MEDYCYNA Czy jest związek między cukrzycą a grypą? Podczas dającej się szczególnie we znaki epidemii grypy z ostatniej zimy australijscy lekarze zwrócili uwagę na wyraźny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1, insulinozależną. Choroba ta występuje u dzieci i młodzieży, i to coraz częściej. Tej zimy liczba przypadków zdiagnozowanych u dzieci podwoiła się. Infekcje wirusowe są wskazywane jako możliwa przyczyna cukrzycy typu 1, ale do tej pory podejrzewano tylko wirusy świnki, różyczki, mononukleozy i enterowirus Coxsackie B. Powodują one pojawianie się antygenów na komórkach beta trzustki. Komórki układu odpornościowego traktują wówczas zmienione komórki beta jako obce i niszczą je za pomocą przeciwciał. Organizm, który utraci ponad 90% komórek, nie ma wystarczającej ilości insuliny, aby zapewnić prawidłowe stężenie glukozy we krwi. Grypy dotychczas nie wiązano z cukrzycą, być może jednak przyśpiesza ona proces autoagresji organizmu na komórki trzustki. Korzyści z pępowiny Odcinanie pępowiny zaraz po urodzeniu może szkodzić noworodkom – do takich wniosków doszli brytyjscy lekarze z Liverpoolu. Natomiast pozostawienie jej na ok. trzy minuty pozwala dziecku wyrównać niedobory żelaza, co zmniejsza ryzyko anemii. Jest to szczególnie korzystne dla wcześniaków. Szybkie odcinanie pępowiny ma na celu zapobieganie krwotokom u rodzących. Dr Andrew Weeks, starszy wykładowca położnictwa na uniwersytecie w Liverpoolu, pisze na łamach „British Medical Journal”, że nie ma dowodów na to, iż takie postępowanie rzeczywiście przynosi korzyści matkom. Dr Weeks sugeruje odczekanie trzech minut po urodzeniu dzieci zdrowych, jednak przy porodzie przedwczesnym lub za pomocą cesarskiego cięcia sprawa jest bardziej skomplikowana – dr Weeks zaleca tu zasadę: zaczekaj troszkę. HIV niszczy mózg Wirus HIV powodujący AIDS szkodzi mózgowi na dwa sposoby – niszczy komórki nerwowe i nie dopuszcza do powstawania nowych. Wykazali to amerykańscy badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Wykryli oni, że proteina gp120, znajdująca się na powierzchni wirusa, unicestwia nie tylko dojrzałe neurony, ale także komórki będące ich zaczątkiem. Następstwem jest demencja, na którą cierpią nosiciele wirusa, a także osoby, u których już wykształcił się AIDS z pełnymi objawami. Symptomy demencji to zaburzenia pamięci i kłopoty ze snem. W ostatnich latach liczba ofiar demencji wywołanej przez HIV znacznie wzrosła. Przyczyną są nowoczesne leki przeciwwirusowe, które ratują zarażonych przed śmiercią, ale z trudem przedostają się przez barierę krew-mózg i dlatego nie mogą uratować neuronów przed wirusem. PSYCHOLOGIA Różowy kolorem kobiecym Różowy uchodzi za kolor dziewczynek, a niebieski – chłopców. Ten stereotyp całkowicie odpowiada prawdzie. Dowiódł tego eksperyment brytyjskich naukowców z uniwersytetu w Newcastle. Uczestnikom pionierskiego doświadczenia pokazywano pary kolorowych prostokątów na ekranie komputera ustawionego w ciemnym pokoju. Biorący udział w teście mieli jak najszybciej wybierać najładniejszy prostokąt. Mężczyźni niemal zawsze wybierali figury w kolorze niebieskim, a kobiety – w niebieskaworóżowym. Kierująca zespołem badawczym neurolog Anya Hurlbert uważa, że kobieca wrażliwość na jasne kolory powstała w wyniku procesu ewolucji. Przez tysiąclecia kobiety były bowiem zbieraczkami owoców, a mężczyźni – myśliwymi. „Łowca potrzebował tylko wypatrzyć ciemny kształt zwierzyny i wystrzelić z łuku”, wywodzi dr Hurlbert. INTERNET Wirtualna ekologia Różne dziedziny życia można odnaleźć w popularnej wirtualnej grze Second Life. Organizacja ekologiczna WWF zadbała o to, by nie zabrakło w niej także ochrony przyrody. Wystarczy komputer, by rozpocząć drugie życie na wyspie Conservation, która nie została jeszcze zniszczona przez człowieka. Można na niej zaprzyjaźnić się z pandą, kupić lody od orangutana, a na wycieczkę pojechać do miasta, które korzysta z energii wiatrowej. Jak mówią jej twórcy, wyspa powstała po to, aby pokazać internautom, jak można żyć, nie szkodząc przyrodzie. TECHNOLOGIE Bateria z celulozy Amerykańscy inżynierowie z Instytutu Politechnicznego w Troy skonstruowali minibaterię z celulozy o masie zaledwie jednego grama. To cienkie jak papier przemyślne urządzenie składa się z płatka celulozy, obłożonego z jednej strony nanorurkami węglowymi, a z drugiej – litowymi. Te nanorurki pełnią rolę elektrod. „Papierowa bateria” wytwarza prąd o napięciu dwóch woltów. Konstruktorzy zamierzają łączyć ze sobą minibaterie, aby zmagazynować w nich więcej energii. Celulozowe baterie mogą mieć przed sobą wspaniałą przyszłość, działają bowiem w temperaturach od minus 70
