Eureka

Eureka

TECHNOLOGIE

Klinika dla robotów
Jak wiadomo, Japończycy są narodem wprost zakochanym w humanoidalnych robotach. Być może dlatego firma budowy maszyn Systec Akazawa otworzyła w Osace prawdziwy szpital dla androidów – Akazawa Roboclinic. Instytucja ta została zorganizowana tak jak szpitale dla ludzi – dysponuje wydziałem badań, salą operacyjną oraz sekcją rehabilitacji. Ludzki personel kliniki liczy czterech pracowników, przy czym wszyscy paradują w białych lekarskich strojach. Najczęstsze leczone dolegliwości to zepsute silniki, rozerwane kable i połamane „podwozie”. Założyciele kliniki mają nadzieję, że każdy mechaniczny pacjent zostanie wyleczony w ciągu tygodnia. Na razie jednak nie ma planów wprowadzenia dla japońskich androidów obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

PALEONTOLOGIA

Skamieniałe embriony
W wapiennych osadach sprzed ponad 600 mln lat chińscy paleontolodzy znaleźli parokomórkowe embriony prymitywnych zwierząt, najprawdopodobniej wczesnych gąbek. Naukowcom udało się wyizolować pojedyncze embriony. Następnie za pomocą mikrotomografii komputerowej (microCT) uzyskali ich trójwymiarowe obrazy, delikatnie rozdzielili poszczególne komórki i zajrzeli do ich wnętrza. W ten sposób dotarli do struktur zarówno podobnych, jak i różniących się od struktur w komórkach współczesnych organizmów. Co ciekawe, niektóre embriony skamieniały w momencie podziału. To ważne odkrycie, bo do tej pory badacze nie posiadali tak dokładnych wiadomości o życiu i rozwoju żyjących w tym okresie zwierząt.

TECHNOLOGIE

Mikrofalowa peleryna-niewidka
Czy można nagle stać się niewidzialnym? Naukowcy są coraz bliżej znalezienia twierdzącej odpowiedzi na to pytanie. Jak podaje pismo naukowe „Science”, w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy zaprezentowano działający prototyp „peleryny-niewidki”. I choć na razie jest ona dość mała i niewidzialna tylko dla mikrofal, to jednak rozbudza wyobraźnię. Peleryna jest dziełem naukowców z Duke University Pratt School of Engineering. Odbija ona wiązki mikrofal, dzięki temu opływają one ukryty obiekt i tylko w niewielkim stopniu zmieniają swoje właściwości. W efekcie można odnieść wrażenie, że nic w tym miejscu nie ma.

UCZELNIE

Długa historia SGH
Słynna warszawska Szkoła Główna Handlowa skończyła sto lat. Powstała jeszcze pod zaborem rosyjskim jako Towarzystwo Wyższych Kursów Handlowych, ale status szkoły wyższej nadali jej Niemcy. Uczelnia z polskimi władzami powstała dopiero w 1905 r. W latach 1915-1918 działała w czasie niemieckiej okupacji. 13 lutego 1924 r. uzyskała prawa akademickie i aż do wybuchu II wojny światowej była prywatną uczelnią. Jej podstawowym źródłem dochodów było czesne, uzupełniane państwowymi dotacjami. Do 1939 r. wydano ponad 1,7 tys. dyplomów ukończenia uczelni i ponad 500 dyplomów magistra. Czasy wojny szkoła przetrwała w konspiracji. Odrodzona w dawnym kształcie w 1945 r. cztery lata później została upaństwowiona i przemianowana na Szkołę Główną Planowania i Statystyki. Do dawnej nazwy powróciła w 1991 r.

CHEMIA

Najcięższy pierwiastek
Tablica Mendelejewa wzbogaciła się o kolejny pierwiastek. Stworzyli go w laboratorium naukowcy. Jego „życie” było niezmiernie krótkie, trwało mniej niż jedna milisekunda. Liczba atomowa tego pierwiastka wynosi 118, a to oznacza, że naukowcy stworzyli najcięższy znany pierwiastek. Prace amerykańsko-rosyjskiego zespołu naukowców z Lawrence Livermore National Laboratory i z Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej trwały wiele lat. Jest to już piąty pierwiastek, jaki wspólnie udało mu się wykreować. Ostatnie odkrycie jest prawdopodobnie rodzajem gazu szlachetnego. Chwilowo został on nazwany ununokt. Powstał w wyniku bombardowania jonami wapnia pierwiastka z grupy aktynowców – kalifornu. Ten również kiedyś powstał w sztuczny sposób i, co ciekawe, jest najdroższy na świecie.

MEDYCYNA

Co odstrasza palaczy?
Okazuje się, że istnieje skuteczny sposób na zerwanie z nałogiem. W ramach Programu Profilaktyczno-Edukacyjnego „Głęboki Oddech” i programu wczesnego rozpoznawania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc w dziesięciu miastach Polski palacze wykonali badania spirometryczne. Na badania spirometryczne oraz po poradę antynikotynową w ramach obu programów zgłosiło się łącznie 3077 osób palących papierosy. Po wykryciu POChP 16% chorych na zawsze rozstało się z papierosami. Natomiast wśród palaczy z prawidłowymi wynikami spirometrycznymi aż 12% postanowiło rozstać się z nikotyną. POChP to choroba w skrajnych przypadkach śmiertelna. Polega na połączeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli i rozedmy płuc. W obu przypadkach winny jest wdychany dym papierosowy, który drażniąc oskrzela, prowadzi do zapalenia oraz większej produkcji wydzieliny oskrzelowej. Zalegająca wydzielina zwęża drogi oddechowe, co z kolei utrudnia przepływ powietrza w płucach.

