Po Wołyniu gruchnęła wieść, że wielu Polaków spalono żywcem, wielu zginęło od kul, a ich mienie poszło z dymem Chodziła tego dnia jak z jajkiem wokół Franka, na palcach, nagle tuliła jego głowę do piersi, gładziła twarz, całowała szyję, obsypywała pieszczotami i szeptała czułe słówka, aż się w końcu zdenerwował: – Co cię naszło, Ołena? Żyjemy ze sobą już pięć lat, a nigdy nie zaznałem tyle miłości od ciebie, co teraz – patrzył na nią zdezorientowany i szeroko otwierał oczy. Ołena, dziewoja piękna, długonoga i czarnobrewa, z twarzą jak z bajki, wyszła za Franka Karbeusza w atmosferze skandalu. Ani jego rodzice, ani jej nie zgadzali się na to małżeństwo. A oni, Ołena i Franek, wbrew wszystkim i wszystkiemu pobrali się i nie było na to rady. (…) Pop parę pobłogosławił. A cała wieś, zarówno polska, jak i ukraińska, nadziwić się nie mogła, że tak dorodna i niezwykła krasawica wzięła sobie za męża takie chuchro i niedojdę. (…) Ku zdumieniu wsi Franio z chudego, kruchego chłopca po dwu latach życia z Ołeną przybrał na wadze, stał się silnym, sprawnym i dorodnym mężczyzną, a jego sylwetka zaczęła skupiać uwagę co atrakcyjniejszych panien na wsi, choć, jak wiadomo, był już zajęty i nie do odstąpienia. Ołena pilnowała go jak skarbu i na krok samego nigdzie nie puszczała. I oto teraz, gdy się już obrobili, gospodarstwo uporządkowali, a malutki gliniany dom, który rok temu Franio postawił, lśnił jak szkło, mogli sobie pod wieczór odpocząć. Ich drobna jak kruszynka córeczka, Ołeksia, leżała w łóżku, brała do buzi nóżki i gryzła palce. I właśnie wtedy Ołena poczęła odprawiać te dziwne rytuały, te miłosne i, rzec można, magiczne ceremonie, krążąc wokół Franka, przyglądając mu się ze wszystkich stron, nagle obłapując i obsypując czułymi pocałunkami. (…) W żaden sposób nie wiązał tego zachowania z wizytą jej brata, Iwana, który odwiedził ich rano. Gdy Franciszek czyścił oborę, Iwan z Ołeną rozmawiali w izbie. Nawet się zdziwił, dlaczego tak wcześnie przyszedł, bo zwykle pod wieczór się zjawiał – pogadał, pośmiał się; lubił pożartować, a teraz jakby go co kopnęło, był napięty, zły. (…) GDY ZACZĘŁY DOCIERAĆ DO WSI wiadomości, że na Wołyniu wioski płoną i bandy leśne Polaków mordują, a stare kobiety jęły przebąkiwać, że diabeł do kominów zagląda i ognisty jęzor pokazuje, strach padł na Podole i Ołenę. Chwycił ją za gardło. I wbił ostre szpony w samo serce. Nie od razu, rzecz jasna, i nie za gwałtownie. Ołena nie tak szybko jak inni uwierzyła w te opowieści, ale nieraz, gdy słuchała tych, jak jej się wydawało, bredni, skóra jej cierpła. Gdy Franio patrzył na nią zaniepokojony, mówiła, że mieszkają niedaleko Halicza, niemal pod samym Stanisławowem, a to wielkie miasto i nic złego nie może im się przytrafić, nie powinni się martwić i głów sobie zaprzątać jakimiś plotkami. (…) Bo i niby czemu by to Ukraińcy mieli rezać Polaków, domy ich palić i z siekierami napadać. (…) To właśnie wtedy przyszedł brat Iwan i o czymś nerwowo z nią rozmawiał, a kiedy wyszedł, nawet nie żegnając się z Franciszkiem, Ołena stanęła w oknie i nieruchomo, z udręczoną twarzą wpatrywała się w pracującego Franka. (…) – Dobrze się czujesz, Ołena? – spytał, a ona stała jak przybita do ściany. Nigdy jej w takim stanie nie widział. Po chwili nagle się ocknęła, a jej wzrok poszybował ku chmurom i zaśpiewała: – Zapowiada się cudowny dzień, Franek, i wiele dzisiaj zrobimy. (…) Franek stał na szeroko rozstawionych nogach i z uśmiechem patrzył na jej kołyszącą się zgrabną figurę. Wkrótce zapomniał o jej smutnych oczach i zagadkowym spojrzeniu. (…) Ale po kolacji, kiedy Ołena położyła córkę do łóżka, ni stąd, ni zowąd spytał: – Co ten twój braciszek taki strasznie zaganiany? Nawet ręki szwagrowi nie podał – patrzył na Ołenę z przyganą, jakby to ona była temu winna. Ołena odpowiedziała tylko, że dzisiaj wszyscy są jacyś nerwowi i dziwni. (…) – Dowiedziałaś się czegoś złego od braciszka? – spytał kąśliwie i natychmiast zrozumiał, że uderzył w fałszywe tony, i poczuł się źle, niewygodnie, jakby zabrudzony, niepotrzebnie szukając zadrażnienia, gdy ona wiernie
