcy z Health and Science University w stanie Oregon osiągnęli pierwsze sukcesy na polu terapii genetycznej. Jak informuje magazyn „Nature”, umieścili oni w uchu wewnętrznym mysich embrionów gen, który powoduje, że zwykłe komórki zmieniają się w komórki rzęskowe. Te dodatkowe komórki rzęskowe sprawiają, że u dorosłych osobników poprawia się słuch. Komórki rzęskowe, znajdujące się w ślimaku w uchu wewnętrznym i wyposażone we włosowate wyrostki, zmieniają sygnały akustyczne w impulsy nerwowe, które następnie kierowane są do mózgu. Uszkodzenie komórek rzęskowych (u człowieka jest ich ok. 24 tys.) jest jedną z najważniejszych przyczyn zaburzeń słuchu. Badacze z Oregonu liczą, że w przyszłości terapia genetyczna pozwoli na wyleczenie z głuchoty także ludzi. ZDROWIE Kawa dla pań Co jakiś czas pojawiają się informacje o korzystnych właściwościach kawy. Ostatnia pochodzi z Japonii i dotyczy badania prowadzonego w ciągu 15 lat przez narodowe centrum raka. Objęto nim 54 tys. kobiet w wieku 40-69 lat. U 117 z nich rozwinął się w tym czasie rak macicy. Kobiety podzielono na cztery grupy w zależności od ilości wypijanej kawy. Okazało się, że u pań, które piły więcej niż trzy filiżanki tego napoju dziennie, ryzyko rozwoju raka macicy było o 60% mniejsze niż u tych, które kosztowały kawę rzadziej niż dwa razy w tygodniu. Kawa może zmniejszać poziom insuliny, przez co być może ogranicza ryzyko rozwoju nowotworu macicy – twierdzą uczeni. Niestety, picie takiej ilości kawy może niekorzystnie wpływać na pracę serca. Badano też efekty picia zielonej herbaty, ale nie stwierdzono jego związku z ryzykiem występowania raka macicy, który jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u kobiet. INŻYNIERIA Odporny Partenon Zespół japońskich inżynierów, kierowany przez prof. Toshikazu Hanazato z uniwersytetu w Mie, przyjedzie do stolicy Grecji, aby zbadać słynny Partenon, świątynię bogini Ateny. Partenon ma już 2,5 tys. lat, a jednak oparł się licznym trzęsieniom ziemi. Przetrwał nawet to, które w 226 r. p.n.e. doprowadziło do zniszczenia Kolosa Rodyjskiego, gigantycznego posągu z brązu, zaliczanego do siedmiu cudów starożytnego świata. Liczne uszkodzenia Partenonu nie zostały spowodowane przez wstrząsy sejsmiczne, lecz są dziełem człowieka. Greccy architekci z pewnością wiedzieli, jak wznosić gmachy odporne na trzęsienia ziemi. Japońscy inżynierowie, których kraj także często nawiedzany jest przez te kataklizmy, chcą poznać sekrety budowniczych dawnej Hellady. Wiadomo, że Partenon wzniesiony został na skalnych fundamentach, których głębokość dochodzi do 12 m. Ściany świątyni Ateny wzmocnione zostały metalowymi złączeniami, które obłożone były ołowiem chroniącym przed korozją. PSYCHIATRIA Dzieci wojny sześciodniowej Stres przyszłych matek podczas ciąży powoduje, że ich dzieci częściej zapadają na schizofrenię i inne zaburzenia psychiczne. Naukowcy od dawna przypuszczali, że taki związek istnieje, teraz jednak udało im się go udowodnić. Dr Dolores Malaspina i jej koledzy z New York State University porównali informacje o 80.800 Izraelczykach, urodzonych w latach 1964-1976 z bankiem danych dotyczących schizofrenii i innych chorób umysłowych. Okazało się, że najwięcej przypadków tych zaburzeń wystąpiło u dzieci, których matki były w ciąży w 1967 r. w czasie konfliktu Izraela z państwami arabskimi, zwanego wojną sześciodniową. Szczególnie narażone na choroby psychiczne okazały się dzieci płci żeńskiej (ryzyko wystąpienia choroby psychicznej było w ich przypadku czterokrotnie wyższe od przeciętnego, dla dzieci płci męskiej ryzyko to okazało się 1,2 raza wyższe). Prawdopodobnie produkowane przez organizmy matek hormony stresu miały negatywny wpływ na rozwój komórek nerwowych w mózgach embrionów, przy czym najbardziej szkodliwe okazały się dla embrionów dwumiesięcznych. FIZJOLOGIA Nie strzepią języka Dobra wiadomość dla rodziców niepokojących się tym, że ich dzieci nie chcą mówić. Z doświadczeń uczonych australijskich i amerykańskich wynika, że 80% dwulatków z językowymi opóźnieniami do wieku siedmiu lat nadrobi zaległości. Zespół z Uniwersytetu Curtin w Perth z Australii pod kierunkiem Mabel Rice z uniwersytetu w Kansas analizował rozwój językowy maluchów. Zbadano 1766 dzieci w wieku ponad rok i naukowo potwierdzono