MEDYCYNA

Polacy nie lubią błonnika
Dieta statystycznego Polaka zawiera zbyt mało błonnika, najwyżej 20 g na dzień. Tymczasem prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego wymaga dawki przynajmniej dwukrotnie większej.
Błonnik pokarmowy to składnik pochodzenia roślinnego. Przewód pokarmowy człowieka nie trawi go ani nie wchłania. Produkty o dużej zawartości błonnika to przede wszystkim: otręby zbożowe, kasze, naturalne płatki zbożowe, musli, niełuskany ryż, pieczywo razowe i pełnoziarniste, a także warzywa i owoce.
Błonnik pokarmowy działa na ludzkie jelita niczym miotła, czyli zapewnia ich prawidłowe oczyszczanie. Stanowi również pożywienie niezwykle korzystnych dla ludzkiego organizmu bakterii kwasu mlekowego.

INTERNET

Najnowsza wersja Internet Explorer
Microsoft udostępnił właśnie, siódmą już, wersję przeglądarki Internet Explorer. W ostatnich kilku latach to najpoważniejsze uaktualnienie tego programu. W ramach nowości pojawiły się m.in. opcje przeglądania stron w tzw. panelach, narzędzia antyphishingowe oraz odświeżony interfejs. Poprawione również zostało bezpieczeństwo programu. Rozpowszechnianie na szeroką skalę przeglądarki ma rozpocząć się w listopadzie. Jednak już teraz bez większych problemów można zaopatrzyć się w ten program. Wystarczy pobrać go ze strony Microsoftu i zainstalować. Z opublikowanych tam również informacji wynika, że program zainstalować mogą użytkownicy systemów Windows XP SP2 i Windows Server 2003 SP1 (zarówno wersji 32-, jak i 64-bitowej).

KONKURS

Teleskop dla szkół
Do 17 listopada można nadsyłać zgłoszenia na konkurs „SuperNova Szkoła”. Główną nagrodą jest dostęp do wielkich, zdalnie sterowanych teleskopów, obserwujących niebo z różnych punktów Ziemi. Konkurs organizują British Council i portal Astronomia.pl w ramach europejskiego projektu „EU-HOU Hands-On Universe, Europe. Interaktywna astronomia w szkole”. Swój udział może zgłosić każde gimnazjum lub liceum. Uczniowie mają za zadanie napisać (po polsku i po angielsku) pod kierunkiem swoich nauczycieli jednostronicowy esej, zawierający pomysły, jak wykorzystać dostęp do teleskopów i jak popularyzować wyniki tych obserwacji. Zwycięzcy będą uczyli się obsługi teleskopów na szkoleniach, przygotowanych przez organizatorów konkursu.
Już teraz z teleskopów sieci LCOGT korzysta sześć szkół i obserwatoriów w Polsce.

MEDYCYNA

Efekt uboczny tatuażu
Jak wykazały testy przeprowadzone na Uniwersytecie Kolorado w Greelay, tatuaż daje dość nieoczekiwany efekt uboczny. Chodzi o rodzaj znieczulenia obszaru wytatuowanej skóry. Badania udowodniły, że jest ona mniej wrażliwa niż skóra bez rysunków. Za pomocą urządzenia do badania wrażliwości skóry na bodźce dotykowe, tzw. estezjometru, naukowcy sprawdzali, jaka jest odległość między drażnionymi punktami na skórze, którą badany odczuwa nie jako jeden punkt, lecz dwa. Okazało się, że na skórze pokrytej malowidłami ta odległość wynosi średnio 32 mm, a na czystej skórze – 28 mm. Zdaniem autorów badań, odpowiedzialny za zmiany wrażliwości skóry może być atrament, który z kolei oddziałuje na zakończenia nerwów czuciowych. Inna przyczyna to naturalne zmniejszenie progu odczuwania bólu przez nerwy w nakłuwanej skórze.

ZWIERZĘTA

Tatrzańskie orlątko
Pierwsze od lat narodziny orlątka w polskich Tatrach zarejestrowali naukowcy z Tatrzańskiego Parku Narodowego. Potomstwa doczekała się para orłów, która założyła gniazdo w rejonie Kominiarskich Wierchów. Jak powiedział dyrektor parku, Paweł Skawiński, para ta w polskich Tatrach od dawna zakładała gniazda, samica składała jajo, jednak nie wykluwało się młode. Udało się dopiero w tym roku. Aby zapewnić ptakom bezpieczeństwo, rejon gniazda jest monitorowany elektronicznie.

TECHNOLOGIE

Najpopularniejsze aparaty w telefonach
Aż 70% światowego rynku aparatów cyfrowych stanowią aparaty fotograficzne w telefonach komórkowych. Takie rewelacje przynosi opublikowany właśnie raport firmy analitycznej In-Stat. To olbrzymia zmiana, bo jeszcze trzy lata temu takie aparaty stanowiły ledwie 17,5% całego rynku. Badania pokazały, że niemal 66% aparatów używa czujników obrazu CMOS (Complimentary Metal Oxide Semiconductor). Są one tańsze i prostsze w obsłudze od czujników CCD (Charge-Coupled Devices), które z kolei używane są w pozostałych 34% aparatów. Te ostatnie pozwalają wprawdzie na uzyskanie lepszego obrazu, ale są wrażliwsze na światło. Innym rynkiem, na którego szybki rozwój już do 2010r. liczą analitycy, jest rynek kamer cyfrowych umieszczonych w samochodach. Umożliwiają one monitorowanie drogi podczas jazdy i ułatwiają parkowanie (według In-Stat, do 2010 r. każdy drogi samochód wysokiej klasy będzie posiadał taki właśnie system kontroli jazdy).

 

Wydanie: 2006, 44/2006

Kategorie: Nauka

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy