Polacy prezentują postawy bardzo egalitarne i oczekują od państwa, że będzie ono zmniejszać ekonomiczne różnice pomiędzy różnymi grupami społecznymi Instytut Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza przeprowadził w dniach 22-26 stycznia badanie poświęcone poczuciu sprawiedliwości społecznej. Sondaż został przeprowadzony na próbie 1057 respondentów w ramach badań omnibusowych ośrodka Mareco Polska / Gallup International. Temat badania i prezentowane opinie są kontynuacją problematyki, którą podejmowaliśmy kilka miesięcy temu i publikowaliśmy na łamach „Przeglądu” 7 października 2007 r. pod wiele mówiącym tytułem „Państwo na straży sprawiedliwości społecznej”. Pytania zadane w prezentowanym poniżej badaniu są w pierwszej jego części bardzo podobne do tych, które zadaliśmy w poprzednim badaniu. Nie jest więc zaskoczeniem, że wyniki są też bardzo podobne. Polacy prezentują poglądy i postawy bardzo egalitarne i oczekują od państwa, że będzie ono strażnikiem i wykonawcą idei sprawiedliwości społecznej. Przede wszystkim zaś oczekujemy, że państwo będzie takim regulatorem, który zmniejsza ekonomiczne dystanse pomiędzy różnymi grupami społecznymi. W pierwszej części badania przedstawiliśmy respondentom pięć stwierdzeń, do których mieli się ustosunkować. Cztery z nich bezpośrednio korespondują z ideą egalitaryzmu. Poglądy, jakie zostały wyrażone w badaniu, są interesujące, zwłaszcza gdy porównamy postawy ogółu badanych z postawami wyborców czterech reprezentowanych w Sejmie formacji politycznych. Postawy wyborców Platformy Obywatelskiej wyraźnie odbiegają od postaw prezentowanych przez wyborców pozostałych partii. Wyborcy Platformy, co raczej zrozumiałe, prezentują najmniej egalitarne poglądy. Rząd powinien dbać o to, by nikt nie był bardzo bogaty, gdy inni żyją w biedzie. ogółem w% PO w % PiS w % LiD w % PSL w % zdecydowanie tak 29.5 18.8 37.8 39.2 38.5 raczej tak 27.7 30.7 24.4 30.4 23.1 raczej nie 19.8 27.3 13.3 13.0 23.1 zdecydowanie nie 12.7 17.6 16.7 8.7 7.7 trudno powiedzieć 10.3 5.6 7.8 8.7 7.6 Lepiej, by nie było wielkich różnic społecznych, nawet gdyby miało to spowolnić rozwój gospodarczy. ogółem PO PiS LiD PSL zdecydowanie tak 20.7 12.5 23.3 36.2 30.8 raczej tak 31.4 32.9 33.3 29.0 23.1 raczej nie 24.9 30.4 24.4 18.8 30.8 zdecydowanie nie 11.4 16.0 8.9 11.6 7.7 trudno powiedzieć 11.6 8.2 10.1 4.4 7.6 Podatki powinny być tym wyższe, im wyższe są dochody podatnika. ogółem PO PiS LiD PSL zdecydowanie tak 27.9 25.1 33.3 40.6 30.8 raczej tak 30.0 33.2 31.1 33.3 38.5 raczej nie 22.3 25.7 21.1 20.3 7.7 zdecydowanie nie 9.4 10.3 7.8 4.3 7.7 trudno powiedzieć 10.4 5.7 6.7 1.5 15.3 Ludzie zamożni zasłużyli na to własną pracą. ogółem PO PiS LiD PSL zdecydowanie tak 15.7 20.4 6.7 10.1 38.5 raczej tak 37.8 37.3 41.1 52.2 38.5 raczej nie 20.8 23.2 23.3 14.5 7.7 zdecydowanie nie 9.6 8.8 16.7 13.0 0.0 trudno powiedzieć 16.1 10.3 12.2 10.2 15.3 Piąte stwierdzenie, które poddaliśmy ocenie badanych, dotyczy porównania poziomu sprawiedliwości społecznej w PRL i współczesnej Polsce. Blisko dwukrotnie więcej zostało sformułowanych opinii, że w PRL więcej było sprawiedliwości niż w obecnej Polsce. Znamienne jest także to, że opinię taką wyrażają nie tylko wyborcy lewicy, ale wszystkich partii politycznych. Sympatycy PiS, PSL i LiD w znakomitej większości są zdania, że PRL była bardziej sprawiedliwa niż obecna Polska. Wśród wyborców PO taka opinia także dominuje, z tym że w stopniu znacznie mniejszym niż w pozostałych przypadkach. W Polsce dzisiejszej jest więcej niesprawiedliwości niż w PRL. ogółem PO PiS LiD PSL tak 45.4 40.7 56.7 59.4 53.9 nie 23.3 27.3 20.0 21.8 15.3 nie wiem/trudno powiedzieć 31.3 32.0 23.3 18.8 30.8 W drugiej części badania spytaliśmy respondentów o ich poglądy na temat zarobków różnych grup zawodowych, zasadności postulatów płacowych w przypadkach, gdy takie występują, lub akceptacji dla nich, gdyby miały wystąpić. Na dwie pozycje z prezentowanych poniżej wyników warto zwrócić uwagę. Duchowni i politycy zdaniem obywateli nie zasłużyli na wyższe zarobki. Pogląd ten wyrażony jest większością opinii. Źródłem takiego stosunku
Tagi:
Sławomir Wiatr
