Związek Zawodowy Poligrafów działa już od ponad 150 lat. Niewiele organizacji i instytucji ma u nas aż tak długą historię W Polsce jesteśmy najstarszym w ogóle związkiem zawodowym. Przetrwaliśmy zabory, dwie wojny światowe, stan wojenny. W Europie tylko jeden związek z branży poligraficznej, na Węgrzech, jest starszy od naszego, o siedem lat – mówi przewodnicząca Czesława Sońta. Branża ma nie tylko bogate tradycje, ale i ogromne znaczenie, bo trudno sobie przecież wyobrazić życie bez druku. Polski rynek poligraficzny należy zaś do największych w Europie. Dlatego na jubileusz 150-lecia, który miał miejsce w Warszawie 1 i 2 czerwca, przybyły delegacje związkowe z wielu krajów Europy (w tym z Ukrainy) i nie tylko; byli też przedstawiciele polskich i zagranicznych firm poligraficznych, a także liczni goście ze świata polityki, nauki i kultury. Honorowy patronat nad jubileuszem objął prezydent Andrzej Duda. W XIX w. drukarze stanowili najlepiej wykształconą i zorganizowaną część klasy robotniczej na ziemiach polskich. W archiwach Związku Zawodowego Poligrafów zachowała się księga Towarzyszy Sztuki Drukarskiej w Krakowie z 1850 r. Zawiera ona m.in. informacje o zawiązaniu Kasy Składkowej oraz o udzielanych przez tę kasę zapomogach i pożyczkach. Drukarze zorganizowali pierwszy w Galicji strajk, który w styczniu 1870 r. zakończył się zwycięstwem i podwyżkami płac. Na fali tego sukcesu w tymże roku powstał Związek Zawodowy Drukarzy i Zawodów Pokrewnych, którego kontynuatorem jest Związek Zawodowy Poligrafów (jubileusz 150-lecia przesunięto z powodu pandemii). W 1872 r. zaczął się ukazywać dwutygodnik „Czcionka” – pierwsze na naszych ziemiach pismo związkowe. Wciąż mamy co robić – Relacje między dziennikarzami i towarzyszami sztuki drukarskiej były zawsze bardzo bliskie. Dla mnie mają osobistą nutę z czasów, gdy byłem dziennikarzem, redaktorem naczelnym „itd”, a później „Sztandaru Młodych”. Trudno zapomnieć nocne wizyty w drukarni, zwłaszcza gdy zachodziła konieczność zmiany jakiegoś tekstu w ostatniej chwili. Wynalazek Gutenberga znajduje się na krótkiej liście dokonań, które spowodowały najgłębsze i nieodwracalne przekształcenia życia ludzi – mówił Aleksander Kwaśniewski podczas uroczystości jubileuszowych. Dziś przełomem na miarę Gutenberga jest sztuczna inteligencja. – Chat GPT w ciągu pierwszych dwóch miesięcy zdobył 100 mln użytkowników, w maju miał 1 mld wejść dziennie. Najpopularniejszy dotychczas TikTok potrzebował dziewięciu miesięcy na 100 mln użytkowników. Środowisko poligraficzne jest bardzo narażone na zmiany, które już następują: możliwość kreowania i przekazywania przez maszyny myśli i tekstów – dodał były prezydent. Odniósł się też do bieżącej polityki. Podkreślił konieczność dalszego wspierania Ukrainy: – Agresja rosyjska na Ukrainę nie miała żadnego uzasadnienia, lecz cel wyłącznie imperialny. Putin chce mieć całą Ukrainę w swoich rękach. Dlatego bardzo ważna jest solidarność z naszymi ukraińskimi przyjaciółmi. A na koniec Aleksander Kwaśniewski wezwał do zatrzymania coraz głębszego regresu demokracji w Polsce: – Trzeba temu w październikowych wyborach powiedzieć „stop”! – Dzisiejsza poligrafia to nowoczesna, multidyscyplinarna dziedzina techniki, oparta na przemyśle powiązanym ze sztuczną inteligencją, wykorzystywaną do tworzenia różnych treści. Bardzo trudno rozpoznać, czy są one tworem ludzkiego umysłu, czy kodem cyfrowym generującym tekst. W poligrafii coraz częściej będziemy wspomagać procesy produkcyjne zasobami sztucznej inteligencji. Kształcimy poligrafów od wielu lat, rynek chłonie naszych absolwentów, jeszcze zanim ukończą studia. Poligrafia zawsze będzie istotną częścią gospodarki – przewidywał prof. Tomasz Chmielewski z Zakładu Technologii Poligraficznych Politechniki Warszawskiej, dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego PW. Podczas jubileuszu przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP oraz resortów kultury i edukacji odczytali listy gratulacyjne od prezydenta Dudy, wicepremiera Glińskiego i ministra Czarnka. Zasłużonym działaczom wręczono Złote Gryfy (od Związku Zawodowego Poligrafów) i odznaki „Zasłużeni dla polskiej poligrafii” (od Polskiej Izby Druku). Przewodnicząca Czesława Sońta i Leszek Wierzbowski z Krajowej Rady Związku Zawodowego Poligrafów zostali uhonorowani Brązowymi Krzyżami Zasługi. – W latach 2009-2019 branża poligraficzna notowała rokroczny wzrost o 4%. Pandemia oraz zmiany w przepisach spowodowały jednak pewne pogorszenie sytuacji. Wzrosły koszty, firmy są w nieco słabszej kondycji finansowej, ale nie planują zmniejszania zatrudnienia, a przychody branży nie spadają – wskazał Jacek Kuśmierczyk, współautor raportu o rynku poligraficznym
